Các cuộc tấn công này như một hành động ‘nối gót’ theo các cuộc tấn công thánh chiến đẫm máu được thực hiện bởi nhà nước Hồi giáo tự xưng IS, xảy ra vào tuần trước tại Banglades, Iraq hay Thổ Nhĩ Kỳ. Mặc dù, đến nay, vẫn chưa có tổ chức hay cá nhân nào đứng ra nhận trách nhiệm về các vụ tấn công này, tuy nhiên có nhiều lý do và bằng chứng để các nhà phân tích và giới lãnh đạo nghi ngờ IS là kẻ chủ mưu đằng sau.
Cuộc tấn công đầu tiên xảy ra vào khoảng 3 giờ sáng ngày 4/7, nhằm vào Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại thành phố Jeddah. Bộ nội vụ của Ả Rập đã tìm ra thủ phạm là Abdullah Qlazar Khan, 34 tuổi, đến từ Pakistan. Hắn đã chuyển đến Ả Rập từ 12 năm trước, hiện làm nghề lái xe và đang sinh sống ở Jeddah cùng với vợ và bố mẹ.
 |
| Chân dung thủ phạm Abdullah Qlazar Khan |
Vụ tấn công tiếp theo xảy ra tại một nhà thờ Hồi giáo dòng Shia ở thành phố Qatif, miền đông Ả Rập.
Và vụ tấn công cuối cùng, đồng thời là vụ tấn công đẫm máu nhất đã xảy ra tại thành phố thiêng liêng Medina. Cho đến nay, các nhà chức trách vẫn chưa tìm ra danh tính của kẻ đánh bom.
Mặc dù, 2 trong số 3 cuộc tấn công không thành công, tuy nhiên đã có tới 4 người thiệt mạng trong vụ tấn công thứ 3. Cả 3 cuộc tấn công này đều nhằm vào lực lượng an ninh của vương quốc Ả Rập và cơ quan của phương Tây.
 |
| Đám cháy từ vị nổ ở thành phố Medina. |
 |
| Nhiều người chứng kiến đám cháy lớn sau vụ nổ tại Medina. |
Mọi nghi ngờ đồ dồn về phía IS.
Các cuộc tấn công đến dồn dập vào đúng những ngày cuối cùng của tháng lễ Ramadan, trong khi ngày lễ Eid al-Fitr đang đến gần và đặc biệt là vào đúng ngày Quốc khánh của nước Mỹ.
Ông Tim Lister, một chuyên gia của đài CNN về vấn đề Trung Đông, nói rằng các cuộc tấn công vào Ả Rập rất giống với “cách làm việc” của IS. Đồng thời, ông cũng cho biết, từ lâu, vương quốc Ả Rập đã trở thành “một mục tiêu thực sự để tấn công” mà IS muốn chiếm lấy để gia tăng ảnh hưởng của mình: “Ả Rập Saudi là một mục tiêu lớn cho chúng. Bởi vì quân đội của họ có rất nhiều máy bay chiến đấu. Và IS luôn coi chế độ quân chủ của Ả Rập là phản bội Hồi giáo”.
Thực tế, vào cuối tháng 8 năm ngoái, chính IS thực hiện một vụ đánh bom tại khu vực của một nhà thờ Hồi giáo thuộc sự kiểm soát của lực lượng khẩn cấp đặc biệt của Ả Rập, phía tây nam nước này, khiến 13 người chết và 9 người khác bị thương.
IS đã từng tuyên bố các lực lượng khẩn cấp của Ả Rập bao gồm lực lượng an ninh phản ứng nhanh hoạt động trong một loạt các tình huống như kiểm soát bạo động, đã trở thành một rào cản lớn cho IS cũng như những phần tử cực đoan ủng hộ IS.
Peter Bergen, nhà phân tích của CNN về an ninh quốc gia, cho biết từ trước khi tháng lễ Ramadan diễn ra, IS đã kêu gọi tấn công trong thời gian lễ này và bây giờ thì chúng đã thực sự hiện thực hóa lời kêu gọi này.
Jeddah và vụ nổ gần lãnh sự Mỹ
Vào sáng sớm thứ hai, cảnh sát Ả Rập đã cảm tháy nghi ngờ của một người đàn ông lạ mặt xuất hiện quanh bãi đậu xe của một bệnh viện lớn. Khi cảnh sát tiếp cận, người đàn ông này đã nhanh tay cho nổ dây đai thuốc nổ quanh người và tử vong tại chỗ, đồng thời khiến 2 cảnh sát bị thương nhẹ.
Vụ nổ xảy ra chỉ cách bức tường của đại sức quán Mỹ khoảng 10 mét.
Sau khi vụ nổ xảy ra, cảnh sát Ả Rập còn tìm thấy 3 thiết bị nổ khác ở bên trong xe của kẻ đánh bom. Theo một phóng viên tại hiện trường thì một trong số các thiết bị nổ đó sử dụng robot để kích nổ. Cho đến nay, thì Bộ nội vụ Ả Rập vẫn đang tiếp tục làm rõ vụ việc.
Tuy nhiên, cũng phải nhấn mạnh rằng, vụ nổ nhằm vào đúng ngày quốc khánh của nước Mỹ. Đồng thời, trong cuộc chiến chống IS thì Mỹ là nước tham gia rất tích cực vì vậy không thể loại trừ khả năng cuộc tấn công này đến từ IS.
Đây cũng không phải lần đầu, đại sức quán Hoa Kỳ tại thành phố Jeddah bị khủng bố tấn công. Vào năm 2004, nơi đây cũng đã từng bị tấn công bởi các tay súng có liên hệ với mạng lưới khủng bố al-Qaeda. Vụ xả súng đã cướp đi sinh mạng của 5 nhân viên trong đại sứ quán.