Cẩn thận 10 bệnh nguy hiểm do uống nhiều bia rượu dịp cuối năm

Nếu bạn có thể trạng khỏe mạnh và chỉ thỉnh thoảng mới uống bia rượu thì các tổn hại với sức khỏe có lẽ không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, uống nhiều bia rượu quá mức, thậm chí là nghiện rượu trong thời gian dài thì lại khác.

Uống bao nhiêu rượu là quá nhiều? Uống nhiều rượu được định nghĩa là tình trạng một người uống rượu nhiều hơn 5 ngày trở lên trong 1 tháng. Xét về đơn vị cồn, theo Hướng dẫn của Bộ Y tế Canada năm 2023, uống 3 - 6 cốc bia hoặc 3 - 6 ly rượu mỗi tuần thì tác hại của uống nhiều bia rượu đã làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, tổn thương não và các vấn đề sức khỏe khác.

Trong đó, người nghiện rượu là người bị ám ảnh bởi việc uống rượu, luôn có cảm giác muốn uống rượu và cảm thấy khó chịu, bồn chồn thậm chí run tay chân hay các rối loạn thần kinh khác khi không uống rượu. Tình trạng này cũng có thể gặp ở người đang cai nghiện rượu.

Cẩn thận 10 bệnh nguy hiểm do uống nhiều bia rượu

Theo Medical News Today, dưới đây là một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có thể gặp phải khi uống nhiều bia rượu hoặc nghiện rượu:

1. Rối loạn tâm thần do rượu

Rối loạn tâm thần do rượu hay còn gọi là loạn thần do rượu (Tiếng Anh là Alcohol-induced psychosis), được hiểu là biến chứng nghiêm trọng về thần kinh dạng loạn thần phân liệt do uống nhiều bia rượu trong thời gian dài. Loạn thần do rượụ có thể xảy ra ngay sau một cơn say xỉn nặng hoặc sau một khoảng thời gian liên tục uống rượu.

Rối loạn tâm thần do rượu gây ra các biểu hiện như ảo giác, hôn mê, run rẩy và mất kiểm soát cơ thể, khó khăn trong việc ghi nhớ hoặc tập trung. Các triệu chứng xuất hiện nhanh chóng và biến mất trong vòng một vài ngày cho tới vài tuần.

2. Bệnh gan

Gan là cơ quan chính chịu trách nhiệm thải độc trong cơ thể, và đây cũng chính là cơ quan chuyển hóa cồn mà bạn tiêu thụ từ rượu bia. Bệnh gan là cụm từ mô tả bất kỳ tình trạng nào gây tổn thương gan và suy giảm chức năng gan. Trong đó, bệnh gan do rượu xảy ra khi uống quá nhiều bia rượu. Đặc biệt trong quá trình chuyển hoá, gan chuyển hóa cồn thành acetadyhyde - một chất hóa học vừa độc hại cho nhiều cơ quan trong cơ thể lại vừa tăng nguy cơ ung thư.

Theo Medical News Today, bệnh gan do rượu có thể kể đến như: Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, bệnh viêm gan do rượu, xơ gan, suy gan và ung thư gan. Triệu chứng bệnh gan do rượu thường có biểu hiện trên lâm sàng đa dạng và ban đầu có thể khó nhận biết do không có triệu chứng rõ ràng. Có thể kể đến như mệt mỏi, chán ăn, bụng sưng to, đau vùng hạ sườn phải, vàng mắt, vàng da, hơi thở có mùi trứng thối, lòng bàn tay son, đi ngoài phân lỏng nát, táo bón, chướng bụng và đầy hơi, buồn nôn và nôn mửa, phù chân, cổ chướng xảy ra khi gan gần như mất toàn bộ chức năng.

3. Viêm tuỵ

Không chỉ gan bị tổn thương mà uống nhiều bia rượu cũng khiến chức năng tụy bị ảnh hưởng, gây các bệnh ở tuyến tụy như viêm tụy cấp. Viêm tụy do rượu xảy ra do rượu có thể gây hẹp các ống nhỏ trong tuyến tụy có nhiệm vụ dẫn lưu dịch, dẫn tới tắc nghẽn và gây viêm. Với người nghiện rượu, theo thời gian sẽ tăng rủi ro bị viêm tụy mãn tính.

