Điểm danh những công dụng hỗ trợ điều trị bệnh của cây rau mương

Rau mương là loại cây quen thuộc, đặc biệt là với những người dân nông thôn. Đây là loại thảo dược nổi tiếng với công dụng hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày. Vậy cây rau mương là cây gì? Cây rau mương có tác dụng gì?

1. Cây rau mương là cây gì?

Rau mương phân bố nhiều ở các nước châu Á như Trung Quốc, Philippines, Việt Nam và ở châu Mỹ như Brazil. Loại cây này thích hợp với điều kiện khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều.

Ở nước ta, cây rau mương thường mọc chủ yếu ở khu vực ẩm ướt, nhiều nước như ở bờ ruộng, hồ nước… chủ yếu được tìm thấy nhiều ở các tỉnh phía Bắc như Quảng Ninh, Lào Cai...

Cây rau mương hay còn có tên gọi khác là rau lục là loại cây thuộc bộ Sim và họ dừa nước. Cây rau mương có chiều cao trung bình khoảng 25 – 50cm tùy thuộc vào độ ẩm của khu vực sống. Đây là loại cây thường mọc thẳng đứng, có phân nhánh, hình dạng thân và cành sẽ có 4 góc tù.

Lá của cây rau mương có màu xanh lục, thuôn dài và nhọn ở phần đuôi. Hoa cây rau mương thường mọc thành cụm, không có cuống, có màu vàng đặc trưng và thường mọc ở vị trí nách lá. Quả cây rau mương nhẵn, có hình trụ, hơi phồng lên ở phần đỉnh, có thể dài tới 2 – 3cm.

Theo đông y, tất cả các bộ phận của rau mương đều có thể sử dụng để điều chế thành thuốc. Thân, lá, hoa và quả của cây rau mương có thể dùng trực tiếp lúc tươi hoặc phơi khô để bảo quản sử dụng lâu dài.

Tuy nhiên, để gia tăng công dụng chữa bệnh, tốt nhất nên thu hoạch cây rau mương vào vụ hè thu. Để bảo quản, đem cây rau mương rửa sạch rồi cắt nhỏ thành từng khúc, sau đó phơi hoặc sấy khô. Sau đó buộc kín bằng túi bóng, để nơi khô ráo, tránh ẩm thấp và tránh ánh nắng mặt trời.

2. Cây rau mương có tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền và cả những nghiên cứu của y học hiện đại, cây rau mương có nhiều tác dụng hỗ trợ điều trị các loại bệnh như viêm họng, viêm amidan, tiêu chảy hay đau dạ dày.

2.1. Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường

Để hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, các thầy thuốc thường sử dụng cây rau mương như một thảo dược quý. Để hỗ trợ chữa tiểu đường, cây rau mương sẽ được kết hợp cùng với một số dược liệu khác như chuối hột, cây lục bình hay dây mây…

Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường bằng cây rau mương như sau:

- Chuẩn bị nguyên liệu: 15g rau mương ; 15g chuối hột ; 15g dây mây ; 10g lá vú sữa tím ; 15g lục bình ; 10g cam thảo nam ; 20g khổ qua.

- Cách tiến hành: Cho các vị thuốc trên vào niêu, thêm vào 3 chén nước, sắc cạn tới khi còn khoảng 8 phân thì tắt bếp.

- Sử dụng: Lọc lấy nước thuốc, chia uống 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và buổi chiều.

Lưu ý, để hỗ trợ chữa trị tiểu đường bằng cây rau mương, bệnh nhân cần kiên trì thực hiện liên tục trong thời gian dài để thấy hiệu quả.

2.2. Hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày

Rau mương là thảo dược nổi tiếng trong hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày, đặc biệt là bệnh dạ dày liên quan tới vi khuẩn H.Pylori, một số bài thuốc nổi tiếng như:

- Bài thuốc 1: Sử dụng cây rau mương có hoa vàng, chiều cao trên 1m. Sau đó, rửa sạch, phơi khô dược liệu rồi sao vàng, hạ thổ. Cuối cùng, người bệnh chỉ cần sắc dược liệu với nước, uống đều mỗi ngày để giảm triệu chứng đau, khó chịu do căn bệnh dạ dày gây ra.

