Cứu sống thai nhi tràn dịch màng phổi ngay trong bụng mẹ

Đội ngũ chuyên môn đã quyết định tiến hành kỹ thuật đặt ống dẫn lưu màng phổi để cứu sống thai nhi
Một thai phụ 22 tuổi ở Thái Nguyên mang thai lần đầu đã trải qua hành trình đầy lo lắng khi thai nhi ở tuần 18 được phát hiện tràn dịch màng phổi trái gây xẹp phổi và chèn ép tim - biến chứng hiếm gặp, nguy cơ đe dọa tính mạng em bé ngay từ trong bụng mẹ.
Can thiệp y khoa cứu thai nhi mắc tràn dịch màng phổi
Trong quá trình thăm khám tại một cơ sở y tế, các bác sĩ nhận thấy dấu hiệu phức tạp nên chuyển sản phụ tới Trung tâm Can thiệp bào thai – Bệnh viện Phụ sản Hà Nội để được đánh giá chuyên sâu.
Tại đây, các bác sĩ xác định thai nhi bị tràn dịch màng phổi trái, gây xẹp phổi và chèn ép tim. Đây là biến chứng hiếm gặp, có thể dẫn tới thiểu sản phổi, suy hô hấp nặng hoặc thậm chí nguy cơ tử vong sau sinh nếu không được xử trí kịp thời ngay từ trong thai kỳ.
Sau khi hội chẩn cùng Ban Giám đốc bệnh viện, ê-kíp gồm TS.BS Phan Thị Huyền Thương – Phụ trách Trung tâm Can thiệp bào thai, TS.BS Trần Văn Cường – Trưởng khoa Gây mê Hồi sức, TS.BS Đỗ Tuấn Đạt – Trưởng khoa Sản bệnh A4 cùng đội ngũ chuyên môn đã quyết định tiến hành kỹ thuật đặt ống dẫn lưu màng phổi (shunt). Thủ thuật nhằm giải phóng lượng dịch chèn ép, giúp phổi thai nhi có cơ hội nở trở lại.

Thành công của ca can thiệp là minh chứng cho sự phát triển vượt bậc của y học bào thai tại Việt Nam
Ca can thiệp được thực hiện dưới hướng dẫn siêu âm liên tục. Do tư thế thai không thuận lợi, các bác sĩ buộc phải xoay thai trong buồng ối để tiếp cận vị trí an toàn nhất. Sau nhiều giờ thực hiện thủ thuật thành công, phổi của thai nhi bắt đầu nở và nhịp tim ổn định trở lại. Tình trạng tràn dịch giảm rõ rệt, phổi hoạt động tốt hơn, áp lực lên tim và phổi cũng được giải phóng.
Hiện sức khỏe của cả mẹ và thai nhi đều ổn định, tiếp tục được theo dõi sát sao để đảm bảo tiến triển tốt nhất cho thai kỳ. Thành công của ca can thiệp này không chỉ là niềm hạnh phúc riêng của gia đình sản phụ, mà còn là minh chứng cho sự phát triển vượt bậc của y học bào thai tại Việt Nam.
Biến chứng hiếm nhưng nguy hiểm
Theo các tài liệu y học, tràn dịch màng phổi ở thai nhi (fetal pleural effusion) chỉ xuất hiện với tần suất khoảng 1/10.000 – 1/15.000 thai kỳ. Đây là tình trạng dịch ứ đọng bất thường trong khoang màng phổi, có thể xuất hiện ở một bên hoặc cả hai bên lồng ngực thai nhi.
Hậu quả của sự tích tụ dịch là phổi bị xẹp, tim bị chèn ép, dẫn đến thiểu sản phổi, suy hô hấp nặng, thậm chí gây phù thai (hydrops fetalis) - một biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong trong hoặc sau sinh.
Điều đáng lo ngại là nguyên nhân gây tràn dịch màng phổi rất đa dạng: từ bất thường di truyền, rối loạn phát triển hệ bạch huyết, bệnh tim thai, nhiễm trùng bẩm sinh cho đến những trường hợp không xác định được nguyên nhân.

Tràn dịch màng phổi thai nhi là biến chứng hiếm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát
Siêu âm thai là phương pháp chủ yếu giúp phát hiện sớm tràn dịch màng phổi. Nhờ hình ảnh trên siêu âm, bác sĩ có thể đánh giá được mức độ dịch, tình trạng chèn ép tim – phổi và phát hiện các dấu hiệu nguy hiểm như phù thai.
Bên cạnh đó, thai phụ thường được chỉ định thêm siêu âm tim thai, xét nghiệm máu để loại trừ nhiễm trùng bẩm sinh hoặc các bất thường di truyền. Những đánh giá này rất quan trọng nhằm xác định hướng xử trí phù hợp và tiên lượng cho thai kỳ.
Các chuyên gia nhận định, tiên lượng của thai nhi bị tràn dịch màng phổi phụ thuộc nhiều vào thời điểm phát hiện và mức độ nặng nhẹ. Nếu được phát hiện sớm, can thiệp kịp thời tại các trung tâm y học bào thai chuyên sâu, nhiều trẻ có thể chào đời khỏe mạnh và phát triển bình thường.
Hiện nay, tại Việt Nam, một số bệnh viện tuyến trung ương như Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Từ Dũ đã triển khai thành công các kỹ thuật can thiệp bào thai, trong đó có dẫn lưu màng phổi, mang lại hy vọng cho nhiều gia đình.
Tràn dịch màng phổi thai nhi là biến chứng hiếm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu thai phụ được thăm khám thai định kỳ, siêu âm đúng mốc và tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
Khi phát hiện bất thường, việc chuyển tuyến kịp thời đến các trung tâm y học bào thai là yếu tố quyết định để cứu sống thai nhi.