Có phải kiêng "chuyện ấy" sau phẫu thuật điều trị chấn thương thể thao?

Quan hệ tình dục là một phần tự nhiên và cần thiết của cuộc sống, không chỉ đóng vai trò duy trì mối quan hệ tình cảm mà còn ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, khi bạn vừa trải qua một ca phẫu thuật, đặc biệt là phẫu thuật chấn thương thể thao, nhiều câu hỏi được đặt ra: Liệu việc quan hệ tình dục có gây ảnh hưởng đến quá trình hồi phục không, có cần kiêng hoàn toàn không? Nếu có thể quan hệ, đâu là những lưu ý cần biết? 

Bác sĩ Nguyễn Trọng Thủy - chuyên gia y học thể thao, cựu bác sĩ của Đội tuyển Việt Nam, người từng điều trị chấn thương thể thao cho nhiều cầu thủ bóng đá và VĐV hàng đầu của Việt Nam, đã đưa ra những lời khuyên.

Quan hệ tình dục có gây ảnh hưởng đến quá trình hồi phục chấn thương thể thao không là câu hỏi rất nhiều người quan tâm nhưng ngại ngần, ít dám trao đổi với bác sĩ điều trị trực tiếp hoặc các VĐV thể thao phong trào thì băn khoăn nhưng không biết hỏi ở đâu. Trên thực tế, những ca điều trị chấn thương thể thao đôi khi kéo dài từ 8 tháng đến hơn 1 năm, bác sĩ Nguyễn Trọng Thủy chia sẽ rằng ngoài điều trị chuyên môn thì luôn phải kết hợp vấn tâm lý. Khi các nam cầu thủ chấn thương, việc được gần gũi, có sự động viên từ vợ luôn rất quan trọng. Các cầu thủ đều vẫn còn trẻ, đang độ tuổi sung sức, lại là những người chồng lãng mạn, rất yêu vợ. Nhiều cầu thủ rất mạnh mẽ trên sân cỏ nhưng từng rơi nước mắt khi phải xa vợ để đi mổ, điều trị chấn thương dài hạn.

Theo bác sĩ Nguyễn Trọng Thủy, khoa học hiện đại cho thấy quan hệ tình dục ở mức độ vừa phải (quan hệ tình dục ở mức độ vừa phải là sự cân bằng giữa nhu cầu cá nhân, khả năng thể chất và tình trạng hồi phục) không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình hồi phục chấn thương thể thao nếu được thực hiện đúng cách và phù hợp với tình trạng sức khỏe.

Tác động thể chất

Một số nghiên cứu, như nghiên cứu của tiến sĩ E. Krüger và cộng sự (năm 2019) được công bố trên tạp chí Journal of Sexual Medicine, chỉ ra rằng hoạt động tình dục trung bình tiêu hao khoảng 3-4 METs (Metabolic Equivalent of Task) - tương đương với đi bộ ở tốc độ trung bình. 

Nếu sức khỏe tổng thể ổn định, hoạt động này không gây áp lực lớn lên cơ thể. Tuy nhiên, với những trường hợp phẫu thuật lớn hoặc liên quan đến vùng bụng, ngực, hoặc cơ xương khớp, việc tạo áp lực không cần thiết lên vùng phẫu thuật có thể làm tăng nguy cơ biến chứng, như rách vết mổ hoặc chảy máu. Vì vậy, tùy thuộc vào loại phẫu thuật, bệnh nhân cần được tư vấn cụ thể.

Tác động đến tuần hoàn và miễn dịch

Quan hệ tình dục được chứng minh có thể kích thích lưu thông máu và giải phóng các hormone như oxytocin và endorphin, giúp giảm đau tự nhiên và cải thiện tâm trạng. Tuy nhiên, nếu thực hiện không đúng cách hoặc quá sớm, điều này có thể dẫn đến mệt mỏi, ảnh hưởng xấu đến hệ miễn dịch và làm chậm quá trình hồi phục.

Lợi ich tâm lý khi "quan hệ"

Quan hệ tình dục không chỉ mang lại lợi ích về mặt sinh lý mà còn giúp cải thiện tâm lý, đặc biệt khi bệnh nhân đang đối mặt với căng thẳng và lo âu sau phẫu thuật. Việc quan hệ có các tác dụng giảm căng thẳng và lo âu, tăng cường kết nối cảm xúc. Sự gần gũi về thể chất giúp cải thiện mối quan hệ giữa hai người, giảm cảm giác cô lập hoặc lo lắng trong giai đoạn phục hồi.

Lưu ý tư thế và thời điểm phù hợp

Khi quan hệ trong thời gian điều trị chấn thương thể thao, sau cả mổ thì cần lưu ý tư thế và thời điểm phù hợp. Trong trường hợp chấn thương ở chân, tư thế quan hệ cần hạn chế áp lực lên vùng bị tổn thương. Một số tư thế như "người bị chấn thương nằm trên giường và không chịu trọng lực" có thể được cân nhắc. Cần lưu ý tránh các động tác mạnh, xoắn vặn hoặc bất kỳ áp lực nào lên vết mổ.

2 điều bệnh nhân chấn thương thể thao cần lưu ý

Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và chủ động giao tiếp với đối tác: Việc trao đổi cởi mở với bạn đời về tình trạng sức khỏe và các hạn chế hiện tại sẽ giúp giảm áp lực tâm lý và tránh các tình huống không mong muốn. 

Đừng ngại ngần tham khảo ý kiến chuyên gia, bác sĩ: Tuân thủ các khuyến cáo y khoa, nếu không chắc chắn về khả năng hoặc an toàn khi quan hệ, hãy trao đổi với bác sĩ điều trị. Bác sĩ sẽ đánh giá dựa trên tình trạng cá nhân để đưa ra lời khuyên chính xác nhất.

Kết luận của bác sĩ: Quan hệ tình dục sau phẫu thuật chấn thương thể thao nếu được thực hiện đúng thời điểm và cách thức không chỉ an toàn mà còn mang lại lợi ích đáng kể cho tâm lý và sức khỏe tổng thể, thúc đẩy quá trình hồi phục.

Việc hiểu đúng và thực hiện đúng sẽ giúp bạn vừa đảm bảo quá trình hồi phục hiệu quả, vừa duy trì được chất lượng cuộc sống, ngay trong những giai đoạn khó khăn nhất đối với 1 cầu thủ, VĐV chuyên nghiệp hoặc những người đam mê thể thao.