Cần cấm thuốc lá điện tử ở Việt Nam dưới góc nhìn của chuyên gia chống độc

Bác sĩ Nguyên cho biết: Hầu như ngày nào Trung tâm Chống độc cũng điều trị cho bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử, trong đó rất nhiều trường hợp là học sinh, thanh thiếu niên phải cấp cứu do ngộ độc chất ma túy trộn trong thuốc lá điện tử. Các ca ngộ độc thuốc lá điện tử đều vào viện với biểu hiện co giật, kích thích, vật vã, ảo giác, loạn thần, hôn mê, tổn thương não và nhiều cơ quan khác, để lại di chứng nặng nề với sức khỏe.

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên thăm khám cho bệnh nhân điều trị tại Trung tâm Chống độc

Co giật, hôm mê sau sử dụng thuốc lá điện tử

Hiện Trung tâm Chống độc đang điều trị cho 2 bệnh nhân trẻ (một bệnh nhân 23 tuổi và một bệnh nhân 29 tuổi) đều bị ngộ độc nặng sau khi sử dụng thuốc lá điện tử. Bệnh nhân T.Q.T (23 tuổi, ở Thường Tín, Hà Nội) có tiền sử hút thuốc lá điện tử 2 năm nay.

Theo lời kể của người nhà, tối ngày 1/12 bệnh nhân có dùng thuốc lá điện tử được cho thêm hương liệu mới (do shipper giới thiệu), đến 5 giờ sáng hôm sau bệnh nhân lên cơn co giật, sùi bọt mép, co giật toàn thân. Bệnh nhân được đưa đi cấp cứu ở bệnh viện tuyến trước nhưng không đỡ, sau đó được chuyển đến Trung tâm Chống độc vào ngày 9/12. Xét nghiệm mẫu thuốc lá điện tử bệnh nhân mang đến phát hiện chất ma túy cần sa tổng hợp là ADB-Butinaca.

Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân L.H.H (29 tuổi, ở Đông Anh, Hà Nội) vào viện vì co cứng chân tay, rối loạn vận động. Bệnh nhân cũng sử dụng thuốc lá và thuốc lá điện tử nhiều năm nay. Thời gian gần đây, bệnh nhân có biểu hiện rối loạn vận động, run, vã mồ hôi, không điều khiển được động tác.

Theo bác sĩ Nguyên, phần lớn người dân quan niệm thuốc lá điện tử không có nicotine gây nghiện- điều này hoàn toàn sai lầm. Thuốc lá điện tử thực chất là các thiết bị điện để nung nóng các hỗn hợp nguyên liệu chứa nhiều hóa chất nhân tạo bên trong, bốc hơi lên để người dùng sử dụng. Trong thuốc lá điện tử có 3 nhóm nguy cơ gây hại cho sức khỏe là nicotine, hương liệu nhân tạo và ma túy.

Một số mẫu hương liệu, hóa chất

Nicotine là hóa chất rất độc, trước đây được sử dụng trong thuốc trừ sâu và thuốc bảo vệ thực vật nhưng do độc tính cao nên đã bị cấm tại nhiều quốc gia và Việt Nam cũng đã cấm sử dụng. "Vậy rõ ràng nicotine độc đến mức chúng ta không thể sử dụng làm thuốc trừ sâu mà lại đưa chất này vào thuốc lá điện tử để sử dụng để hút và hấp thụ vào cơ thể? Điều đó hoàn toàn vô lý!", bác sĩ Nguyên nhấn mạnh.

Độc tính của nicotine trên con người cũng tương tự hóa chất trừ sâu phospho hữu cơ. Khi dùng thuốc lá nhiều lần, nicotine gây độc nhiều với tim mạch (xơ vữa mạch máu, hẹp lòng mạch, co thắt mạch máu, gây nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp,…), hô hấp (gây giãn phế nang, co thắt phế quản,…), giảm miễn dịch, trên não làm giảm trí nhớ, giảm tập trung, giảm khả năng học, tăng sớm thoái hóa thần kinh thị giác, tổn thương cầu thận, hẹp mạch thận, suy thận; nam giới bị giảm, mất hoặc rối loạn cương dương, giảm tiết testosteron, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng; nữ giới rối loạn kỳ kinh, giảm tiết estrogen, progesteron, ảnh hưởng buồng trứng, ảnh hưởng trưởng thành của noãn, giảm dòng máu đến buồng trứng; với thai nhi gây chậm phát triển, thai lưu, chửa ngoài tử cung, chậm phát triển trí tuệ ở thai, tăng nguy cơ hen ở con sinh ra.

Thuốc lá điện tử có thể ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ho, hen, nhồi máu cơ tim

Bác sĩ Nguyên cũng cho biết: Hàm lượng nicotine trong thuốc lá điện tử thậm chí cao gấp rất nhiều lần so với thuốc lá truyền thống. Đây là nicotine dạng hóa chất tổng hợp, ở dạng bột nicotine hàm lượng gần như nguyên chất, được bào chế dưới dạng làm cho êm dịu khi hít, nên người dùng sẽ dễ dàng hít với lượng lớn, nhanh chóng bị ngộ độc và sớm nghiện. Đã có hàng nghìn nghiên cứu trên thế giới chứng minh thuốc lá điện tử làm trầm trọng thêm vấn đề sử dụng thuốc lá thông thường.

Hình ảnh não bệnh nhân bị tổn thương nặng do thuốc lá điện tử

Vấn đề thứ 2 là trong thuốc lá điện tử có hàng nghìn hương liệu, cho tới nay có ít nhất khoảng 20 nghìn hóa chất hương liệu và các chất phụ gia khác. Đây là các chất nguyên bản, đồng thời khi được nung nóng ở các nhiệt độ khác nhau mỗi chất sẽ tạo ra các sản phẩm cháy là các hóa chất khác nhau mà chúng ta không thể biết trước được. Rất nhiều hóa chất trong hơi thuốc lá điện tử được chứng minh gây hại cho sức khỏe, gây ra các bệnh ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ho, hen, nhồi máu cơ tim, tổn thương mạch máu, giảm miễn dịch, gây tổn thương ADN là các phân tử di truyền, tăng nguy cơ đái đường, bệnh tim mạch… Các hóa chất này gây nên các bệnh còn phức tạp hơn nhiều so với thuốc lá thông thường và hầu hết là các căn bệnh mới.

Thuốc lá điện tử chính là mở đầu cho xu hướng lạm dụng, nghiện các hóa chất nhân tạo tổng hợp và chính là cách nhanh chóng để con người tự hủy hoại sức khỏe của mình, dẫn tới thui chột và thoái hóa giống nòi.

Vấn đề thứ 3 là hiện nay thuốc lá điện tử là môi trường thuận lợi để ma túy, cần sa thế hệ mới trà trộn vào.

Từ các phân tích trên cho thấy thuốc lá điện tử có độc tính và ảnh hưởng đến sức khỏe nghiêm trọng do được cộng hưởng từ 3 yếu tố là nicotine, các hóa chất phụ gia và ma túy.

Cũng theo bác sĩ Nguyên, chúng ta đã vướng phải thuốc lá thông thường từ ít nhất 3.000 năm, khiến nhiều người nghiện và gây nhiều hậu quả đến nay vẫn chưa giải quyết được. Vì thế, sẽ vô cùng nguy hiểm, gây hậu quả khôn lường, nếu cho phép thuốc lá điện tử được lưu hành ở Việt Nam. Các hậu quả này không những trước mắt mà nó còn đeo bám lâu dài như thuốc lá thông thường. Do đó, cần khẩn cấp cấm sản xuất và lưu hành thuốc lá điện tử ở Việt Nam trước khi quá muộn và không thể kiểm soát.