pnvnonline@phunuvietnam.vn
3 dấu hiệu trên bàn tay cảnh báo bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển sang xơ gan
Gan chịu trách nhiệm cho hơn 500 chức năng trong cơ thể. Bất kỳ biến chứng nào liên quan đến gan đều có thể gây hại cho sức khỏe tổng thể.
Bệnh gan nhiễm mỡ là do sự tích tụ mỡ thừa trong gan. Ở giai đoạn đầu, bệnh gan nhiễm mỡ có thể không biểu hiện triệu chứng và có thể không được phát hiện, làm sức khỏe gan của bạn xấu đi. Khi không được điều trị, gan nhiễm mỡ có thể chuyển sang xơ gan.
1. Gan nhiễm mỡ và xơ gan
Gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ (SLD) liên quan đến tình trạng mỡ thừa trong gan. Các tình trạng chuyển hóa và sử dụng nhiều rượu là các yếu tố nguy cơ. Tùy thuộc vào loại gan nhiễm mỡ mà bạn mắc phải, tình trạng tích tụ mỡ có thể không gây ra vấn đề gì hoặc có thể dẫn đến tổn thương gan.
Gan nhiễm mỡ không phải lúc nào cũng gây ra triệu chứng. Khi chúng xuất hiện, các triệu chứng bao gồm:
- Đau bụng hoặc cảm giác đầy bụng ở phía trên bên phải bụng.
- Kiệt sức hoặc mệt mỏi
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, bao gồm:
- Béo phì hoặc thừa cân
- Mắc bệnh tiểu đường loại 2
- Mắc tình trạng ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn sử dụng insulin
- Mắc tình trạng kháng insulin, chẳng hạn như hội chứng buồng trứng đa nang
- Tuyến giáp hoạt động kém
- Huyết áp cao
- Cholesterol cao
- Mắc hội chứng chuyển hóa (kết hợp giữa bệnh tiểu đường, huyết áp cao và béo phì)
- Trên 50 tuổi
Xơ gan
Xơ gan là tình trạng sẹo nghiêm trọng ở gan. Tình trạng nghiêm trọng này có thể do nhiều dạng bệnh lý và tình trạng về gan gây ra, chẳng hạn như viêm gan hoặc nghiện rượu mãn tính.
Mỗi khi gan bị tổn thương do uống quá nhiều rượu hay nguyên nhân khác, chẳng hạn như nhiễm trùng, gan sẽ cố gắng tự phục hồi. Trong quá trình này, mô sẹo hình thành. Khi bệnh xơ gan trở nên tồi tệ hơn, ngày càng có nhiều mô sẹo hình thành, khiến gan khó thực hiện chức năng của mình. Tổn thương gan do xơ gan gây ra thường không thể phục hồi được.
2. Dấu hiệu gan nhiễm mỡ tiến triển thành xơ gan
Gan nhiễm mỡ không được điều trị thì tình trạng viêm càng nặng. Điều này có thể dẫn đến xơ gan - giai đoạn tiến triển nhất của bệnh gan nhiễm mỡ. Dưới đây là 3 dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ tiến triển sang xơ gan:
- Lòng bàn tay đỏ
Xơ gan có thể gây ra những thay đổi ở gan làm thay đổi lưu lượng máu đến tay, dẫn đến đỏ.
Lòng bàn tay đỏ hoặc lòng bàn tay gan được coi là tình trạng đổi màu đỏ tái nhợt của lòng bàn tay, cũng có thể liên quan đến mặt mu bàn tay, đầu ngón tay, nền móng tay và hiếm khi là lòng bàn chân. Nó chủ yếu ở các mô dưới da. Gần 23% những người bị xơ gan phát triển ban đỏ lòng bàn tay.
- Móng tay nhợt nhạt, đặc biệt là ngón cái và ngón trỏ
Móng tay nhợt nhạt do gan còn được gọi là Móng tay Terry. Móng tay Terry là tình trạng hầu hết móng tay hoặc móng chân của bạn trông có màu trắng, giống như kính mờ, ngoại trừ một dải mỏng màu nâu hoặc hồng ở đầu móng.
Móng tay nhợt nhạt có thể là do cơ thể bạn thiếu hồng cầu (thiếu máu). Gan giúp tạo ra các protein cần thiết cho máu. Khi chức năng của cơ quan này bị suy giảm do bệnh xơ gan, quá trình sản xuất hồng cầu cũng bị suy giảm.
