pnvnonline@phunuvietnam.vn
Bệnh nhân nặng COVID-19 phải chạy ECMO: 9 phần chết, chỉ 1 phần sống, đã tiến triển tốt
Trong số các bệnh nhân nặng nhiễm COVID-19, có 1 bệnh nhân được sử dụng phương pháp ECMO để điều trị. Đến chiều ngày 3/4 bệnh nhân đã âm tính với COVID-19 nhưng chưa cai được ECMO.
Theo bác sĩ Dương Đức Hùng, Phó Giám đốc BV Bạch Mai, ECMO là tên viết tắt của phương pháp “oxy hóa qua màng ngoài cơ thể”. Đây là phương pháp sử dụng tuần hoàn và trao đổi oxy bên ngoài cơ thể nhằm hỗ trợ chức năng sống ở các bệnh nhân suy tuần hoàn hoặc suy hô hấp nặng. Phương pháp ECMO được áp dụng trong hai tình huống:
Thứ nhất là trong các bệnh lý của phổi mà khi đã được tiến hành các biện pháp hồi sức hô hấp tích cực như thở oxy, thở máy mà lượng oxy máu vẫn thiếu (ví dụ như trong hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển, suy hô hấp nặng do viêm phổi...).
Thứ hai là trong các bệnh lý của tim khiến tim bị suy giảm sức co bóp, huyết áp tụt không nâng lên được bằng truyền dịch và dùng thuốc co mạch cũng như thuốc làm tăng co bóp cơ tim (như trong viêm cơ tim cấp, sau cấp cứu ngừng tim, suy tim sau phẫu thuật tim...). "Những người mà phải sử dụng ECMO thì 9 phần tử vong, chỉ có 1 phần sống", bác sĩ Hùng nói.
Về nguyên lý hoạt động, máy ECMO được kết nối với bệnh nhân thông qua các ống nhựa (ống cannula). Những ống này được đặt vào trong các động tĩnh mạch lớn ở chân, cổ hay ngực. Máy ECMO bơm máu từ cơ thể của bệnh nhân đến phổi nhân tạo để bổ sung O2 và loại bỏ CO2 ra khỏi máu. Vì vậy, nó sẽ thay thế chức năng phổi của người bệnh. Sau đó, máy ECMO sẽ bơm máu trở lại cho bệnh nhân với lực bơm bằng với công co bóp của tim, tức là sẽ thay thế chức năng của tim.
Máy ECMO có thể giúp cứu sống tính mạng của bệnh nhân, nhưng nó không điều trị bệnh lý hoặc chấn thương của bệnh nhân. Máy ECMO chỉ đơn giản cung cấp hỗ trợ cho bệnh nhân trong khi các bác sĩ điều trị bệnh lý nền hoặc chấn thương của bệnh nhân. Cũng vì thế, có bệnh nhân chỉ sử dụng ECMO vài giờ, nhưng với một số trường hợp mà bệnh lý phải điều trị lâu dài thì phải ECMO dài ngày.
Trong quá trình điều trị, nếu bệnh lý hoặc chấn thương được cải thiện, bệnh nhân có thể không cần sự hỗ trợ của máy ECMO nữa. Các bác sĩ sẽ từ từ giảm bớt sự hỗ trợ từ máy ECMO để xem xét khả năng cai máy của bệnh nhân. Nếu bệnh nhân vẫn ổn định (hoặc cải thiện) khi thực hiện việc này, các ống thông có thể được lấy ra và bác sĩ khâu đóng lại những vị trí thông nối này.
Theo các chuyên gia, bệnh nhân sử dụng máy ECMO có thể gặp phải một số biến chứng như xuất huyết; suy thận; nhiễm trùng; tổn thương chân; đột quỵ,…Tuy nhiên, các y bác sĩ sẽ nỗ lực hết sức để tránh biến chứng cho bệnh nhân.
Bác sĩ Hùng cho biết, đối với ca bệnh ở BV Bệnh Nhiệt đới TƯ phải dùng ECMO đã là rất nặng. BV Bạch Mai cũng đã phải cử các chuyên gia hàng đầu về hô hấp sang hỗ trợ. Đến nay, sức khỏe bệnh nhân tiến triển tốt và đây điều hết sức đáng mừng cả với gia đình bệnh nhân và các y bác sĩ.