Đại biểu Quốc hội chuyên trách hầu như vẫn "tự bơi" do thiếu chuyên gia, chế độ chưa thỏa đáng

Sáng 26/5, Quốc hội thảo luận một số điều bổ sung của dự thảo Luật Tổ chức Quốc hội. Đội ngũ ĐBQH chuyên trách được nhiều đại biểu quan tâm. ĐB Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đề nghị dự thảo Luật cần làm rõ địa vị pháp lý của ĐBQH hoạt động chuyên trách (Điều 21).

Theo ông, từ Quốc hội khóa XI đến nay, thực hiện Luật Tổ chức Quốc hội 2011-2014 số lượng ĐBQH chuyên trách ngày càng tăng, từ 25% lên 35% bao gồm ở trung ương và địa phương. Đội ngũ này đã làm thay đổi đáng kể diện mạo về mặt tổ chức cũng như làm tăng hiệu quả hoạt động của Quốc hội, các cơ quan Quốc hội, Đoàn ĐBQH.

Tuy nhiên, ĐB Bình cho rằng, hiện khung pháp lý hoạt động của ĐBQH chuyên trách chưa đầy đủ, vẫn cùng chung nhiệm vụ, quyền hạn, địa vị pháp lý như ĐBQH nói chung ngoài thời gian thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội.

Nhìn chung, theo ông, vị trí pháp lý của ĐBQH chuyên trách còn chưa cụ thể, đặc biệt là trong hệ thống chính trị ở địa phương, mối quan hệ của Trưởng, Phó đoàn chuyên trách với đại biểu Quốc hội trong đoàn, vấn đề đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ, chế độ khen thưởng đối với ĐBQH hoạt động chuyên trách.

"Hiện đội ngũ này hầu như tự bơi, tự nỗ lực trong hoạt động do thiếu chuyên gia, thiếu đội ngũ, giúp việc. Bộ máy giúp việc của Văn phòng chưa đủ đáp ứng nhu cầu phục vụ cho hoạt động chung của Đoàn và của ĐBQH chuyên trách. Đội ngũ này ở địa phương ngoài lương, chế độ phụ cấp, các chế độ còn lại trong hoạt động không khác gì so với các đại biểu kiêm nhiệm, thậm chí còn rất thấp so với nghị sĩ các nước" – ĐB Thạch Phước BÌnh nêu thực tế.

Từ lý do trên, ông đề nghị dự thảo Luật cần bổ sung, xác định rõ vị trí pháp lý của ĐBQH chuyên trách nhằm tạo điều kiện cho họ tiếp tục phát huy vai trò, hiệu quả trong các hoạt động lập pháp.

ĐB Bình cũng mạnh dạn đề xuất nâng tỷ lệ hoạt động chuyên trách lên mức cao hơn, với mức trên 50%. "Bởi vì qua nghiên cứu, tổ chức hoạt động của các nghị viện các nước cho thấy, đa số nghị viện các nước hoạt động chuyên nghiệp, tất cả các nghệ sĩ đều hoạt động chuyên trách và tỷ lệ này sẽ góp phần giúp cho hoạt động Quốc hội nghiệp hơn và hiệu quả hơn" – ông cho hay.

Liên quan đến vấn đề nâng tỷ lệ ĐBQH chuyên trách, ĐB Nguyễn Thanh Thủy (đoàn Hậu Giang) đồng tình với việc nâng từ 35% lên ít nhất là 40% trong tổng số ĐBQH được quy định tại khoản 2 Điều 23, dự thảo luật.

Theo bà, việc tăng số lượng ĐBQH hoạt động chuyên trách tại các Ủy ban và các Đoàn ĐBQH cũng khẳng định vị thế, vai trò, trọng trách mình, đồng thời cũng là một cách tiếp tục đổi mới hoạt động của Quốc hội, nâng cao hiệu quả hoạt động theo hướng chuyên sâu, chuyên nghiệp hơn.

Cụ thể hơn, ĐB Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) đền nghị Đề án bầu cử Quốc hội sắp tới và trong hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần quy định rõ và chặt chẽ để đảm bảo tối thiểu phải được 40%, còn nếu cao hơn đến 45%, 50%, thậm chí trên 50% thì càng tốt.

"Tuy nhiên, chúng ta cần rút kinh nghiệm qua nhiều nhiệm kỳ, đặc biệt khóa XIV vừa rồi quy định tối thiểu 35% nhưng chúng ta không đạt được yêu cầu này. Như vậy, rõ ràng chúng ta thực hiện pháp luật chưa nghiêm. Quốc hội thực hiện luật do mình ban hành ra chưa nghiêm thì chúng ta cũng cần phải đánh giá lại. Tôi đề nghị khi đã ban hành thì phải đảm bảo làm sao đó quy định và hướng dẫn chặt chẽ trong Đề án để đảm bảo tối thiểu được 40%"- ông đề xuất.