- Ngón tay dùi trống
Ngón tay dùi trống do xơ gan do lưu lượng máu ngoại vi tăng lên cùng với sự giãn nở của điểm nối động mạch tĩnh mạch ở ngón tay.
Các triệu chứng khác của bệnh xơ gan có thể bao gồm:
+ Mệt mỏi
+ Dễ chảy máu hoặc bầm tím
+ Mất cảm giác thèm ăn
+ Buồn nôn
+ Sưng ở chân, bàn chân hoặc mắt cá chân, được gọi là phù nề
+ Giảm cân
+ Da ngứa
+ Sự đổi màu vàng ở da và mắt, được gọi là bệnh vàng da
+ Sự tích tụ chất lỏng trong bụng, được gọi là cổ trướng
+ Mạch máu giống như mạng nhện trên da
+ Đối với phụ nữ, tình trạng không có hoặc mất kinh không liên quan đến mãn kinh
+ Đối với nam giới, mất ham muốn tình dục, tinh hoàn teo nhỏ hoặc ngực to ra, được gọi là chứng vú to ở nam giới
+ Lú lẫn, buồn ngủ hoặc nói lắp.
Bệnh xơ gan có thể điều trị được không?
Tổn thương gan ở giai đoạn tiến triển này thường không thể phục hồi thông qua điều trị. Tuy nhiên, nếu xơ gan được chẩn đoán sớm và nguyên nhân cơ bản được điều trị, bạn có thể hạn chế được tổn thương thêm.
3. Cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ tiến triển thành xơ gan
Không có phương pháp điều trị hoặc thuốc cụ thể. Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát tình trạng gan nhiễm mỡ bằng một số biện pháp:
- Tránh xa rượu: Tránh xa rượu ngay cả khi gan nhiễm mỡ của bạn không liên quan đến việc sử dụng rượu.
- Giảm cân: Tập thể dục, thay đổi chế độ ăn uống và dùng thuốc theo chỉ định.
- Dùng thuốc để kiểm soát các tình trạng chuyển hóa: Dùng thuốc theo toa để kiểm soát bệnh tiểu đường, cholesterol và triglyceride (mỡ trong máu). Bạn cũng có thể cần dùng vitamin E và thiazolidinediones (thuốc dùng để điều trị bệnh tiểu đường) trong những trường hợp cụ thể.
- Tiêm vắc-xin phòng viêm gan A và viêm gan B: Các bệnh nhiễm trùng do virus này đặc biệt nguy hiểm nếu bạn đã mắc bệnh gan.
Bác sĩ có thể thay đổi đơn thuốc của bạn nếu thuốc gây tích tụ chất béo trong gan.
4. Chế độ ăn cho người bị gan nhiễm mỡ
Những người bị gan nhiễm mỡ nên ăn những thực phẩm như:
- Rau xanh: Các hợp chất có trong rau bina và các loại rau lá xanh khác có thể giúp chống lại bệnh gan nhiễm mỡ.
- Đậu nành: Đậu nành chứa hàm lượng protein β-conglycinin cao - được biết đến với khả năng giúp hạ mức triglyceride và có thể bảo vệ chống lại sự tích tụ mỡ nội tạng.
Ngoài ra, đậu phụ là thực phẩm ít chất béo, là nguồn cung cấp protein dồi dào, là lựa chọn lý tưởng nếu bạn đang cố gắng hạn chế lượng chất béo tiêu thụ.
- Cá béo: Như cá hồi, cá mòi, cá ngừ và cá hồi vân có hàm lượng axit béo omega-3 cao. Mà bổ sung omega-3 có thể có lợi cho những người bị gan nhiễm mỡ bằng cách giảm mỡ gan, tăng cholesterol HDL bảo vệ và giảm mức triglyceride.
- Ngũ cốc nguyên hạt để bổ sung chất xơ: Thực phẩm giàu chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến gan nhiễm mỡ.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn uống bổ dưỡng với nhiều thực phẩm giàu chất xơ như yến mạch có thể hiệu quả đối với những người mắc gan nhiễm mỡ và có thể giúp giảm mức triglyceride.
- Các loại hạt giúp giảm viêm: Chế độ ăn nhiều hạt có liên quan đến việc giảm viêm, kháng insulin, stress oxy hóa và tỷ lệ mắc gan nhiễm mỡ thấp hơn.
- Nghệ giúp giảm các dấu hiệu tổn thương gan: Liều cao curcumin - thành phần hoạt tính trong nghệ có thể làm giảm các dấu hiệu tổn thương gan ở những người mắc gan nhiễm mỡ.