- Bài thuốc 2: Chuẩn bị một ít cây rau mương tươi, đem ngâm với nước muối loãng trong khoảng thời gian 15 phút rồi rửa sạch, để ráo. Sau đó, giã nát cây rau mương với một chút nước lọc, vắt lấy nước cốt rồi chia thành 2 phần để uống trong ngày. Bài thuốc này giúp các hoạt chất của cây rau mương nhanh chóng được hấp thu vào cơ thể, làm giảm nhanh triệu chứng đau dạ dày và ngăn ngừa tái phát bệnh.

- Bài thuốc 3: Chuẩn bị cây rau mương tươi và rượu 45 độ. Tiếp theo, rửa sạch dược liệu, để ráo nước, cắt thành từng khúc nhỏ, tráng sơ qua với rượu rồi cho vào bình thủy tinh. Sau đó, đổ rượu vào sao cho ngập dược liệu, đậy kín nắp và bảo quản ở nơi thoáng mát. Sau khoảng 15 ngày, bệnh nhân có thể lấy ra sử dụng, ngày uống 2 lần, mỗi lần uống khoảng 15ml rượu rau mương.

2.3. Hỗ trợ điều trị tiêu chảy, đầy bụng

Một trong những công dụng của cây rau mương không thể bỏ qua là hỗ trợ điều trị đầy bụng, tiêu chảy. Người bệnh có thể chuẩn bị 1 nắm lá cây rau mương, sau đó đem rửa sạch và ngâm với nước muối pha loãng. Cuối cùng, giã nát lá rau mương rồi vắt lấy nước cốt uống là được.

2.4. Hỗ trợ điều trị viêm họng, viêm amidan

Theo bài thuốc đông y, khi gặp tình trạng viêm họng, viêm amidan, có thể sử dụng lá cây rau mương để làm thuyên giảm triệu chứng sưng đau vùng họng. Bên cạnh đó, cây rau mương cũng tương đối an toàn để điều trị nghẹt mũi ở trẻ em hiệu quả. Vì rau mương là loại cây có tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc tiêu viêm, sưng vô cùng tốt.

Để hỗ trợ điều trị viêm họng, viêm amidan, người bệnh chỉ cần hái 1 nắm lá cây rau mương, rửa sạch rồi nhai nuốt với một chút muối. Mỗi ngày, bệnh nhân nên nhai lá 1 lần vào buổi tối trước khi đi ngủ. Nên kiên trì sử dụng bài thuốc này cho tới khi triệu chứng bệnh viêm họng, viêm amidan thuyên giảm.

2.5. Hỗ trợ trị mụn nhọt, áp xe

Sở dĩ cây rau mương là thảo dược có tác dụng hỗ trợ điều trị mụn nhọt, áp xe vì đây là loại cây có đặc tính mát, giúp thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm. Nhờ đó, cây rau mương có thể dùng để điều trị mụn nhọt và các bệnh lý phổ biến về da như viêm da cơ địa, lở loét tay chân…

Để sử dụng cây rau mương hỗ trợ điều trị mụn nhọt, áp xe hoặc các bệnh lý về da khác, người bệnh lấy một ít lá và thân của cây rau mương, rửa sạch rồi ngâm với nước muối pha loãng trong khoảng 5 - 10 phút. Sau đó, giã nát dược liệu, đắp lên nốt mụn khoảng 10 - 15 phút. Bên cạnh đó, nên kết hợp sắc khoảng 30 - 40g cây rau mương sao khô lấy nước uống hàng ngày.

