Đại hội XVIII Đảng bộ Hà Nội: Khơi nguồn đổi mới, dựng xây tầm vóc Thủ đô

Trong những ngày này, Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030 là sự kiện chính trị quan trọng đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô. Thành công của Đại hội sẽ góp phần quan trọng vào thành công Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 14 của Đảng.

Với chủ đề "Phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng; Đoàn kết xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; tiên phong, đột phá trong kỷ nguyên mới; phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc", Đại hội diễn ra trong 3 ngày (15-17/10) với 550 đại biểu ưu tú, đại diện cho trí tuệ, ý chí, nguyện vọng của gần 50 vạn đảng viên toàn Đảng bộ TP Hà Nội tham dự.

Với nhiều điểm mới, đột phá, Văn kiện Đại hội đại biểu lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố đã đặt ra tầm nhìn, định hướng phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc; tiên phong cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển thịnh vượng, hùng cường.

Ngang tầm Thủ đô các nước phát triển

Một trong những định hướng lớn của Hà Nội nhiệm kỳ 2025-2030 là thành phố phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với quá trình chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tuần hoàn.

Khẳng định vai trò dẫn dắt, Hà Nội xác định là trung tâm hội tụ, lan tỏa và tiên phong trong phát triển. Trên tinh thần đó, Đảng bộ Hà Nội quyết tâm xây dựng và phát triển Thủ đô trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng, khu vực phía Bắc; là cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt kinh tế của cả nước và tầm ảnh hưởng trong khu vực. Hà Nội cũng hướng tới trở thành trung tâm kinh tế - tài chính lớn; trung tâm hàng đầu về văn hóa, giáo dục - đào tạo, y tế, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Tóm tắt Báo cáo chính trị trình Đại hội, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, Hà Nội phấn đấu, đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người trên 12.000 USD. Về tầm nhìn đến năm 2045, Thủ đô Hà Nội sẽ là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa, tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới. GRDP bình quân đầu người đạt trên 36.000 USD.

Song song với đó, Hà Nội định hướng phải phát triển hài hòa giữa kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường và thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân...

Theo đó, Hà Nội đặt mục tiêu, đến năm 2023, tỷ lệ đô thị hóa đạt 65-70%; diện tích cây xanh đô thị đạt tối thiểu 10m2/người; tỷ lệ số ngày trong năm có chỉ số chất lượng không khí ở mức tốt và trung bình đạt 80% trở lên...

Phát biểu tham luận tại Đại hội, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ, thành phố chú trọng "xanh hóa" đô thị, nâng diện tích cây xanh bình quân lên trên 10 m²/người; 100% chất thải rắn được phân loại; 70% lượng nước thải đô thị, 40% ở khu vực nông thôn và 50% tại các làng nghề được xử lý đạt chuẩn.

"Trước năm 2028, phấn đấu hoàn thành cải tạo và "hồi sinh" 4 dòng sông nội đô (Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu), xử lý ô nhiễm nguồn nước các sông, hồ trên địa bàn, nâng tỷ lệ số ngày có chất lượng không khí tốt đạt 80% theo quan trắc", ông Trương Việt Dũng nói.

Sông Hồng thành biểu tượng phát triển mới của Thủ đô

Đặc biệt, sáng 16/10, phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: "Hà Nội đang đối mặt với những thách thức đô thị tích lũy từ lịch sử phát triển các khu chung cư cũ, kẹt xe kéo dài, ô nhiễm không khí dai dẳng, ngập lụt khi mưa lớn và sự quá tải của hạ tầng nội đô. Những thách thức ấy không chỉ là bài toán hạ tầng, mà là phép thử năng lực quản trị tầm quốc gia, là phép thử đối với tầm vóc và bản lĩnh của Thủ đô".

Từ đó, Tổng Bí thư đề nghị Hà Nội trong nhiệm kỳ 2025-2030 phải xử lý dứt điểm 4 vấn đề: Ùn tắc giao thông; trật tự đô thị xanh, sạch, đẹp, văn minh; ô nhiễm môi trường, nhất là nguồn nước, không khí; và ngập úng ở nội đô, vùng ven.

