Cứu bé sơ sinh bị bệnh lý tim mạch bẩm sinh phức tạp

Sau khi phát hiện bất thường cấu trúc tim của thai nhi qua siêu âm hình thái học định kỳ, sản phụ H.L.N.X (24 tuổi, ngụ tại TPHCM) được giới thiệu đến Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM để tiếp tục theo dõi, bắt đầu từ tuần thứ 22 của thai kì.

Các bác sĩ tim mạch chẩn đoán thai nhi mắc bệnh hoán vị đại động mạch đơn thuần, phổi biệt trí bên phải - động mạch chủ của bé xuất phát từ tim phải, hoán đổi vị trí với động mạch phổi, khiến quá trình trộn lẫn ôxy vào máu tại phổi không được diễn ra. Việc máu đen (máu không có ôxy) sẽ đi nuôi cơ thể dẫn đến cơ thể bị thiếu ôxy, nguy hiểm đến tính mạng.

Sau nhiều lần hội chẩn giữa các chuyên khoa, đội ngũ bác sĩ của bệnh viện nhận định đây là một ca bệnh khó, cần phối hợp nhiều chuyên khoa điều trị và xây dựng quá trình theo dõi chặt chẽ từ trước khi sinh đến sau khi sinh. Vấn đề nan giải được đặt ra cho đội ngũ bác sĩ là thời gian vì thai nhi được dự đoán cần phải cấp cứu khẩn cấp và trải qua một cuộc đại phẫu thuật khi bé vẫn còn trong giai đoạn sơ sinh.

TS.BS Trần Nhật Thăng, Trưởng Khoa Phụ sản - Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, bệnh lý mà bé mắc phải là hiện tượng bất thường trong quá trình tạo hình tim của phôi thai, khiến động mạch phổi và động mạch chủ "đổi chỗ" cho nhau.

"Sau khi xác định bé bị hoán vị đại động mạch, chúng tôi theo dõi và tiến hành hội chẩn tim mạch một lần nữa khi thai được 34 tuần tuổi, kết quả siêu âm cho thấy có nhiều khả năng phải can thiệp sớm. Do đó nhóm hội chẩn sản nhi quyết định mổ lấy thai chủ động khi thai kỳ được 38 tuần 5 ngày. Can thiệp sớm sau sinh là điều kiện tiên quyết để bé được cứu sống sau sinh và chịu đựng được cuộc mổ điều chỉnh sau đó", bác sĩ Thăng cho hay.

Ngày 21/11, chị X. được chỉ định mổ lấy thai. Bé gái sau khi cắt rốn và ổn định hô hấp thì ngay lập tức được chuyển sang phòng Can thiệp nội mạch để cấp cứu. Kỹ thuật cấp cứu cho bệnh nhi là phá vách liên nhĩ bằng bóng qua da thông qua can thiệp dưới siêu âm tim và soi tia. Đây là bước chuẩn bị để bé có đủ sức trải qua một cuộc phẫu thuật chuyển gốc động mạch lớn tiếp theo.

Đến ngày 29/11, khi bé được 8 ngày tuổi, ê-kíp y bác sĩ tiến hành phẫu thuật thành công chuyển gốc động mạch cho bé.

ThS.BS. Cao Đằng Khang, Phó Trưởng Khoa Phẫu thuật tim mạch, Trung tâm Tim mạch - Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, phần lớn sự thành công nằm ở cách phối hợp nhịp nhàng của các chuyên khoa. Mặc dù trong quá trình phẫu thuật, khi thực hiện các động tác bóc tách, khâu vá đại động mạch đối với trẻ sơ sinh tương đối nguy hiểm. Tuy nhiên, mọi diễn tiến bệnh đều nằm trong dự đoán nên các bác sĩ chủ động trong quá trình chuẩn bị và thực hiện. Đặc biệt là nếu như thành công thì hiệu quả điều trị gần như khỏi hoàn toàn, đó cũng là sự khích lệ dành cho ê-kíp.