Cứ 100 trẻ dưới 6 tháng thì có 2-3 trẻ nhập viện vì virus hợp bào hô hấp

Đây là chia sẻ của PGS.TS.BS Nguyễn Thị Diệu Thúy, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, tại Hội nghị khoa học "Vai trò của vắc-xin RSV trong việc bảo vệ trẻ sơ sinh và người cao tuổi" vừa được tổ chức tại tỉnh Khánh Hòa.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm RSV gây hơn 3,6 triệu ca nhập viện và 100.000 ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi, trong đó gần 50% số ca tử vong nằm ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi.

Tại Việt Nam, RSV được ghi nhận là nguyên nhân hàng đầu gây viêm đường hô hấp cấp tính ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi. 

Với người dưới 60 tuổi, dữ liệu dịch tễ Việt Nam ghi nhận trong vòng 5 năm, RSV gây khoảng 4,6 triệu ca viêm đường hô hấp cấp tính, trong đó hơn 178.576 ca là viêm phổi.

Theo WHO, hầu hết trẻ đều nhiễm RSV ít nhất 1 lần trước 2 tuổi. Thông tin này được các chuyên gia tại hội thảo lưu ý thêm rằng trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi đặc biệt nhạy cảm với RSV bởi hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. 

Trung bình cứ 100 trẻ dưới 6 tháng thì có 2-3 trẻ phải nhập viện vì RSV. Trẻ sinh non hoặc nhẹ cân càng có nguy cơ mắc cao hơn. Ngoài ra, RSV còn để lại hệ lụy lâu dài cho sức khỏe hô hấp của trẻ như khò khè tái phát, hen suyễn và suy giảm chức năng phổi trong 10 năm đầu đời.

Khi nhiễm RSV, theo bác sĩ Nguyễn Thị Diệu Thúy, có trẻ hôm nay chỉ sốt nhẹ nhưng hôm sau đã khó thở, thậm chí phải thở máy. Những dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý là trẻ sốt cao dai dẳng, thở nhanh, khò khè, rút lõm ngực và ho nặng.

RSV có thể tái nhiễm nhiều lần do miễn dịch tự nhiên suy giảm, trong khi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, người bệnh chủ yếu được chăm sóc hỗ trợ, nâng cao thể trạng. Ngay cả sau hồi phục, người bệnh RSV vẫn có nguy cơ đối diện với các di chứng lâu dài.

Theo PGS.TS.BS Đỗ Văn Dũng - nguyên Trưởng khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TPHCM - các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do RSV thường khó phân biệt về triệu chứng và hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Do đó, việc nâng cao nhận thức cho bệnh nhân, người chăm sóc và nhân viên y tế là rất quan trọng, không chỉ hỗ trợ phát hiện sớm và ứng phó kịp thời mà còn tạo điều kiện chủ động phòng ngừa RSV.

Bác sĩ Dũng cũng nhấn mạnh, việc cải thiện khả năng tiếp cận giải pháp phòng ngừa RSV cùng sự hợp tác đa chuyên ngành là yếu tố thiết yếu để cải thiện hiệu quả bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

TS.BS Bulent Nuri Taysi - Giám đốc cấp cao phụ trách Vắc-xin và thuốc kháng virus cho thị trường mới nổi châu Á, Pfizer - nhấn mạnh: Ngay sau khi chào đời, khi hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu, được xem là giai đoạn nền tảng để bảo vệ sức khỏe trẻ. Phần lớn sự bảo vệ của trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm ở giai đoạn này đến từ kháng thể thụ động mà trẻ nhận từ mẹ trong thai kỳ. 

Việc chuẩn bị và bảo vệ sớm, từ thai kỳ đến sau sinh, thông qua theo dõi sức khỏe, chăm sóc hô hấp, vệ sinh và tuân thủ hướng dẫn y tế, có ý nghĩa quan trọng: vừa giảm nguy cơ biến chứng nặng, tử vong, vừa củng cố sức khỏe hô hấp lâu dài cho trẻ. Ở người cao tuổi, các biện pháp dự phòng phù hợp cũng góp phần giảm nguy cơ nhập viện và nhu cầu chăm sóc dài hạn".