Đề xuất đấu thầu thuốc hiếm, số lượng ít: Hạn chế tiêu cực, tránh mua phải thuốc trôi nổi

Ngày 5/4, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 3 của nhiệm kỳ khóa XV, các đại biểu đã dành thời gian góp ý về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi). Trong đó, vấn đề đấu thầu mua sắm thuốc men, vật tư y tế đặc biệt được các đại biểu quan tâm.

Đề xuất quy trình mua sắm thuốc men, vật tư y tế theo hai bước

Góp ý về đấu thầu tập trung mua thuốc, trang thiết bị vật tư y tế tại Điều 53, đại biểu Nguyễn Anh Trí cho biết, tại khoản 1 quy định: Đấu thầu tập trung được áp dụng khi hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng lớn. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị đấu thầu tập trung thực hiện đối với hàng hóa, thuốc men, vật tư với số lượng nhỏ, rất nhỏ, rất ít, rất hiếm.

Như ở Quảng Nam xảy ra ngộ độc cá chép muối ủ chua phải mang thuốc hiếm từ Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) ra và cả nước chỉ có rất ít thuốc mới thấy rõ cần thuốc hiếm để phục vụ cho bệnh nhân ở tất cả bệnh viện. Từ đó giảm quá tải cho các bệnh viện tuyến trên", ông Trí nêu.

Theo đại biểu, quy định như vậy mới đấu thầu được, mới có nhà cung cấp, phục vụ cho bệnh nhân ở tất cả các bệnh viện, qua đó giảm quá tải các bệnh viện, bởi các bệnh viện tuyến dưới có phác đồ điều trị nhưng vì không có thuốc nên phải lên tuyến trên điều trị; đồng thời hạn chế những tiêu cực trong mua sắm, bệnh nhân không phải mua thuốc trôi nổi trên thị trường.

Ông Trí dẫn lại thông tin về một số phác đồ điều trị Viện Huyết học - Truyền máu đã phổ biến cho các bệnh viện nhưng không có thuốc nên buộc bệnh nhân phải "kéo nhau tập trung về bệnh viện tuyến trên, chuyên khoa dẫn đến rất khó khăn".

Bên cạnh đó, đấu thầu mua sắm thuốc hiếm nên được thực hiện ở một đơn vị thuộc cấp Bộ Y tế để cung cấp cho tất cả các bệnh viện trên cả nước.

Đại biểu Anh Trí cũng nhấn mạnh, mua sắm thuốc men, vật tư y tế là hoạt động khó, rất dễ dẫn đến tiêu cực vì vậy đề nghị Quốc hội xem xét kỹ lưỡng trong Luật Đấu thầu (sửa đổi) để đảm bảo chặt chẽ, rõ ràng và khả thi.

Đại biểu Anh Trí đề xuất, quy trình mua sắm thuốc men, vật tư y tế theo hai bước: Thứ nhất, đơn vị mua sắm tập trung cấp bộ, cấp tỉnh, cấp quốc gia cần lựa chọn nhà thầu có chất lượng và có giá trần. Bước thứ hai, các cơ sở y tế có nhu cầu, căn cứ kết quả đấu thầu tập trung đã có để lựa chọn nhà thầu cung cấp phù hợp hoạt động của cơ sở mình và không cao hơn giá trần.

Về vấn đề đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế, đại biểu Dương Khắc Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông - đồng tình với quy định theo hướng cho phép thực hiện hình thức đấu thầu này trong thời hạn 5 năm từ ngày Luật có hiệu lực thi hành để các cơ sở y tế có thời gian giải quyết các vấn đề, tồn tại hiện nay. Sau thời hạn này, các cơ sở y tế phải chuyển sang các hình thức đấu thầu khác theo quy định để đảm bảo tính minh bạch.

Đề xuất nghiên cứu đàm phán giá đối với thiết bị, vật tư y tế

Còn đại biểu Lê Văn Khảm - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương - đặc biệt quan tâm đến nội dung về đàm phán giá trong đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế. Tại Điều 28 của dự thảo Luật đang quy định về đàm phán giá áp dụng đối với thuốc biệt dược hoặc thuốc chỉ có 1 hoặc 2 nhà sản xuất. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu để bổ sung nội dung về đàm phán giá đối với cả thiết bị và vật tư y tế.

Bởi đại biểu Khảm cho rằng, thiết bị y tế thường là các máy móc có yêu cầu rất cao về kỹ thuật, chẳng hạn như trong lĩnh vực ung thư có máy xạ trị, máy nội soi can thiệp tim mạch dưới hướng dẫn của siêu âm và thường nó chỉ có 1 - 2 hãng sản xuất bán tại Việt Nam. Tương tự như vậy, máy xét nghiệm sinh hóa hay xét nghiệm miễn dịch, mỗi lĩnh vực cũng có số lượng máy móc hạn chế... Bên cạnh đó, trong điều trị bệnh cũng có những sản phẩm độc quyền thường là sản phẩm có tính phát minh.

Đại biểu cho rằng, chúng ta cần phải có cơ chế để đàm phán giá để mua sắm được thiết bị, vật tư y tế với giá tốt nhất. Điều này sẽ có lợi cho cả bệnh nhân và cho quỹ bảo hiểm y tế. Bởi vì chi phí mua sắm thiết bị, vật tư y tế chính là yếu tố hình thành nên giá dịch vụ khám, chữa bệnh và chi phí khám, chữa bệnh.