Bộ trưởng Bộ Y tế: Tăng cường đầu tư hệ thống y tế cơ sở, nâng cao năng lực khám chữa bệnh

Theo Công văn số 1099/UBDNGS15 của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát, cử tri TP Hà Nội và tỉnh Gia Lai phản ánh rằng tình trạng bệnh nhân phải chờ đợi lâu tại các bệnh viện Trung ương vẫn còn phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng điều trị. 

Trong khi đó, các cơ sở y tế tuyến dưới còn hạn chế về nhân lực, trang thiết bị và kỹ thuật chuyên sâu, dẫn đến chênh lệch rõ rệt trong chất lượng khám chữa bệnh. Ngoài ra, thủ tục hành chính trong khám chữa bệnh BHYT vẫn gây khó khăn, đặc biệt với người cao tuổi, người bệnh nặng hoặc sống ở vùng sâu, vùng xa.

Trả lời kiến nghị này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, thời gian qua Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ triển khai nhiều đề án, chương trình trọng điểm như Đề án Giảm quá tải bệnh viện giai đoạn 2013–2020, Đề án Bệnh viện vệ tinh, cùng chính sách luân phiên cán bộ y tế tuyến trên hỗ trợ tuyến dưới. Các giải pháp này đã mang lại kết quả tích cực, góp phần từng bước giải quyết tình trạng quá tải tại các bệnh viện lớn.

Từ năm 2014 đến năm 2023, số lượng bệnh viện trên toàn quốc đã tăng từ 1.415 lên 1.643, trong khi số giường bệnh thực kê tăng hơn 41%, từ 288.496 giường năm 2014 lên 409.244 giường năm 2022. 

Đáng chú ý, công suất sử dụng giường bệnh tại các bệnh viện tuyến Trung ương đã giảm từ mức trên 100% (năm 2014) xuống còn khoảng 80% (năm 2022).

Cùng với đó, nhiều kỹ thuật chuyên sâu đã được chuyển giao về tuyến dưới, giúp giảm đáng kể số lượng người bệnh phải chuyển tuyến không cần thiết, đồng thời nâng cao chất lượng điều trị ngay tại địa phương.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, Bộ Y tế đang tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong khám chữa bệnh BHYT theo hướng lấy người bệnh làm trung tâm. 

Một số giải pháp cụ thể đã và đang được triển khai gồm:

Thứ nhất, thúc đẩy áp dụng bệnh án điện tử, thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 07/CT-TTg về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử, phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022–2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Thứ hai, ban hành Thông tư số 26/2025/TT-BYT ngày 30/6/2025 quy định việc kê đơn điều trị ngoại trú cho người có thẻ BHYT. Quy định này cho phép kéo dài thời hạn cấp thuốc đối với bệnh mạn tính, giúp người bệnh giảm số lần đi lại và các thủ tục hành chính không cần thiết.

Thứ ba, chuẩn hóa danh mục dùng chung trong khám chữa bệnh, ban hành nhiều quyết định để thống nhất dữ liệu, tăng khả năng liên thông và giảm tối đa việc yêu cầu người dân phải bổ sung hồ sơ giấy tờ.

Song song đó, Bộ Y tế cũng triển khai các tiện ích hỗ trợ người dân như đặt lịch khám trực tuyến và thanh toán không dùng tiền mặt, tạo thuận lợi trong tiếp cận dịch vụ y tế, đặc biệt với nhóm người cao tuổi và bệnh nhân mạn tính.

Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục tăng cường đầu tư cho hệ thống y tế cơ sở, mở rộng quy mô và nâng cao năng lực khám chữa bệnh của tuyến dưới. 

Bộ đang xây dựng kế hoạch mở rộng Đề án Bệnh viện vệ tinh giai đoạn 2024–2030, khuyến khích cả các bệnh viện tỉnh và bệnh viện tư nhân đủ điều kiện tham gia làm "bệnh viện hạt nhân" để hỗ trợ chuyên môn cho các cơ sở y tế khác. 

Cùng với đó, Bộ Y tế sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và y tế từ xa (Telemedicine) trong hội chẩn, tư vấn và điều trị, góp phần rút ngắn khoảng cách về chuyên môn giữa các tuyến. Một điểm đáng chú ý khác là việc triển khai quản lý bệnh viện theo hạng chuyên môn kỹ thuật theo lộ trình quy định trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, thay thế cơ chế phân tuyến hiện hành. 

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng đặt mục tiêu tiếp tục mở rộng quy mô bệnh viện, tăng số giường bệnh, tập trung đầu tư cho các chuyên khoa trọng điểm, đồng thời ban hành các chính sách thu hút bác sĩ trẻ tình nguyện về công tác tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, nhằm củng cố năng lực cho hệ thống y tế tuyến cơ sở, bảo đảm người dân ở mọi khu vực đều được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng.