Cân nhắc việc áp thuế thu nhập với chuyển nhượng vàng miếng

Chiều 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi.

Thu nhập 21,7 triệu đồng/tháng mới phải đóng thuế

Thay mặt Chính phủ trình bày tờ trình dự án luật, Thứ trưởng Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, hiện Chính phủ đã soạn thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào phiên họp tháng 10/2025, theo hướng tăng cao hơn so với mức hiện hành.

Cụ thể từ mức 11 triệu đồng/tháng với người nộp thuế và 4,4 triệu đồng/tháng với mỗi người phụ thuộc, nay được đề nghị tăng thêm trên 40%, tương ứng là 15,5 triệu đồng và 6,2 triệu đồng. Việc tăng này được tính theo tốc độ tăng của thu nhập bình quân đầu người và tăng GDP bình quân đầu người.

Như vậy, người nộp thuế nếu có 1 người phụ thuộc, thì với thu nhập 21,7 triệu đồng/tháng mới phải đóng thuế thu nhập.

Thẩm tra nội dung giảm trừ gia cảnh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho hay, thực tiễn cho thấy, mức giảm trừ gia cảnh không nhất thiết được điều chỉnh thường xuyên, liên tục nên không cần giao Chính phủ quy định. Theo đó, đa số ý kiến đề nghị giữ nguyên quy định như hiện hành, tức là việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.

Cũng tại dự thảo luật, Chính phủ điều chỉnh biểu thuế lũy tiến theo hướng giảm số bậc và nới rộng khoảng cách giữa các bậc. Cụ thể, mức thuế tối thiểu 5% tương ứng với thu nhập tính thuế trong tháng là 10 triệu đồng (sau khi giảm trừ gia cảnh, chi phí tính thuế khác). Thuế suất tối đa là 35%, với thu nhập tính thuế trên 100 triệu. Biểu thuế lũy tiến được rút gọn xuống còn 5 bậc.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, nhiều ý kiến trong cơ quan thẩm tra băn khoăn về tính hợp lý trong phương án điều chỉnh các mức ngưỡng thu nhập và mức thuế suất tương ứng.

Ông Mãi cho rằng phần thu nhập tính thuế còn quá thấp so với mức thu nhập thực tế đã thay đổi tính từ năm 2009 - thời điểm bắt đầu áp dụng Luật Thuế thu nhập cá nhân. Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc xác định phần thu nhập tính thuế tăng tương ứng với tốc độ tăng mức lương cơ sở của 2025 so với 2009 hoặc tương ứng tốc độ tăng GDP trên đầu người.

Bên cạnh đó, theo ông Phan Văn Mãi, biểu thuế mới được thiết kế theo 5 bậc với các mức khởi điểm và cuối cùng cao hơn, song vẫn còn một số khoản thu nhập chịu thuế có thể làm tăng gánh nặng thuế so với hiện hành. Ngược lại, nhiều khoản thu nhập khác lại được giảm nghĩa vụ thuế.

"Có ý kiến đề nghị giữ nguyên biểu thuế 7 bậc với khoảng cách 5% giữa các bậc như hiện nay, đồng thời chỉ điều chỉnh mức thu nhập tính thuế ở từng bậc cho phù hợp thực tế, nhằm bảo đảm quyền lợi của người nộp thuế", ông Mãi cho biết thêm.

Tránh đầu cơ vàng miếng nhưng không gây bất cập cho người dân

Dự thảo cũng bổ sung quy định về nhóm thu nhập khác thuộc diện chịu thuế, như chuyển nhượng biển số ôtô trúng đấu giá, tài sản số, vàng miếng. Chính phủ quy định chi tiết về các khoản thu nhập khác để đảm bảo phù hợp với thực tiễn.

Liên quan tới thuế thu nhập cá nhân với vàng miếng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi phản ánh nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc cho thỏa đáng. Việc này để tránh bất cập cho người dân chuyển nhượng vàng nhưng không vì mục đích đầu cơ, kinh doanh. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị bổ sung việc xác định giới hạn ngưỡng trọng lượng vàng miếng bị đánh thuế thu nhập cá nhân

Trước đó, tại Nghị quyết 278, Chính phủ giao Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu quy định thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân. Việc này để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ vàng.

Sau đó, Bộ Tài chính thống nhất với Ngân hàng Nhà nước, trình Chính phủ đưa vào dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân để xem xét thu thuế với các giao dịch vàng miếng của cá nhân. Mức đề xuất ban đầu là thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần, dự kiến không áp dụng với vàng nguyên liệu, trang sức mỹ nghệ.

Yêu cầu áp thuế với giao dịch mua bán vàng được Chính phủ đưa ra trong bối cảnh giá vàng biến động liên tục thời gian qua. Gần đây, giá vàng miếng SJC có thời điểm được các thương hiệu bán vượt mức kỷ lục gần 143 triệu đồng/lượng, chênh lệch duy trì khoảng 15-20 triệu đồng.