pnvnonline@phunuvietnam.vn
Tạo niềm tin để bà con chủ động tìm đến cán bộ y tế cơ sở mỗi khi cần

Chị Nguyễn Thị Minh cho trẻ uống vitamin A
Hơn 10 năm gắn bó với ngành y cơ sở, chị đã lặng lẽ góp phần thay đổi nhận thức của cộng đồng, mang kiến thức y học đến với từng ngôi nhà vùng cao bằng sự kiên trì và lòng yêu thương.
Cơ duyên nào đã đưa chị đến với nghề Y và điều gì khiến chị chọn làm việc tại trạm y tế xã Trường Sơn này?
Thật ra, tôi đến với nghề Y như một cái duyên được sắp đặt sẵn, nay cũng đã gắn bó được 10 năm. Ngày ấy, tôi được chị em trong thôn tín nhiệm bầu làm Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ. Công việc đưa tôi đến gần hơn với bà con, nhất là phụ nữ và trẻ em. Chính quyền địa phương khi ấy nhận thấy tôi có năng lực, lại gần gũi với người dân nên đã tạo điều kiện cho tôi đi học lớp sơ cấp ngành y.
Từ khi còn học phổ thông, tôi đã mơ ước có một công việc giúp ích cho cộng đồng, một công việc cho tôi cơ hội trao gửi tình yêu thương. Trở thành cán bộ y tế thôn bản, rồi gắn bó với trạm y tế xã nơi mình sinh sống chính là cách tôi biến giấc mơ đó thành hiện thực. Đến nay, tôi luôn nghĩ trạm y tế xã là ngôi nhà thứ hai của mình.

Chị Minh (giữa) và các đồng nghiệp
Những năm gần đây, bà con trong xã, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em đã thay đổi ra sao trong cách chăm sóc sức khỏe và tiếp cận y tế?
Rất đáng mừng là nhận thức của bà con đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nếu trước kia, nhiều người còn e ngại khi đến trạm xá, thì giờ đây họ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Phụ nữ giờ không chỉ lo cho gia đình mà còn quan tâm đến sức khỏe của chính mình. Họ biết tìm hiểu thông tin, tham gia các buổi truyền thông, tư vấn sức khỏe do trạm tổ chức. Việc tiêm chủng, khám thai, khám sức khỏe định kỳ cũng được bà con quan tâm nhiều hơn.
Trẻ em trong xã cũng được chăm sóc tốt hơn. Phụ huynh chủ động đưa con đi tiêm phòng đầy đủ. Điều đó giúp hạn chế nhiều bệnh tật mà trước kia rất phổ biến.
Trong quá trình làm việc, chị có gặp khó khăn gì khi tư vấn sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình hay tiêm chủng cho trẻ em?
Khó khăn thì nhiều lắm. Trước hết là rào cản về nhận thức. Một số người dân, nhất là các chị em ở vùng sâu, chưa có kiến thức đầy đủ về sức khỏe sinh sản, các biện pháp tránh thai hay tầm quan trọng của tiêm chủng.
Thêm vào đó là yếu tố văn hóa, tập tục. Có người còn tin vào bùa chú, hoặc nghe lời người lớn trong nhà, ngại đến trạm y tế. Một số lại không tin tưởng vào cán bộ y tế, nhất là những người trẻ tuổi, vì nghĩ họ "không đủ kinh nghiệm".
Để vượt qua những rào cản đó, bản thân tôi luôn kiên trì vận động, giải thích nhẹ nhàng, linh hoạt. Tôi đến từng nhà, trò chuyện như người thân. Nhiều khi phải đồng hành cả một quá trình dài thì bà con mới hiểu và tin tưởng.

"Khi đã tạo được lòng tin, bà con sẽ chủ động tìm đến cán bộ y tế mỗi khi cần" - chị Minh chia sẻ
Có trường hợp nào khiến chị nhớ mãi không?
Có một trường hợp tôi không bao giờ quên. Đó là một sản phụ người dân tộc thiểu số sống ở vùng sâu, hoàn cảnh gia đình rất khó khăn. Suốt thai kỳ, chị không đi khám lần nào, cũng không được tiêm phòng.
Đến gần ngày sinh, chị đau bụng dữ dội mới nhờ người đưa đến trạm. Lúc ấy đã quá muộn, em bé sinh ra bị ngạt, cơ thể tím tái. May mắn là có bác sĩ trực tại trạm kịp thời xử lý. Nhìn bé khóc tiếng đầu tiên sau phút sinh tử, tôi và cả ê-kíp đều rơi nước mắt. Những trường hợp như vậy là động lực để tôi không cho phép mình ngơi nghỉ, dù vất vả đến đâu.
Cán bộ y tế thường làm gì để bà con, nhất là phụ nữ, tin tưởng hơn vào y tế cơ sở?
Chúng tôi không thể chỉ chờ người dân đến trạm, mà phải chủ động đi từng thôn bản, từng gia đình. Vận động phải từ tâm, từ sự chân thành và tận tụy. Tôi thường kết hợp với các chi hội phụ nữ tổ chức buổi nói chuyện nhỏ ngay tại nhà văn hóa thôn. Ngoài kiến thức y tế, tôi còn chia sẻ những câu chuyện thật, gần gũi, để bà con hiểu rằng chăm sóc sức khỏe không phải việc xa vời. Điều quan trọng là phải giữ chữ "tín". Một khi đã tạo được lòng tin, bà con sẽ chủ động tìm đến cán bộ y tế mỗi khi cần.
Là người trong cuộc, chị có mong muốn điều gì để công việc của mình thuận lợi hơn cũng như để người dân vùng cao được chăm sóc sức khỏe tốt hơn?
Tôi mong có thêm nhiều lớp tập huấn chuyên sâu hơn dành cho y tế cơ sở. Nhiều cán bộ ở vùng cao, vùng sâu, sau khi học xong sơ cấp thì ít được đào tạo nâng cao, khiến kiến thức bị mai một dần. Tôi cũng hy vọng trang thiết bị tại các trạm y tế được đầu tư thêm, có máy siêu âm, máy xét nghiệm cơ bản… để phát hiện sớm bệnh, tránh những trường hợp đáng tiếc.
Đặc biệt, tôi mong người dân tiếp tục đồng hành, ủng hộ cán bộ y tế. Sự hợp tác của cộng đồng chính là "liều thuốc" quan trọng nhất giúp ngành y tế cơ sở phát triển bền vững.
Xin cảm ơn chị!