8 trường hợp cần hoãn tiêm vaccine cho trẻ mà cha mẹ nên biết

Vaccine là một trong những cách tốt nhất để đảm bảo con bạn luôn khỏe mạnh. Tuy nhiên có một số trường hợp cần hoãn tiêm vaccine cho trẻ hoặc thậm chí có thể phải bỏ qua việc tiêm chủng. Điều quan trọng là cha mẹ phải tham khảo ý kiến của các chuyên viên y tế về các vấn đề của trẻ khi thực hiện tiêm ngừa.

1. Trẻ gặp phản ứng nghiêm trọng với vaccine trước đó

Robert W. Frenck, Jr, MD, giáo sư nhi khoa tại Trung tâm Y tế Bệnh viện Nhi Cincinnati ở Ohio cho biết một trong những lý do chính để tránh tiêm chủng cho con bạn là phản ứng dị ứng nghiêm trọng với vaccine hoặc một phần vaccine trước đó.

Tiến sĩ Frenck cho biết phản ứng dị ứng "hầu như không bao giờ xảy ra" - một bài báo năm 2016 trên Tạp chí Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng cho thấy sốc phản vệ (một phản ứng dị ứng nghiêm trọng) xảy ra ở 1,31 trên một triệu liều vaccine.

Mặc dù tất cả các loại vaccine đều có nguy cơ gây ra các phản ứng phụ nhưng tỷ lệ dị ứng là rất thấp và không phải tác dụng phụ nào cũng gây dị ứng. Theo Tiến sĩ Frenck, các triệu chứng của phản ứng dị ứng bao gồm phát ban, khó thở hoặc giảm huyết áp.

Ngoài ra các phản ứng phụ không dị ứng khác cũng hiếm gặp nhưng phổ biến hơn so với dị ứng kể trên bao gồm sốt, nhức đầu và mẩn đỏ tại vùng tiêm. Nếu con bạn có các phản ứng phụ sau tiêm bạn nên trao đổi với chuyên viên tiêm chủng hoặc bác sĩ tư vấn để xem bạn có cần thay đổi kế hoạch tiêm chủng không.

2. Trẻ có tiền sử dị ứng với trứng

Vaccine phòng cúm và sởi được nuôi từ trứng gà. Và nếu trẻ có tiền sử dị ứng trứng các bác sĩ sẽ xem xét tới việc điều chỉnh liều lượng tiêm vaccine theo mức tăng dần, Andrew Hertz, MD, bác sĩ nhi khoa tại Bệnh viện Nhi tại Cleveland cho biết.

CDC cũng tuyên bố rằng trẻ bị dị ứng trứng thì có thể tiêm được vaccine MMR do lượng protein từ trứng trong vaccine thấp và khả năng gây ra dị ứng là nhỏ. Nhưng điều quan trọng là bạn cần trao đổi trước về tiền sử dị ứng của con mình trước khi tiêm chủng.

3. Sốt cao

Nếu con bạn đang sốt từ 38,3 độ C trở lên, hãy trao đổi về việc lùi lịch tiêm chủng cho trẻ. Mặc dù vaccine không gây hại cho trẻ bị bệnh nhẹ nhưng sốt cao có thể khiến việc xác định các tác dụng phụ của vaccine trở nên khó khăn hơn.

4. Hen suyễn hoặc bệnh phổi

Trẻ bị hen suyễn hoặc bệnh về phổi nên là đối tượng đầu tiên được tiêm phòng cúm hàng năm do chúng có nguy cơ cao bị các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi nếu nhiễm cúm. Nhưng, bạn cần tư vấn của bác sĩ về việc trẻ có cần tránh vaccine cúm dạng xịt mũi không bởi loại vaccine này chứa virus sống khác với vaccine dạng tiêm.

Vaccine dạng xịt mũi có thể gây bùng phát cơn hen suyễn. CDC khuyến cáo không nên dùng vaccine dạng xịt mũi cho trẻ từ 2 - 4 tuổi bị hen suyễn hoặc trẻ có tiền sử thở khò khè trong năm trước đó. Với trẻ trên 4 tuổi bị hen suyễn cũng cần kiểm tra với bác sĩ trước khi sử dụng vaccine dạng xịt này.

Tuy nhiên, nghiên cứu được công bố vào năm 2022 trên tạp chí Pediatrics cũng cho thấy bằng chứng đầy hứa hẹn rằng vaccine xịt mũi có thể an toàn cho trẻ em bị hen suyễn.