Một đợt viêm tụy cấp cũng có thể xảy ra sau một lần uống nhiều bia rượu hoặc sau một bữa ăn lớn mà nhiều người thường nhầm lẫn rằng tình trạng này là do ngộ độc thực phẩm hoặc xuất huyết tiêu hóa gây ra.

Dấu hiệu viêm tụy cấp bao gồm: Sốt, tăng nhịp tim, buồn nôn và nôn mửa, bụng sưng và đau ở phần trên của bụng lan tới lưng. Cơn đau do viêm tụy cấp có thể tăng lên khi ăn, đặc biệt là khi ăn các thực phẩm giàu chất béo. Nghiêm trọng hơn, viêm tụy cấp có thể dẫn tới chảy máu, bị tổn thương các mô nghiêm trọng, nhiễm trùng thậm chí là tổn thương tới tim, phổi hay tổn thương thận.

4. Ung thư

Uống nhiều bia rượu luôn được biết đến là một trong những nguyên nhân gây ung thư và tử vong cao, đặc biệt là ở người nghiện rượu có thể tăng nguy cơ mắc các ung thư như: Ung thư miệng, ung thư hầu họng, ung thư thanh quản, ung thư thực quản, ung thư đại tràng và ung thư trực tràng, ung thư gan và ung thư vú.

Tuỳ từng loại ung thư cũng như giai đoạn phát hiện ung thư mà các triệu chứng sẽ có khác biệt, nhưng nhìn chung nếu có tiền sử uống nhiều bia rượu và nhận thấy bị mệt mỏi nghiêm trọng, sụt cân bất thường không rõ nguyên nhân,... cần nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được hỗ trợ tầm soát ung thư và các bệnh lý liên quan khác.

5. Các vấn đề về đường tiêu hoá

Uống quá nhiều bia rượu cũng có thể gây ra các tình trạng khó chịu cho đường tiêu hóa do cồn được hấp thụ làm tăng viêm và can thiệp vào quá trình tiết axit dạ dày.

Các vấn đề tiêu hóa có thể gặp phải khi uống rượu bao gồm: Loét và chảy máu đường tiêu hoá, ợ nóng, trào ngược axit dạ dày, viêm dạ dày, viêm thực quản, viêm loét tá tràng,... Một số người có thể gặp phải tình trạng uống rượu bia nhiều đi ngoài ra máu hay uống rượu bia nhiều bị tiêu chảy.

6. Rối loạn chức năng miễn dịch

Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy người có thói quen uống bia rượu thường xuyên có thể dễ bị ốm, cảm lạnh, cúm do virus, vi khuẩn hơn người uống ít hoặc không uống bia rượu. Điều là do do uống bia rượu quá mức cản trở hoạt động của hệ miễn dịch, gây suy yếu hàng rào bảo vệ của cơ thể trước những tác nhân xâm nhập từ bên ngoài như virus, vi khuẩn,...

Có nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, uống nhiều bia rượu có thể thúc đẩy tăng nguy cơ mắc hội chứng suy hô hấp cấp tính ở người lớn, bệnh viêm phổi, bệnh do virus hợp bào hô hấp, bệnh lao,...

Ngoài ra, như đã nhắc đến bên trên thì uống rượu bia quá nhiều gây tổn thương đường tiêu hóa - nơi có tới 70% thành phần hệ miễn dịch cùng lợi khuẩn. Từ đó cơ thể sẽ gặp khó khăn hơn trong việc loại bỏ các mầm bệnh cũng như các tình trạng nhiễm trùng có thể diễn biến nghiêm trọng hơn, thậm chí nguy hiểm tới tính mạng do chức năng miễn dịch suy giảm nghiêm trọng.

7. Tổn thương não và tai nạn

Uống nhiều bia rượu được ví như một liều "thuốc độc" đối với hệ thần kinh trung ương, ngoài việc ức chế hệ thần kinh trung ương hoạt động thì rượu có thể chi phối khả năng suy nghĩ và phối hợp với các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như chân tay. Chính điều này mà uống rượu bia quá mức làm tăng tỷ lệ tai nạn, chấn thương do té ngã, chẳng hạn như chấn thương sọ não, gãy chân tay, tử vong.

