Chương trình Giảm nghèo và Nông thôn mới: Thu hẹp khoảng cách vùng miền, thúc đẩy phát triển khu vực nông thôn

Sáng ngày 20/6, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức họp báo công bố kết quả thực hiện hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng Nông thôn mới và Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025.

Tại buổi họp báo, ông Võ Văn Hưng - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường - cho biết: Chương trình MTQG Xây dựng nông thôn mới (NTM) và Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, là hai chương trình trụ cột trong chiến lược phát triển bền vững của đất nước, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc nâng cao chất lượng sống của người dân, thu hẹp khoảng cách vùng miền và thúc đẩy phát triển toàn diện khu vực nông thôn.

Theo ông Lê Văn Bình, Phó chánh Văn phòng phụ trách Văn phòng Quốc gia giảm nghèo, đối với Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, tổng vốn ngân sách Trung ương phân bổ là hơn 44.607 tỷ đồng và ngân sách địa phương gần 2.883 tỷ đồng.

Sau gần 5 năm triển khai, dự kiến cuối năm 2025, cả nước còn trên 1,2 hộ nghèo, đạt 52,49% kế hoạch, vượt 2,49% so với chỉ tiêu giảm 1/2 số hộ nghèo và hộ cận nghèo so với đầu kỳ theo chuẩn nghèo đa chiều của quốc gia. Đã triển khai trên 9.300 mô hình sinh kế/chỉ tiêu trên 1.000 mô hình (vượt xa mục tiêu). Hỗ trợ kết nối việc làm thành công cho trên 130.000 lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo/chỉ tiêu là tối thiểu 100.000 lao động.

Về an sinh xã hội, 90.000 căn nhà cho hộ nghèo tại các huyện nghèo đã được xây mới, sửa chữa - góp phần tích cực vào phong trào "Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát".

Song song với đó, Chương trình MTQG xây dựng NTM cũng đạt được nhiều kết quả đáng được ghi nhận. Ông Ngô Trường Sơn - Chánh Văn phòng điều phối NTM Trung ương - cho biết, đến hết tháng 5/2025, tổng nguồn lực, huy động thực hiện xây dựng NTM của cả nước giai đoạn 2021 - 2025 đạt khoảng 3,7 triệu tỷ đồng.

Tính đến tháng 6/2025, cả nước đã có 6.058/7.696 xã (tương đương 78,7%) đạt chuẩn NTM, hoàn thành 98,4% mục tiêu của cả giai đoạn 2021-2025. Trong đó, 2.446 xã đạt chuẩn NTM nâng cao (40,4%) và 655 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (10,8%). Đáng chú ý, 1.508 thôn, bản đặc biệt khó khăn cũng đã được công nhận đạt chuẩn, chiếm tỷ lệ 43%.

Tương tự, tỷ lệ cấp huyện đạt huyện NTM chuẩn là 329 huyện/646 huyện đạt hơn 51%; tỷ lệ huyện NTM nâng cao là là 48 huyện/240 huyện đạt 20%, hoàn thành chỉ tiêu được giao.

Đặc biệt trong đó có 12 tỉnh, thành phố được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM (chỉ tiêu 15 tỉnh, tăng 8 tỉnh so với cuối năm 2021).

Cả nước có 16.543 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, tăng 12.056 sản phẩm so với năm 2020. Dự kiến, đến hết năm 2025, có 16.000 sản phẩm OCOP, vượt 1,6 lần chỉ tiêu đặt.

Ông Ngô Trường Sơn - Chánh Văn phòng điều phối NTM Trung ương, phát biểu tại họp báo

Chia sẻ về kết quả của 2 chương trình, ông Võ Văn Hưng cho rằng, những kết quả đạt được không chỉ là những con số ấn tượng mà còn là minh chứng cho tinh thần "Không để ai bị bỏ lại phía sau" - một thông điệp nhất quán và nhân văn mà Đảng và Chính phủ luôn kiên định theo đuổi. Mỗi ngôi nhà, mỗi công trình hạ tầng, mỗi mô hình sinh kế được hình thành là thêm một cơ hội để người dân vùng khó khăn tiếp cận với cuộc sống tốt đẹp hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng chỉ ra những hạn chế trong quá trình thực hiện. Cụ thể, vẫn còn nhiều địa phương có tỷ lệ hộ nghèo trên 50%, thậm chí vượt 70% nếu áp dụng chuẩn nghèo mới. Những thách thức như nghèo đô thị, thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản, lao động phi chính thức thu nhập thấp, tác động của biến đổi khí hậu, già hóa dân số, xung đột sắc tộc và thiên tai đang đặt ra yêu cầu mới cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Theo ông Võ Văn Hưng, một định hướng quan trọng là: Hợp nhất hai chương trình mục tiêu Quốc gia - Xây dựng NTM và Giảm nghèo bền vững - thành một chương trình thống nhất trong giai đoạn 2026 - 2035. Việc hợp nhất không chỉ là bước đi chiến lược để nâng cao hiệu quả đầu tư công, tinh gọn bộ máy, mà còn thể hiện rõ quan điểm phát triển: Lấy người dân làm trung tâm, cộng đồng làm nền tảng, hướng đến một Việt Nam thịnh vượng, bao trùm, dân chủ và hạnh phúc.