YouTuber nổi tiếng gây tranh cãi vì làm video xây 100 cái giếng ở châu Phi

YouTuber tên thật là Jimmy Donaldson, là người sáng tạo cá nhân được theo dõi nhiều nhất trên YouTube với hơn 208 triệu người đăng ký trên kênh chính của mình. Anh đã đăng video mới nhất của mình vào ngày 4/11, có tựa đề "Tôi đã xây 100 cái giếng ở châu Phi", video này đã nhận được hơn 70 triệu lượt xem tính đến hôm 9/11.

"Đây là giếng đầu tiên trong số 100 giếng mà chúng tôi sẽ xây dựng trong video này", Donaldson nói khi bắt đầu video, khi anh đứng trước thứ có vẻ là một chiếc máy khoan lớn vừa tìm được nguồn nước, trước khi thêm vào phần lồng tiếng rằng cái giếng đặc biệt này đang được xây dựng tại một ngôi làng ở Kenya.

Donaldson cho biết các giếng mới sẽ cung cấp nước uống sạch cho tới 500.000 người ở Cameroon, Kenya, Somalia, Uganda và Zimbabwe, trong khi một đợt gây quỹ đi kèm để hỗ trợ các tổ chức viện trợ nước địa phương đã quyên góp được hơn 300.000 USD tính đến sáng 6/11.

Đoạn video dài 10 phút của Donaldson cũng cho thấy anh còn quyên góp đồ dùng cho các trường học ở Kenya, như đồ nội thất mới, bóng đá, máy tính, bảng trắng và máy chiếu; xây cầu bắc qua sông để kết nối an toàn ngôi làng với trường học và bệnh viện địa phương; và tặng xe đạp cho một ngôi làng ở Zimbabwe để giúp trẻ em đến trường.

Trong video, Donaldson nói chuyện với một người phụ nữ mà anh ta nói là giáo viên trường học và chỉ ra dòng sông mà học sinh trước đây đã sử dụng làm nguồn nước. Cô cho biết họ đã bị tiêu chảy và sốt thương hàn, một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn đe dọa tính mạng.

Video tải lên đã nhận được phản hồi cực kỳ tích cực trong phần bình luận trên YouTube, nơi Donaldson và nhóm của anh ấy được khen ngợi vì công việc từ thiện đang diễn ra của họ.

Phóng viên tự do Ferdinand Omondi ca ngợi những nỗ lực của Donaldson nhưng đồng thời cũng cho rằng thật đáng tiếc khi một quốc gia châu Phi cần đến "chuyến du lịch từ thiện" của YouTuber.

Saran Kaba Jones, người sáng lập và Giám đốc điều hành của FACE Africa, một tổ chức hoạt động nhằm cải thiện cơ sở hạ tầng nước và vệ sinh ở châu Phi cận Sahara, nói với CNN: "Tôi đã làm việc này được 15 năm nhưng chúng tôi đang gặp khó khăn để tiếp tục công việc. bởi vì việc tài trợ, nhận thức và vận động đều cần nhiều nỗ lực.

Thế mà qua một đêm, người này xuất hiện, tình cờ là một nhân vật nam da trắng với một nền tảng mạng xã hội khổng lồ, và đột nhiên, cậu ta thu hút được mọi sự chú ý. Điều đó thật khó chịu nhưng nó cũng giúp hiểu được bản chất của thế giới".

Cô ca ngợi Donaldson vì đã chú ý đến nhu cầu cung cấp nước sạch nhưng cảnh báo rằng "vấn đề là tính bền vững. Đi vào và lắp đặt cái giếng là một việc, việc khác là chúng ta phải quay lại 3, 4 hoặc 5 năm kể từ bây giờ và xem liệu cái giếng đó có còn hoạt động hay không".

Kaba Jones nói với CNN rằng FACE Africa hoạt động ở những khu vực có "60% giếng bị hỏng và mọi người quay lại uống nước từ con lạch vì không có cơ sở hạ tầng để theo dõi và bảo trì sửa chữa". Cô hy vọng lòng tốt của Donaldson sẽ hỗ trợ cả các khu vực trên.

Tuy nhiên, không phải ai cũng cảm thấy thoải mái. Chính trị gia người Kenya Francis Gaitho đã chỉ trích video của Donaldson, nói trên mạng xã hội X rằng video này đã duy trì định kiến rằng Châu Phi "phụ thuộc vào sự bố thí… và sự can thiệp từ thiện".

Nhà báo Taylor Lorenz của tờ Washington Post đã cáo buộc Donaldson về "cách kiếm tiền từ nội dung 'tử tế' bằng việc lợi dụng người dễ bị tổn thương".

Đây không phải video duy nhất về hoạt động từ thiện của Donaldson. Trước đây, anh từng đăng video tài trợ cho 1.000 ca phẫu thuật đục thủy tinh thể cho người bị bệnh này và mua chân tay giả cho 2.000 người bị cụt.

Vào tháng 1, anh đã thu hút hơn 1/4 tỷ lượt xem chỉ từ hai video trên kênh chính của mình, một video phẫu thuật cho 1.000 người bị đục thủy tinh thể nói trên và mua máy trợ thính cho 1.000 người khiếm thính.

Những video như vậy đã giúp anh xây dựng một đế chế kinh doanh có khả năng trị giá hơn 1 tỷ USD và giúp ông được công nhận đủ mức đến mức tạp chí Time đã vinh danh ông là một trong những người có ảnh hưởng nhất vào năm 2023.

Tuy vậy, một số nhà phê bình trước đây đã cáo buộc Donaldson lợi dụng những người dễ bị tổn thương như người nghèo hoặc người khuyết tật để tạo ra lượt xem và doanh thu.

Trước đó, anh từng đăng tải một video với nội dung hỗ trợ một trại trẻ mồ côi ở châu Phi khỏi việc phải đóng cửa. Phản ứng trước việc này, Lourenza Foghill, từ tổ chức Hope and Homes for Children, đã cáo buộc MrBeast chọn "hoàn toàn phớt lờ" những nỗ lực toàn cầu của các tổ chức như UNICEF hay Liên Hợp Quốc, theo Daily Mail.

"Đây có phải là một trường hợp điển hình của chủ nghĩa cứu tinh của người da trắng không? Có thể cho rằng là có, nhưng có một điều chắc chắn là Mr.Beast đang tước đi quyền được lớn lên trong một gia đình của các 'trẻ mồ côi' ở Baphumele", Foghill nói thêm.

Tổ chức từ thiện cho trẻ em Lumos thời điểm đó cho biết: "Chúng tôi không tin rằng bất kỳ ai trong video đều có ý đồ xấu, kể cả Mama Rosie và MrBeast. Nhưng nếu chúng ta muốn hỗ trợ trẻ em theo cách tốt nhất có thể, chúng ta cần hỗ trợ các gia đình bằng cách chăm sóc dựa vào cộng đồng, để con cái họ có thể ở lại nơi chúng thuộc về".

Sau khi video xây giếng được đăng tải, YouTuber nhận định rằng mình có thể bị ghét và nói trên X rằng "Tôi chẳng quan tâm. Tôi sẽ luôn sử dụng kênh của mình để giúp đỡ mọi người và cố gắng truyền cảm hứng cho khán giả của mình để làm điều tương tự".