Theo thống kê của Văn phòng Bộ Công an, 9 tháng đầu năm 2024 (tính từ ngày 15/12/2023 đến 14/9/2024), toàn quốc xảy ra 17.836 vụ tai nạn giao thông, làm chết 8.114 người, bị thương 13.385 người. So với cùng kỳ năm 2023, số vụ TNGT tăng 1.506 vụ (+9,22%), giảm 829 người chết (-9,27%), tăng 2.413 người bị thương (+21,99%). Trong đó có 4,89% do sử dụng rượu bia, chất kích thích có cồn.

Bên cạnh đó, các tổn thương não do uống quá mức hay nghiện rượu trong nhiều năm gây ra các thoái hóa thần kinh, các vấn đề về thị lực, sự lú lẫn, mất trí nhớ nghiêm trọng,...

8. Suy dinh dưỡng và thiếu vitamin

Thiếu hụt dinh dưỡng liên quan tới uống nhiều bia rượu thường do lựa chọn chế độ ăn uống kém, khả năng chuyển hóa dinh dưỡng của cơ thể bị ảnh hưởng cũng như những tổn thương ở niêm mạc dạ dày và đường tiêu hóa cũng khiến khả năng hấp thụ vitamin của cơ thể bị giảm. Ngoài ra, uống rượu quá mức có thể gây xuất huyết trong, dẫn tới nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt.

Các dấu hiệu suy dinh dưỡng phổ biến bao gồm: Mệt mỏi, uể oải thường xuyên; hoạt động thể chất kém; teo mỡ dưới da, lớp cơ lỏng lẻo, giảm khối lượng cơ; các vết thương cũng chậm lành hơn; dễ mắc cảm cúm, cảm lạnh hay các nhiễm trùng do sức đề kháng của cơ thể giảm; chức năng tình dục giảm; khả năng sinh sản kém; da xanh xao và thô ráp; tóc mỏng và dễ gãy rụng;...

9. Loãng xương

Loãng xương được hiểu là tình trạng giảm mật độ xương khiến xương xốp hơn, yếu hơn và tăng nguy cơ bị gãy xương, té ngã. Nhiều bằng chứng đã chỉ ra uống nhiều bia rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương cũng như các vấn đề xương khớp khác trở nên nghiêm trọng hơn, nhất là đối với những người có thói quen uống nhiều rượu bia từ khi còn trẻ.

Nguyên nhân được giải thích là do tiêu thụ rượu ức chế quá trình tạo xương và sửa chữa xương của cơ thể cũng như làm tăng chuyển hóa canxi ra khỏi xương, giảm chuyển hóa vitamin D - cả 2 đều có liên quan mật thiết đến mật độ xương.

10. Bệnh tim mạch

Thường xuyên lạm dụng, uống rượu bia trong thời gian dài có thể làm tăng huyết áp do rượu kích hoạt cơ thể giải phóng các hormone khiến các mạch máu co lại. Từ đó tăng gánh nặng cho tim, dẫn đến các bệnh tim mạch, chẳng hạn như suy tim xung huyết, đau tim.

Nhìn chung, tác hại của uống nhiều bia rượu đối với cơ thể là rất lớn, bạn cần kiểm soát lượng rượu bia uống vào và bất chấp các lời khuyên về việc uống rượu điều độ có thể có lợi cho một số khía cạnh sức khỏe thì bạn không nhất thiết phải uống những loại đồ uống này để có thể đạt được các lợi ích được nhắc đến đó. Bởi việc uống ít hơn chỉ mang tính "rủi ro sức khỏe thấp" chứ không có ngưỡng uống bao nhiêu rượu bia mỗi ngày là an toàn. Thay vì vậy, hãy tập trung vào việc tập thể dục thường xuyên, xây dựng lối sống khoa học, ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc để có sức khỏe tốt hơn và phòng ngừa nhiều bệnh tật.