pnvnonline@phunuvietnam.vn
4 kiểu ngứa do ung thư gan thường bị nhầm là viêm da dị ứng

Mặc dù không phổ biến nhưng ngứa do ung thư gan có thể xảy ra, không chỉ bệnh ung thư gan, ngứa da toàn thân cũng là triệu chứng của một số bệnh gan khác, chẳng hạn như xơ gan, bệnh gan do rượu, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
1. Tại sao bệnh nhân ung thư gan lại bị sẩn ngứa da toàn thân?
Gan, giống như một "người quản gia" quan trọng trong "nhà máy" tinh vi của cơ thể con người, âm thầm thực hiện một loạt các nhiệm vụ quan trọng như giải độc, trao đổi chất và sản xuất các protein chính.
Ngứa da do bệnh gan xảy ra do chức năng gan bị suy giảm, gây ảnh hưởng đến chức năng chính là lọc và đào thải độc tố của gan. Một khi các chất độc hại này bị tích tụ trong cơ thể do ống dẫn mật bị tắc nghẽn, axit mật do gan sản xuất sẽ tràn vào hệ tuần hoàn máu cùng sự tích tụ của bilirubin, theo thời gian cơ thể sẽ phát ra các "tín hiệu", bao gồm các nốt sẩn ngứa, mẩn đỏ trên da toàn thân.
Với ung thư gan, nguyên nhân khiến người bệnh ung thư gan bị sẩn ngứa toàn thân vẫn chưa được chắc chắn, nhiều bác sĩ cho rằng có thể do các chất mà khối u ung thư giải phóng hoặc do cơ thể phản ứng với khối u dẫn tới ngứa da. Ngứa da do ung thư gan có thể xảy ra song song với triệu chứng vàng da, ngứa từ nhẹ tới nặng và có thể ảnh hưởng tới toàn bộ cơ thể hoặc chỉ ở càng vùng khu trú cụ thể. Tình trạng này thường biến mất khi bệnh nhân được điều trị ung thư phù hợp.

Sẩn ngứa, phát ban có thể là biểu hiện của ung thư (Ảnh: ST)
Ngoài ra, một số phương pháp điều trị ung thư cũng có thể gây ngứa ở một phần cơ thể hoặc toàn thân, chẳng hạn như liệu pháp hormone hoặc liệu pháp nhắm mục tiêu. Tuy vậy, tác dụng phụ này không nhất thiết là do bệnh nhân bị dị ứng với phương pháp điều trị và không nên coi là lý do ngừng điều trị, trừ khi bác sĩ có chỉ định khác. Nếu bị ngứa da khi điều trị ung thư gan, hãy nói chuyện với bác sĩ để được hướng dẫn các cách khắc phục hoặc điều chỉnh kế hoạch dùng thuốc.
Theo Medical News Today, một nghiên cứu năm 2018 với sự tham gia của 16.925 người cho thấy, ngứa da toàn thân có liên quan chặt chẽ tới các loại ung thư gồm ung thư da, ung thư gan, ung thư đường mật và ung thư bắt nguồn từ tủy xương (bệnh đa u tủy, bệnh bạch cầu,...). Tuy vậy, cũng cần chú ý rằng, không phải lúc nào ngứa da cũng là do ung thư và ung thư không phải là nguyên nhân phổ biến gây ra triệu chứng này. Nhưng nếu ung thư chính là nguyên nhân gốc rễ thì ngoài ngứa da, người bệnh sẽ xuất hiện thêm các triệu chứng ung thư bổ sung khác như: Chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân; mệt mỏi nghiêm trọng dù đã nghỉ ngơi đầy đủ; khối u; đau đớn;...
Các triệu chứng ngứa do khối u gây ra thường có những đặc điểm sau:
- Thứ nhất, trên bề mặt da không có bất kỳ thay đổi gì, không tìm thấy bệnh da nguyên phát.
- Thứ hai, ngứa ngáy xảy ra đột ngột và kéo dài.
- Thứ ba, thuốc chống ngứa không thể có tác dụng làm dịu.
Ngoài ung thư, các nguyên nhân khác có thể gây ngứa da gồm: Dị ứng, bệnh chàm, bệnh vẩy nến, nhiễm trùng da do ký sinh trùng, mất nước, bệnh tiểu đường, cường giáp, bệnh thận, thay đổi nội tiết tố, lão hóa,...
Điều quan trọng là chú ý tới các bất thường để có thể kiểm tra càng sớm càng tốt bên cạnh triệu chứng ngứa da toàn thân. Với bệnh ung thư, phát hiện càng sớm, tiên lượng chữa bệnh càng cao.
Triệu chứng ung thư gan giai đoạn sớm
Theo NHS, các triệu chứng ung thư gan giai đoạn sớm thường khó phát hiện, trừ khi đi kiểm tra định kỳ và phát hiện sau các xét nghiệm, kiểm tra tại cơ sở y tế. Các triệu chứng ung thư gan có thể gặp bao gồm:
- Lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng hoặc da chuyển sang màu vàng.
- Cảm thấy mệt mỏi, không có năng lượng ngay cả khi nghỉ ngơi đầy đủ.
- Cảm thấy không khỏe nói chung hoặc có các triệu chứng giống cúm như sốt kéo dài, ớn lạnh, đổ mồ hôi.
- Các triệu chứng khó tiêu, nhanh no khi ăn.

