Bà Trần Tố Nga tiếp tục cuộc chiến vì nạn nhân chất độc da cam

Tòa án Ervy (ngoại ô Paris, Pháp) đã chính thức ra quyết định về đơn khiếu nại của bà Trần Tố Nga chống lại 14 công ty đã sản xuất và bán chất độc da cam cho chính phủ Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam. Tòa phán quyết đơn kiện của bà Nga là một đơn kiện "không được chấp nhận". Phán quyết này đồng nghĩa với việc các công ty bị khởi kiện không phải chịu trách nhiệm về việc sản xuất chất độc da cam trong Chiến tranh Việt Nam.

Việc Tòa án Évry đưa ra phán quyết bác bỏ vụ kiện này là một cản trở lớn trong công cuộc đấu tranh đi tìm công lý của bà Trần Tố Nga. Tuy nhiên, bà cho biết bà không bất ngờ và đã chuẩn bị sẵn tinh thần để lập tức kháng cáo và tiếp tục cuộc đấu tranh vì nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam. Bà tin tưởng một ngày nào đó công lý sẽ đến với các nạn nhân của chất độc da cam.

Bà Tố Nga đã đề nghị nộp đơn kháng cáo lên Tòa phúc thẩm sau khi Tòa đại hình thành phố Evry (ngoại ô Paris) phán quyết rằng tòa không đủ thẩm quyền để xử vụ kiện của bà. Văn phòng Luật sư Bourdon khẳng định sẽ "luôn sát cánh" bên bà Trần Tố Nga và mong bà giữ gìn sức khỏe để có thể "tiếp bước cuộc đấu tranh đến cùng."

Phía luật sư của bà Nga cũng ngay lập tức đưa ra tuyên bố sẽ kháng án. Trong bản tuyên bố kháng cáo lên cấp phúc thẩm, các luật sư của bà Nga, bao gồm William Bourdon, Amélie Lefebvre và Bertrand Repolt viết:

"Các luật sư ký tên dưới đây xác nhận rằng thân chủ chúng tôi đã ngay lập tức yêu cầu kháng cáo quyết định được tòa án đưa ra.

Có thể thấy phán quyết của Tòa án Evry, tuyên bố bác bỏ đơn kiện của bà Trần Tố Nga vì không thể thụ lý các yêu cầu của bà, đã áp dụng một định nghĩa lỗi thời về nguyên tắc miễn trừ tài phán, mâu thuẫn với các nguyên tắc của luật quốc tế và luật quốc gia ngày nay.

Chúng tôi rất ngạc nhiên khi Tòa án công nhận rằng các công ty liên quan có thể đã hành động dưới sự ràng buộc của chính phủ Mỹ, dù cho chính họ lựa chọn tham gia lời kêu gọi đấu thầu theo nguyên tắc tự do thực hiện hoặc từ chối.

Nghiêm trọng hơn nữa, các khuyến nghị của chính quyền Mỹ không yêu cầu sản xuất sản phẩm có hàm lượng dioxin cao như chất độc da cam. Đây vốn dĩ là kết quả từ một sáng kiến tự do của các công ty liên quan.

Thế nhưng Tòa án, trong một phán quyết ngắn gọn, đã bỏ qua các yếu tố hội tụ chứng minh khả năng điều động nguồn lực của các công ty, loại trừ logic liên quan đến việc đệ trình kế hoạch trong hồ sơ đấu thầu.

Trước phiên tòa phúc thẩm, chúng tôi cần biết về toàn bộ thông tin liên lạc trao đổi giữa các công ty và chính quyền Mỹ, mà hiện tại chỉ có thể được thực hiện một phần và khó khăn.

Hy vọng Tòa án có thể tiếp cận toàn bộ thông tin liên lạc trên, chứ không chỉ những phần do các công ty lựa chọn và cung cấp một cách có chủ ý.

Các luật sư ký tên dưới đây tin rằng luật pháp đứng về phía thân chủ của chúng tôi. Các luật sư ký tên dưới đây hy vọng bà Trần Tố Nga sẽ có đủ sức khỏe để đối phó với những căn bệnh mà bà đang mắc phải và có thể chiến đấu đến cùng".

Sau hơn 10 năm theo đuổi vụ kiện, trong đó có 6 năm trực tiếp tại tòa, bà Trần Tố Nga đã thu hút được một sự quan tâm và ủng hộ ngày càng lớn của truyền thông và công chúng tại Pháp cũng như tại Việt Nam. Trong thời gian qua, đã có nhiều cuộc biểu tình, diễu hành, họp báo, hội thảo… ủng hộ bà Trần Tố Nga, thu hút hàng chục nghìn người tham dự, cả trực tiếp lẫn trên không gian mạng trong thời kỳ diễn ra đại dịch Covid-19.

Ủy ban ủng hộ vụ kiện Trần Tố Nga sẽ họp bàn chiến lược sắp tới và một cuộc họp báo sẽ được tổ chức sáng 11/5, dự kiến thu hút rất đông sự tham gia của báo chí Pháp và quốc tế.

Đến ngày 15/5, bà Trần Tố Nga cũng sẽ tham gia tuần hành cũng những người ủng hộ để phản đối tập đoàn Monsanto và nhắc lại về vụ kiện.