5. Steroid liều cao

Nếu con bạn đang sử dụng thuốc steroid liều cao thì cần trao đổi với nhân viên tiêm chủng về việc tiêm ngừa tại thời điểm này có an toàn cho trẻ hay không. Tiến sĩ Frenck cho biết, những loại thuốc này có thể làm giảm hoạt động của các tế bào miễn dịch chống lại nhiễm trùng do virus.

Do đó, CDC khuyến cáo mọi người nên đợi vài tuần sau khi sử dụng steroid liều cao trước khi  tiêm vaccine virus sống như cúm, rota, MMR, thủy đậu và zona.

6. Điều trị ức chế miễn dịch

CDC cũng khuyến cáo trẻ em tránh tiêm vaccine virus sống khi đang điều trị ức chế miễn dịch bao gồm hóa trị hoặc đang điều trị các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp ở trẻ vị thành niên.

Trẻ em bị ức chế miễn dịch có thể và vẫn nên tiêm phòng cúm để tránh nguy cơ nhiễm cúm dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng khi nhiễm. Tuy nhiên, mũi tiêm ở nhóm trẻ này có thể không đem lại hiệu quả cao như nhóm trẻ không bị ức chế miễn dịch.

7. Dương tính với HIV

Nói chung, trẻ em nhiễm HIV nên tiêm phòng miễn là hệ thống miễn dịch của chúng không bị tổn hại nghiêm trọng, Ciro Sumaya, MD, cựu giáo sư quản lý và chính sách y tế tại Đại học Texas A&M cho biết. Nhưng cần phải thực hiện một số xét nghiệm đảm bảo tính an toàn trước khi tiêm.

Theo CDC, miễn là một đứa trẻ nhiễm HIV có số lượng tế bào T trong phạm vi chấp nhận được, chúng có thể nhận được hầu hết các loại vaccine virus sống bao gồm MMR, thủy đậu và rota một cách an toàn. Tuy nhiên nhóm trẻ này không nên tiêm vaccine cúm dạng xịt mũi, vaccine đậu mùa, BCG, Ty21a, MMRV, hoặc DEN4-CYD.

Ngoài ra, những người nhiễm HIV nên chủng ngừa phế cầu khuẩn, não mô cầu, Hib và Viêm gan B. Những người bị suy giảm miễn dịch có nguy cơ mắc các bệnh này cao hơn, vì vậy những loại vaccine này giúp họ chống lại nhiễm trùng.

8. Đang chung sống với người nhà bị suy giảm miễn dịch

Theo CDC thì không nên tiêm vaccine đậu mùa cho trẻ đang sống với người có hệ miễn dịch suy yếu. Các ví dụ về suy giảm, ức chế miễn dịch bao gồm hóa trị, nhiễm HIV/AIDS, hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch.

Bên cạnh vaccine đậu mùa thì CDC cũng khuyến cáo tất cả các thành viên trong gia đình không bị dị ứng hay suy giảm miễn dịch đều nên tiêm vaccine khác theo đúng lịch để bảo vệ người thân đang bị suy giảm miễn dịch khỏi nguy cơ lây nhiễm bệnh từ bạn.

Theo Tiến sĩ Hertz thì virus sống trong vaccine phòng cúm về mặt lý thuyết sẽ tiết ra trong dịch tiêt mũi và đường hô hấp với một lượng rất nhỏ. Tuy nhiên CDC không khuyến khích tiêm vaccine cúm hơn vaccine cúm dạng xịt trừ khi bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch đang ở trong môi trường cần bảo vệ an toàn.

Nhìn chung, vaccine là một trong những cách tốt nhất để đảm bảo con bạn luôn có hàng rào miễn dịch khỏe mạnh bằng cách dạy cơ thể làm thế nào để chống lại các bệnh nhiễm trùng khác nhau. FDA cho biết các loại vaccine hầu hết đều an toàn do đã được thử nghiệm rộng rãi cũng như giám sát về độ an toàn.

Nói chung bạn nên tiêm chủng cho trẻ đúng lịch, bỏ qua hoặc trì hoãn tiêm chủng có thể khiến trẻ dễ bị nhiễm bệnh hơn do hệ miễn dịch chưa được chuẩn bị đầy đủ để xử lý các bệnh nhiễm trùng này. Và cuối cùng, đừng quên trao đổi với nhà chăm sóc sức khỏe về các vấn đề liên quan tới trẻ như tiền sử dị ứng của trẻ và gia đình cũng như trạng thái sức khỏe của trẻ khi đi tiêm để nhận được tư vấn phù hợp.

Nguồn dịch: 8 Scenarios To Delay vaccines for Kids