Triệu chứng ung thư gan giai đoạn sớm (Ảnh: ST)
Khi khối u ung thư phát triển, người bệnh ung thư gan có thể phát triển thêm các triệu chứng gồm:
- Xuất hiện một cục u ở bên bụng phải.
- Ngứa da, nước tiểu sẫm màu hơn và phân nhạt màu hơn bình thường.
- Đau hạ sườn phải, cơn đau lan tới vai phải, các cơn đau ngắt quãng và tăng dần cường độ đau.
- Da mặt sạm đen.
- Mất cảm giác thèm ăn hoặc sụt cân không chủ đích.
- Bụng trướng, gan to.
- Xuất huyết, chảy máu bất thường gồm chảy máu lợi, bầm tím da.
2. 4 vị trí ngứa do ung thư gan dễ bị bỏ qua
Theo Sohu, có 4 vị trí ngứa tưởng bình thường nhưng lại có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư gan nguy hiểm nếu ngứa đột ngột và kéo dài không rõ nguyên nhân, cơn ngứa không đáp ứng khi dùng thuốc chống ngứa hay thuốc dị ứng:
- Ngứa lưng: Ngứa da vùng lưng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm ung thư gan. Khi gan có vấn đề, chức năng giải độc mạnh mẽ vốn có của gan sẽ bị suy giảm dần, các chất độc trong cơ thể tích tụ dần và sẽ khó được đào thải ra ngoài một cách trơn tru. Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể con người nên dễ bị ngứa ngáy, khó chịu, đặc biệt là những vùng da lớn như lưng.

Ngứa da vùng lưng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm ung thư gan (Ảnh: ST)
- Ngứa mặt trong bắp chân: Tương đối hiếm gặp nhưng các tình trạng ngứa không rõ nguyên nhân ở mặt trong bắp chân, đặc biệt là vào ban đêm thì cần cẩn thận. Cơn ngứa mặt trong bắp chân có thể liên quan tới rối loạn chức năng gan và quá trình tiết hormone, điều hòa các chất chuyển hóa khác trong cơ thể. Điều này khiến nồng độ các độc tố trong máu tăng cao, mặt trong bắp chân lại là nơi lưu lượng máu tương đối tập trung nên dễ dàng bị ảnh hưởng, gây ngứa ngáy -dấu hiệu của sự tích tụ quá nhiều độc tố trong cơ thể
- Ngứa lòng ban tay: Lòng bàn tay là nơi có nguồn cung cấp máu dồi dào và khi gan không hoạt động bình thường, các chất độc trong máu có nhiều khả năng biểu hiện qua da ở khu vực này, gây ngứa. Đặc biệt đối với bệnh nhân ung thư gan, do tổn thương gan nghiêm trọng hơn, sự tích tụ chất thải chuyển hóa rõ ràng hơn nên cảm giác khó chịu trên da cũng dữ dội hơn. Tuy nhiên, triệu chứng có vẻ không đáng kể này thường bị nhiều người bỏ qua hoặc bị nhầm lẫn với các bệnh lý ngoài da khác. Ngoài ung thư gan, bệnh xơ gan ứ mật nguyên phát cũng có biểu hiện ngứa lòng bàn tay cùng các triệu chứng khác như buồn nôn, tiêu chảy, nước tiểu sẫm màu, vàng da cũng cần điều trị sớm.
- Ngứa cổ và vai: Chức năng chuyển hóa của gan suy giảm, các chất độc trong máu dần tích tụ, các vùng da như cổ, vai đầu tiên bị ảnh hưởng do nguồn cung cấp máu dồi dào, sau đó mới xuất hiện triệu chứng ngứa.
Nhìn chung, có nhiều nguyên nhân gây ngứa da là bệnh gì, trong đó có nguyên nhân do ung thư gan. Việc chú ý các triệu chứng khác ngoài ngứa do ung thư gan sẽ giúp bệnh sớm được điều trị đúng, tiên lượng bệnh tốt.