2.6. Tác dụng của cây rau mương trong trị đau khớp

Theo y học cổ truyền, cây rau mương có công dụng thanh nhiệt, tiêu thũng, giảm viêm sưng, trừ phong thấp hiệu quả. Chính vì vậy, đây là dược liệu thường được dùng trong các bài thuốc hỗ trợ điều trị tình trạng đau nhức xương khớp.

Cách thực hiện như sau:

- Cây rau mương rửa sạch với nước muối rồi vớt lên để ráo nước.

- Thái nhỏ cây rau mương đã rửa rồi xay hoặc giã nhuyễn sau đó đổ một lượng bia vừa đủ vào.

- Cuối cùng, lọc lấy phần nước rau mương và bia để uống. Lưu ý, người bệnh nên sử dụng loại nước thuốc này đều đặn mỗi ngày để đạt hiệu quả trị đau nhức khớp tốt nhất.

2.7. Hỗ trợ điều trị cao huyết áp

Cách sử dụng cây rau mương để hỗ trợ làm thuyên giảm triệu chứng bệnh cao huyết áp như sau:

- Cây rau mương đem về rửa sạch, chặt nhỏ bằng khoảng đốt tay. Sau đó, đem phơi khô rồi bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.

- Mỗi ngày, người bị cao huyết áp sử dụng 1 nắm rau mương khô sao thơm lên rồi dùng để pha trà uống. Việc làm này sẽ giúp cơ thể người bệnh được thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ điều hòa huyết áp ở mức ổn định.

2.8. Phòng ngừa ung thư

Các nghiên cứu y học hiện đại cho biết, 3 triterpen thuộc loại oleanane mới mang nguồn gốc tự nhiên đã được phân lập từ cây rau mương. Trong đó, tất cả 3 triterpen mới này đều có tác dụng đáng kể trong việc ức chế sự sinh trưởng của hai dòng tế bào khối u ở người là ung thư biểu mô ở tế bào miệng (KB) và ung thư biểu mô ở đại trực tràng (HT-29).

3. Những lưu ý khi sử dụng cây rau mương

Khi dùng cây rau mương để hỗ trợ điều trị một số bệnh lý, người bệnh cần lưu ý những vấn đề sau:

- Cây rau mương là loại thảo dược sinh trưởng và phát triển ở các vùng đất ẩm, đất ngập nước ven các bờ sông hay kênh mương. Chính vì vậy, dược liệu dễ bị các loại vi khuẩn xâm nhập cũng như chịu tác động đáng kể khi nguồn nước bị ô nhiễm. Vì thế, khi sử dụng cây rau mương làm thuốc, cần lựa chọn loại rau mương tươi sinh trưởng ở vùng đất, vùng nước sạch.

Trước khi dùng cây rau mương để hỗ trợ điều trị bệnh, cần phải sơ chế sạch sẽ và ngâm qua nước muối loãng để sát khuẩn.

- Không tự ý dùng cây rau mương hay bất cứ loại thảo dược nào khác để điều trị bất kỳ bệnh lý gì khi chưa tham khảo ý kiến của các thầy thuốc và bác sĩ.

- Mặc dù cây rau mương khá lành tính nhưng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, người bệnh không nên lạm dụng vị thuốc này mà cần sử dụng cây rau mương đúng liều lượng và thời gian khuyến nghị để tránh gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn.

- Tác dụng, hiệu quả điều trị bệnh của cây rau mương tùy vào cơ địa, thời gian sử dụng và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân. Do đó, bệnh nhân cần chú ý không đặt hoàn toàn niềm tin vào loại thảo dược này mà cần tham khảo ý kiến của bác sĩ cũng như thầy thuốc.

- Với những người bệnh sử dụng cây rau mương để hỗ trợ điều trị bệnh nhưng không thấy bệnh tình có dấu hiệu tiến triển thì bệnh nhân nên ngưng dùng và tới các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị nếu cần.

- Những đối tượng là phụ nữ mang thai và đang cho con bú tuyệt đối không tự ý sử dụng rau mương để chữa đau dạ dày để tránh những rủi ro sức khỏe có thể xảy ra.