Địa phương nào đang chậm tiến độ xây dựng nhà ở xã hội?

Nhóm địa phương hoàn thành và vượt chỉ tiêu: Vai trò "đầu tàu" của các đô thị lớn

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong năm 2025 có 19 địa phương đạt hoặc vượt chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội (NOXH). Trong đó, các đô thị lớn và những địa phương triển khai quyết liệt chính sách tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt.

Cụ thể, TP Hải Phòng hoàn thành 13.147 căn, đạt 123% kế hoạch; Bắc Ninh đạt 120% chỉ tiêu; TP Hà Nội hoàn thành 5.158 căn, tương đương 110% kế hoạch được giao; TP Hồ Chí Minh hoàn thành đủ 13.040 căn, đạt 100% chỉ tiêu.

Ngoài ra, các đô thị trực thuộc Trung ương và địa phương có tốc độ triển khai tốt như Đà Nẵng, Huế, Cần Thơ đều vượt mức được giao. Một số tỉnh khác như Ninh Bình, Quảng Trị, Tuyên Quang hoàn thành đúng 100% kế hoạch, trong khi Sơn La ghi nhận kết quả nổi bật khi đạt hơn gấp đôi chỉ tiêu được giao.

Những con số này cho thấy, ở các địa phương có sự quan tâm sát sao của cấp ủy, chính quyền cùng việc chủ động bố trí quỹ đất, tháo gỡ thủ tục đầu tư, NOXH đã và đang trở thành một trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển nhà ở và an sinh xã hội.

Điểm danh các địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu nhà ở xã hội

Trái ngược với nhóm dẫn đầu, 12 địa phương được xác định không có khả năng hoàn thành chỉ tiêu phát triển NOXH năm 2025 theo kế hoạch được giao, phản ánh rõ sự chậm trễ và khoảng cách lớn so với mục tiêu chung.

Trong nhóm này, Lâm Đồng là địa phương có mức độ thiếu hụt lớn nhất khi mới hoàn thành khoảng 29% chỉ tiêu, còn thiếu 3.469 căn so với kế hoạch. Lạng Sơn chỉ đạt 27% mục tiêu, tương ứng thiếu 584 căn; Lào Cai đạt khoảng 71%, còn thiếu 648 căn.

Một số địa phương khác cũng ghi nhận tiến độ thấp đáng chú ý như Gia Lai (48%), Đắk Lắk (57%), An Giang (41%)... đều đang đối mặt với khoảng cách khá xa so với mục tiêu phải hoàn thành trong năm.

Bên cạnh đó, dù đã nỗ lực triển khai, nhưng vẫn còn nhiều địa phương chưa chạm mốc 100% chỉ tiêu, gồm Thanh Hóa (93%), Khánh Hòa (89%), Vĩnh Long (87%), Đồng Tháp (78%) và Tây Ninh (76%). Các số liệu này cho thấy việc phát triển NOXH tại nhiều địa phương vẫn chưa theo kịp yêu cầu đặt ra, nhất là trong bối cảnh nhu cầu nhà ở của người thu nhập thấp và công nhân ngày càng gia tăng.

Đáng chú ý, tỉnh Hà Tĩnh không ghi nhận bất kỳ căn NOXH nào được hoàn thành trong năm 2025, dù chỉ tiêu phát triển đã được giao. Điều này phản ánh sự chênh lệch rất lớn về năng lực tổ chức triển khai giữa các địa phương, cũng như những vướng mắc kéo dài trong quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án.

Ngoài ra, có tới 3 địa phương không giao chỉ tiêu phát triển NOXH trong năm 2025, gồm Cao Bằng, Điện Biên và Lai Châu, cho thấy công tác lập kế hoạch, phân bổ chỉ tiêu tại một số nơi vẫn chưa theo kịp định hướng chung của cả nước.

Gỡ "nút thắt" để không lỡ nhịp mục tiêu an cư

Theo đánh giá của các chuyên gia, việc nhiều địa phương chậm tiến độ phát triển NOXH không chỉ làm chậm quá trình hoàn thành mục tiêu quốc gia về an cư, mà còn gia tăng áp lực lên các đô thị lớn, nơi người lao động từ các tỉnh tiếp tục đổ về tìm việc làm nhưng thiếu nguồn cung nhà ở phù hợp.

Nguyên nhân chủ yếu được chỉ ra là thiếu quỹ đất sạch, chậm trễ trong thủ tục đầu tư, giải phóng mặt bằng, cùng với những vướng mắc pháp lý kéo dài. Trong bối cảnh đó, năm 2026 được kỳ vọng là thời điểm "bứt phá", khi nhiều địa phương điều chỉnh lại kế hoạch, đẩy nhanh tiến độ khởi công và hoàn thành các dự án đủ điều kiện.

Theo Bộ Xây dựng, phát triển NOXH và tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản đang được Chính phủ xác định là nhiệm vụ trọng tâm, nhằm bảo đảm an sinh xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô và tạo nền tảng cho tăng trưởng bền vững.

Giai đoạn 2026–2030 được định hướng là thời kỳ tăng tốc, hướng tới hoàn thành Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn NOXH cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021–2030. Trọng tâm trong thời gian tới là hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách và đặc biệt là khẩn trương thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia – công cụ tài chính được kỳ vọng giúp tạo lập và vận hành quỹ NOXH một cách ổn định, minh bạch và lâu dài.

Bộ Xây dựng cũng yêu cầu rà soát toàn diện các dự án bất động sản, nhà ở đang gặp khó khăn trên phạm vi cả nước, phân loại rõ nguyên nhân vướng mắc liên quan đến pháp lý, đất đai, quy hoạch, tín dụng để có giải pháp tháo gỡ phù hợp. Khi các "điểm nghẽn" được khơi thông, nguồn lực xã hội sẽ được kích hoạt trở lại, góp phần cải thiện dòng vốn đầu tư và phục hồi niềm tin thị trường.

Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, việc thúc đẩy phát triển NOXH gắn với lành mạnh hóa thị trường bất động sản không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là giải pháp quan trọng bảo đảm an sinh xã hội, ổn định trật tự và tạo động lực tăng trưởng trong trung và dài hạn.