"Địa đạo" sắp cán mốc doanh thu 100 tỷ đồng: Quả ngọt từ hành trình nhiều nỗ lực

Thật như đời sống

Lấy cảm hứng từ những sự kiện có thật sau năm 1967, phim điện ảnh Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối kể về cuộc sống và chiến đấu của đội du kích 21 người do Bảy Theo (Thái Hòa) chỉ huy tại căn cứ Bình An Đông, Củ Chi. 

Là một trong những tiểu đội bám trụ địa đạo, đội của Bảy Theo được giao nhiệm vụ hỗ trợ Hai Thưng (Hoàng Minh Triết) "bảo vệ các thiết bị quân y và thuốc men cho bệnh viện dã chiến".

Nhưng thực chất, nhiệm vụ của họ còn nặng nề hơn nhiều - bảo vệ địa bàn an toàn để nhóm tình báo chiến lược của Hai Thưng truyền đi những tài liệu mật quan trọng bằng sóng vô tuyến. Các cuộc liên lạc bằng vô tuyến điện từng bị quân đội Mỹ phát hiện và định vị. 

Từ đây, Bảy Theo, Ba Hương (Hồ Thu Anh), Tư Đạp (Quang Tuấn) cùng các chiến sĩ du kích phải đối diện với các cuộc càn quét ngày càng khốc liệt hơn…

Thành công lớn nhất của Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối là đã tái hiện chân thực không khí cuộc chiến, nơi ranh giới giữa sự sống - cái chết vô cùng mong manh. Những cánh rừng bị càn quét, thiêu rụi bởi xe tăng. Máy bay không ngừng ném bom đêm ngày. 

Trên mặt nước, tàu chiến lùng sục từng ngõ ngách. Địa đạo được xới tung bằng máy xúc để truy lùng những người lính du kích. Khói lửa chiến tranh, thuốc súng, khí độc được rải từ mặt đất đến lòng đất. Nước cũng được bơm xuống hầm địa đạo để tận diệt sự sống.

Nhưng, như một bức tranh đối lập, dưới mặt đất, sự sống vẫn nảy mầm, vươn mình trong bóng tối chỉ leo lét ánh sáng từ những chiếc đèn pin, đèn măng-sông hay các kẽ hở từ nắp hầm. 

Và, đó còn là ánh sáng của lòng yêu nước, nhiệt huyết của tuổi trẻ được thắp lên từ trái tim luôn rực sáng. Những chiến sĩ du kích Củ Chi phải chui, luồn lách trong địa đạo chật chội, đôi khi không khí để thở cũng trở nên xa xỉ. 

Song, ở đó là một bức tranh sống động, đầy sự sống với những bữa cơm nắm quyện trong lớp bụi vì mặt đất rung chuyển, buổi xem phim lưu động đầy háo hức khi được thấy mình trên màn ảnh, tiếng cười nói của những chàng trai, cô gái tuổi đôi mươi, tiếng ca vọng cổ ngọt lịm và cả tiếng gà được nuôi trong chuồng.

Sự chân thực trong Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối còn đến từ cách những chiến sĩ du kích đối diện cuộc chiến với tâm thế của những người dân bình thường. Tư Đạp (Quang Tuấn) khiến người xem khiếp vía với những cảnh cắt, cưa bom và sáng chế ra thứ vũ khí chống tăng thô sơ mà hiệu quả. 

Cái thật cũng đến từ cảm xúc của những du kích Củ Chi. Họ sẵn sàng liều mình lao vào quân địch, hạnh phúc khi được cầm súng bắn xe tăng nhưng cũng biết sợ hãi, đau đớn, khao khát được sống, được yêu.

Quả ngọt từ hành trình dài

Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối được thai nghén trong hơn 10 năm, kể từ những thước phim ngắn của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên. Có những thời điểm phim tưởng chừng phải dừng lại vì nhiều lý do, trong đó có cả nguyên nhân kinh phí. 

Nhưng cuối cùng, tâm huyết của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã tìm thấy tiếng nói đồng điệu của các nhà đầu tư, những người sẵn sàng góp vốn để đưa những trang sử hào hùng lên màn ảnh rộng.

Kết quả của hàng chục lần casting, sự khổ luyện hàng tháng trời là hình ảnh của những người lính bằng xương bằng thịt như bước từ đời sống lên màn ảnh rộng. Họ không còn là diễn viên với công việc diễn xuất. Họ đã thực sự hóa thân để khán giả bị cuốn vào câu chuyện. 

Có cảm giác đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã cố gắng kìm nén cảm xúc của diễn viên và đẩy nó xuống tầng sâu, thay vì để bộc lộ hoàn toàn ra bên ngoài. Vậy nên, phim không có quá nhiều phân cảnh đau đớn, khóc lóc, vật vã, kêu gào. 

Chỉ có những ánh mắt thất thần, lặng đi vì mất mát, hy sinh. Tuy nhiên, với hàng chục nhân vật, lại chọn cách kể chuyện theo lát cắt nên hành trình trưởng thành với những diễn biến tâm lý của từng nhân vật không phải ai cũng được tô đậm. 

Đây là điều khá đáng tiếc, dù xét về tổng thể ý đồ của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên vẫn giữ được nhịp phim và sự tổng hòa trong diễn xuất.

Thành công khác của bộ phim còn đến từ việc nhuần nhuyễn giữa hình ảnh, đạt đến sự duy mỹ gần như tuyệt đối và âm thanh, âm nhạc. Với thời gian làm việc gấp 6 lần so với một bộ phim bình thường, Địa đạo chinh phục người xem với những khung hình tựa như ánh mắt của từng nhân vật. 

Trong bối cảnh chật chội, việc đặt máy quay, set-up âm thanh, ánh sáng ban đầu là cản trở lớn. Cuối cùng, tổ quay phim đã phải tập thể lực nghiêm túc để quen với việc di chuyển, mang vác máy quay và quay phim trong địa đạo. 

Nhờ đó, khán giả như được trực tiếp sống trong bối cảnh, góp phần đẩy cao trào và cảm xúc. Âm thanh cũng góp phần nâng cảm xúc người xem, từng tiếng gầm rú của các phương tiện vũ khí, đến hơi thở, nhịp tim… đều rất thật. 

Sự pha trộn giữa âm nhạc thính phòng và âm nhạc chất liệu dân gian trong ca khúc chủ đề Mặt trời trong bóng tối (nhạc: Hứa Kim Tuyền, N.T.B; lời: Hứa Kim Tuyền, Bùi Thạc Chuyên) cũng tạo nên sự cộng hưởng.

Địa đạo đã nhận "cơn mưa" lời khen sau khi ra mắt. Phim cũng được khán giả đón nhận nhiệt thành khi dẫn đầu doanh thu phòng vé các suất chiếu sớm. Tính đến 17 giờ ngày 3/4/2025, phim đã vượt mốc doanh thu 13 tỷ đồng, nhiều khả năng sẽ là tác phẩm tiếp theo gia nhập câu lạc bộ trăm tỷ đồng của điện ảnh Việt. 

Đạo diễn Charlie Nguyễn nhận định, phim xứng đáng phát hành khắp thế giới, không chỉ trong nước".

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên từng cân nhắc việc đưa phim tham gia các liên hoan phim hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, ông muốn dành những buổi ra mắt đầu tiên cho khán giả Việt, đặc biệt trong những ngày tháng Tư lịch sử này.