pnvnonline@phunuvietnam.vn
Chia sẻ trên mạng xã hội có thể là lưỡi dao gây tổn thương
Các diễn giả chia sẻ tại buổi Toạ đàm “Bạn trẻ bình dị phi thường”
"Bạn trẻ bình dị phi thường: Mâu thuẫn không là Zero - Giải quyết mâu thuẫn là Hero" diễn ra ngày 25/9 là sự kiện thứ hai trong chuỗi tọa đàm trực tuyến "Người bình dị phi thường" do Tổ chức World Vision Việt Nam và Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) cùng phối hợp triển khai từ tháng 7 - 9/2021 để truyền thông bảo vệ trẻ em trong thời kỳ đại dịch Covid-19.
Mâu thuẫn có thể bắt nguồn từ những chuyện nhỏ
Đối với các bạn trẻ, mâu thuẫn có thể nảy sinh từ rất nhiều nguyên nhân. Có những mâu thuẫn nhỏ, được giải quyết nhanh chóng. Nhưng cũng có những mâu thuẫn nghiêm trọng, gây rạn nứt tình bạn, để lại tổn thương lâu dài.
Chia sẻ về những mâu thuẫn mình từng gặp phải, em Anh Tuấn, học sinh trường THCS Nam Từ Liêm (Hà Nội), cho biết, tuy bản thân may mắn khi chỉ có những mâu thuẫn nhỏ với bạn học như trong việc học tập, sinh hoạt tập thể lớp, nhưng em cũng thấy những mâu thuẫn lớn hơn ở lứa tuổi học trò hiện nay. YouTuber/Vlogger Nguyễn Trung Anh, nhóm 1977 Vlog, đã kể lại trải nghiệm của bản thân về những mâu thuẫn với bạn bè và cả việc bị bắt nạt, bạo lực khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Theo chuyên gia tham vấn tâm lý Đỗ Thị Trang, mâu thuẫn có rất nhiều hình thái đa dạng, có thể bắt nguồn từ những chuyện nhỏ trong đời sống thường ngày và bị đẩy lên cao trào do các bên tham gia chưa có đủ thiện chí, kỹ năng kiềm chế cảm xúc và xử lý mâu thuẫn. "Điều này đặc biệt đúng trong trường hợp của trẻ em, khi các em còn nhỏ, chưa có đủ kinh nghiệm và chưa được định hướng hiệu quả để nhìn nhận vấn đề đang gặp phải một cách khách quan và hợp lý. Ngoài ra, việc thiếu kết nối với cha mẹ và những người xung quanh cũng khiến các em gặp nhiều khó khăn hơn vì phải tự mình đối mặt và xử lý mâu thuẫn".
Bên cạnh đó, việc chưa được tiếp cận với cách hiểu đúng của các khái niệm quan trọng trong đời sống cũng là nguyên nhân gây ra mâu thuẫn ở bất kỳ lứa tuổi nào. "Khi chưa có nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống, người trẻ có xu hướng hiếu thắng, đề cao góc nhìn của bản thân, 'tự cho mình là đúng', từ đó dẫn đến cách hành xử thiếu phù hợp với những người xung quanh, đặc biệt là bạn bè đồng trang lứa. Ngay cả khi mâu thuẫn đã được làm sáng tỏ, họ cũng cảm thấy khó khăn để nói lời 'xin lỗi' mà quên mất rằng 'xin lỗi' hoàn toàn không phải là kém cỏi; ngược lại, chính lời 'xin lỗi' là thể hiện tinh thần cởi mở, cầu thị, và nỗ lực để trở nên tốt đẹp hơn của bản thân", anh Nguyễn Trung Anh, YouTuber/Vlogger, thành viên nhóm 1977 Vlog, chia sẻ.
Trẻ cần có kỹ năng tự giải quyết và bảo vệ bản thân
"Mâu thuẫn, bất kể trong trường học hay trên môi trường mạng, đều để lại những hậu quả lâu dài và nghiêm trọng lên đời sống và quá trình trưởng thành của trẻ, bao gồm ám ảnh tâm lý, trầm cảm, sang chấn tâm lý, hay thậm chí là tử vong", bà Đỗ Thị Trang chia sẻ.
