Đau thương biến thành phẫn nộ sau thảm kịch cháy chung cư ở Hồng Kông

Lời tố cáo gây sốc: Chuông báo cháy bị tắt và tàn thuốc trên gờ tường

Nhiều nhân chứng khẳng định thảm kịch này hoàn toàn có thể ngăn chặn được. Bà Kiko Ma, chủ sở hữu một căn hộ tại khu chung cư, bức xúc chia sẻ với các hãng thông tấn về các sai phạm của đơn vị thi công. Bà cho biết chuông báo cháy đã bị tắt trong suốt quá trình cải tạo, công nhân xây dựng thường xuyên sử dụng lối thoát hiểm làm lối đi lại, và công ty đã sử dụng "vật liệu kém chất lượng, dễ cháy khi duy tu, sửa chữa các tòa nhà".

Sự tắc trách này càng thêm rõ ràng khi bà Ma kể lại sự lo lắng đã âm ỉ trong lòng cư dân từ lâu. Bà cho biết cư dân thường xuyên chứng kiến công nhân hút thuốc lá và tàn thuốc được tìm thấy trên gờ tường: "Mọi người cứ hỏi điều gì sẽ xảy ra nếu có hỏa hoạn. Ai cũng rất lo lắng về điều này", bà nói, ám chỉ rằng những người có trách nhiệm đã không làm tròn nhiệm vụ của mình. 

Sự tắc trách còn thể hiện qua lời khai của một chủ nhà khác, người viết trên Instagram rằng kế hoạch cải tạo "hoàn toàn mờ ám" và có dấu hiệu "sử dụng những ưu đãi nhỏ để khuyến khích những cư dân lớn tuổi ủng hộ kế hoạch của họ".

Sự giận dữ không chỉ giới hạn trong cộng đồng địa phương. Bà Jane Poon, cựu cư dân Đại Bộ (Tai Po) đang sống tại Úc, cũng bày tỏ nỗi thất vọng tột cùng. Chia sẻ với SBS Cantonese, bà đau lòng thốt lên: "Ở Úc, chúng tôi cảm thấy bất lực và lo lắng", và đặt câu hỏi: "Mọi người đang hỏi tại sao điều này có thể xảy ra ở một xã hội phát triển như vậy. Một công trường xây dựng phải có các quy trình an toàn phòng cháy chữa cháy nghiêm ngặt". Bà Poon kiên quyết kêu gọi: "Chúng tôi yêu cầu các nhà chức trách phải giải trình cụ thể về vụ việc này".

Vật liệu dễ cháy biến chung cư thành "ống dẫn lửa"

Thông tin từ cơ quan điều tra đã củng cố thêm cho các cáo buộc của người dân. Giới chức xác nhận nguyên nhân khiến ngọn lửa lan rộng kinh hoàng qua 7/8 tòa tháp 32 tầng là do giàn giáo tre và lưới chắn bên ngoài đã tạo thành "ống dẫn", cùng với việc phát hiện tấm xốp nhựa - một vật liệu dễ cháy cao - được lắp đặt không đúng tiêu chuẩn chống cháy trên các tầng nhà. Vụ hỏa hoạn bùng phát vào chiều ngày 26/11 đã buộc gấn 1.000 lính cứu hỏa phải chiến đấu ròng rã gần 2 ngày. 

Lực lượng cứu hộ gặp vô vàn khó khăn vì thang cứu hỏa chỉ vươn tới tầng 17-18, trong khi sức nóng và khói dày đặc ngăn cản việc tiếp cận các tầng trên. Ông Derek Armstrong Chan, Phó Giám đốc Dịch vụ Cứu hỏa, cho biết hầu hết các nạn nhân được tìm thấy ở 2 khối nhà cao tầng bị ảnh hưởng nặng nề nhất, nơi tập trung nhiều người lớn tuổi.

Trước áp lực dư luận và số thương vong lên tới 128 người, các cơ quan chức năng đã hành động khẩn cấp. Cảnh sát và cơ quan chống tham nhũng đã mở một cuộc điều tra chung, dẫn đến việc bắt giữ 3 quan chức cấp cao từ Công ty xây dựng Prestige Construction & Engineering Co. với cáo buộc ngộ sát do sơ suất nghiêm trọng trong việc sử dụng vật liệu không an toàn. 

Lãnh đạo Hồng Kông, ông John Lee, tuyên bố thành lập quỹ hỗ trợ 300 triệu HKD và yêu cầu khẩn trương nghiên cứu thay thế giàn giáo tre bằng kim loại. Các nhà thầu trên toàn thành phố cũng bị yêu cầu nộp tài liệu chứng minh việc sử dụng vật liệu chống cháy trong vòng bảy ngày. 

Tuy nhiên, đối với nhiều người dân, những hành động này là quá muộn màng, khi thảm kịch đã phơi bày những lỗ hổng lớn về an toàn xây dựng tại các khu chung cư cũ, đòi hỏi một sự cải tổ sâu sắc hơn là những biện pháp ứng phó.