Theo kết luận của Bộ Chính trị về quy hoạch Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 và đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn 2065, định hướng Hà Nội phát triển trục sông Hồng, biến con sông này thành biểu tượng mới của thủ đô.

Trong định hướng, văn kiện Đại hội XVIII Đảng bộ Hà Nội đặt mục tiêu hình thành các trung tâm tài chính - thương mại tầm cỡ hai bên sông Hồng và nghiên cứu xây dựng trung tâm thương mại tự do gắn với sân bay quốc tế.

Trong quy hoạch, xây dựng và quản lý đô thị, sông Hồng được xác định là trục phát triển xanh, biểu tượng mới của thủ đô; đô thị phát triển theo mô hình TOD gắn với giao thông công cộng; các dòng sông nội đô sẽ được hồi sinh, xử lý triệt để ô nhiễm.

Trong bài viết trước thềm khai mạc Đại hội, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài nhấn mạnh, mục tiêu đến năm 2030 Hà Nội là thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", xanh, thông minh. Cùng với các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội sẽ ưu tiên phát triển hệ thống hạ tầng hiện đại, thông minh và kết nối nhằm tạo đột phá phát triển.

Trong đó, đầu tư hệ thống giao thông đồng bộ, kết nối đa dạng với tầm nhìn dài hạn về mạng lưới giao thông tích hợp liên vùng, quốc tế: các tuyến đường cao tốc, đường quốc lộ, đường vành đai, các nút giao thông cửa ngõ, hệ thống cầu qua sông Hồng, sông Đuống, đường sắt đô thị kết nối đô thị vệ tinh với vùng trung tâm và các tỉnh lân cận; hệ thống logistics liên kết các hành lang, đường vành đai kinh tế…

Như vậy, sông Hồng không chỉ là trục cảnh quan và sinh thái mà sẽ trở thành "trục văn hóa - kinh tế - sáng tạo" - nơi kết nối đô thị cổ với đô thị mới, kết nối con người với thiên nhiên, kết nối quá khứ với tương lai. Với những cây cầu mới đang triển khai, sông Hồng sẽ trở thành trục cảnh quan trung tâm, không phải chỉ kết nối hai bên bờ sông, mà còn kết nối cả các vùng lân cận để mở ra không gian phát triển.

"Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo" là trung tâm của mọi chiến lược

Báo cáo chính trị của Hà Nội cũng xác định, thành phố tiếp tục phát huy truyền thống văn hiến Thăng Long - Hà Nội, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa và con người Việt Nam; văn hóa và con người là trụ cột phát triển bền vững Thủ đô. Còn khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực then chốt cho tăng trưởng kinh tế.

Xây dựng cơ chế, chính sách vượt trội trong thu hút, trọng dụng nhân tài; phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu, đô thị thông minh, kết nối toàn cầu, có sức hấp dẫn trong khu vực và quốc tế.

Đặc biệt, Hà Nội đặt tỷ lệ 19 bác sĩ bình quân trên 10.000 dân; trường mầm non, phổ thông công lập đạt chuẩn quốc gia đạt 85% trở lên; chỉ số phát triển con người (HDI) đạt khoảng 0,88; chỉ số hạnh phúc (HPI) đạt 9/10; tổng số nhà ở xã hội hoàn thành khoảng 120.000 căn.

Về định hướng phát triển, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị đặt "Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo" ở vị trí trung tâm của mọi chiến lược, coi đó là nguồn lực nội sinh và bản lĩnh riêng có của Thủ đô. Trên nền tảng ấy, Hà Nội hình thành "ba cực sáng tạo", bao gồm: Cực Di sản là khu nội đô lịch sử, ven sông Hồng và Cổ Loa; cực Tri thức là Đại học Quốc gia và các trung tâm đào tạo, nghiên cứu; cực Công nghệ là Khu công nghệ cao Hòa Lạc và các khu đổi mới sáng tạo.

"Ba cực liên kết thành trục dẫn dắt sức bật mới của Thủ đô, kết nối quá khứ - hiện tại - tương lai, khai thác tối đa giá trị di sản, tri thức và công nghệ, tạo nền tảng cho đô thị phát triển bền vững, giàu bản sắc và năng lực cạnh tranh", Tổng Bí thư nói.