Trong mọi hoàn cảnh, sự đồng hành, hỗ trợ của cha mẹ, thầy cô giáo và những người xung quanh sẽ góp phần xây dựng cho trẻ một bộ khung ứng xử phù hợp, giúp các em đối mặt và giải quyết các tình huống mâu thuẫn một cách tích cực hơn. Ví dụ, sự lắng nghe và không xét đoán của cha mẹ là yếu tố cần thiết giúp xây dựng lòng tin và sự kết nối giữa các thành viên trong gia đình. Khi đó, thay vì việc giấu giếm và tự tìm cách giải quyết vấn đề, bạn trẻ có thể cởi mở và tin tưởng chia sẻ với cha mẹ, "gọi tên các cảm xúc" của mình, trao đổi những góc nhìn tích cực, khiến việc xử lý mâu thuẫn diễn ra thuận lợi hơn.
Bên cạnh việc kết nối và tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người xung quanh, việc thấu hiểu bản thân, bao gồm tính cách, phong cách ứng xử, song song với khả năng thấu cảm với người đối diện cũng góp phần hỗ trợ bạn trẻ tiếp cận với các tình huống mâu thuẫn một cách ôn hoà, từ tốn và tích cực hơn.
"Người Việt Nam có câu 'Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau' đặc biệt đúng trong thời đại mạng xã hội lên ngôi và việc bày tỏ quan điểm online đã trở nên phổ biến. Khi mọi thứ càng có vẻ dễ dàng, thì mỗi người càng nên nhắc nhở và rèn luyện bản thân tính cẩn trọng trong việc sử dụng ngôn từ. Một lời bạn nói hay chia sẻ trên mạng xã hội có thể là lưỡi dao gây tổn thương, kích thích thái độ - cảm xúc tiêu cực, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và đời sống của người khác. Nhưng đó cũng có thể là bàn tay đưa ra để nâng đỡ cuộc đời của một ai đó. Chính bạn là người quyết định để đưa ra lựa chọn phù hợp", anh Nguyễn Việt Anh, YouTuber/Vlogger, thành viên nhóm 1977 Vlog, phân tích.
Em Anh Tuấn - học sinh trường THCS Nam Từ Liêm (Hà Nội) nhìn nhận, bên cạnh những mặt tích cực, môi trường mạng cũng tiềm tàng nhiều nguy cơ bạo lực đối với trẻ em. Việc cha mẹ và thầy cô giáo đồng hành cùng chúng em, hướng dẫn, hỗ trợ, trang bị cho chúng em các kỹ năng sử dụng Internet an toàn và văn minh, giúp phòng tránh các rủi ro không đáng có, là điều thật sự cần thiết. Điều này giúp chúng em tự tin đưa ra các ứng xử phù hợp trong cuộc sống, từ đó xây dựng nhiều tình bạn đẹp và bền lâu.
"Mâu thuẫn là điều không thể tránh khỏi, vẫn thường xảy ra trong cuộc sống với muôn hình vạn trạng. Chúng ta không nên coi những mâu thuẫn của trẻ em là 'chuyện nhỏ', là 'Zero' bởi đôi khi những vấn đề này có thể ảnh hưởng tới đời sống, tâm lý và các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu các bạn đối diện với mâu thuẫn bằng sự lắng nghe, tôn trọng lẫn nhau và mong muốn vun đắp mối quan hệ tích cực, chúng ta hoàn toàn có thể tìm ra cách để giải quyết, khi đó các bạn có thể là những 'Hero' - người hùng để giúp chính bản thân và lan tỏa năng lượng tích cực tới mọi người. Gia đình, nhà trường hãy hiểu các bạn trẻ, tin tưởng để giúp các bạn trẻ đối diện với các thách thức, mâu thuẫn của cuộc sống và trưởng thành".
MC Chu Thu Hà