Đổi thay từ những mô hình cây hàng hóa ở xã Nguyên Bình

Khi mô hình canh tác các loại cây lương thực hoa màu không hiệu quả, cấp ủy, chính quyền xã Nguyên Bình đã tập trung chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể tăng cường tuyên truyền, thay đổi nhận thức và tập quán sản xuất của người dân từ nhỏ lẻ sang hướng sản xuất hàng hóa. Đặc biệt là ưu tiên phát triển cây thanh long. UBND xã đã chỉ đạo xây dựng quy hoạch và triển khai các chính sách phát triển như liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm với các đơn vị, doanh nghiệp; lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia hỗ trợ giống, phân bón, tập huấn kỹ thuật và ứng dụng quy trình canh tác. Xã phối hợp với Công ty cổ phần tư vấn chuyển giao công nghệ NTC triển khai trồng thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP tại các xóm Lũng Chang, Lũng Ỉn, Lũng Rảo.

Nhờ chủ trương đúng đắn, diện tích, năng suất và chất lượng sản phẩm thanh long tăng lên qua từng năm. Sản phẩm thanh long đá Lũng Chang được đánh giá đạt chuẩn OCOP 4 sao vào cuối năm 2024. Thành quả này khẳng định vị thế của thanh long Lũng Chang trên thị trường, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống cho người dân.

Ông Lý Kiềm Sơn, người dân trồng cây thanh long lâu năm ở xóm Lũng Chang chia sẻ: Gia đình tôi đầu tư trồng thanh long từ vài năm nay. Nhờ được hỗ trợ kỹ thuật nên việc canh tác cũng khá thuận lợi, cây thanh long hợp với thổ nhưỡng khí hậu địa phương nên phát triển tốt, cho chất lượng quả cao. Đến nay thanh long Lũng Chang được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao, nên việc tiêu thụ càng thuận lợi hơn”.

Mô hình trồng cây trúc sào cũng đã đem lại thành công ở Nguyên Bình, tuy mới phát triển được vài năm, nhưng tổng diện tích trúc trên địa bàn xã hiện có 206,3 ha tại các xóm Tổng Ngà, Lũng Nọi, Phja Bó, Nặm Bó, Bản Nùng. Riêng xóm Lũng Nọi là điểm sáng trong phong trào trồng trúc sào, với diện tích trồng trúc lớn nhất đạt 117,9 ha. Đến nay, xóm có 42 hộ dân kiên trì gắn bó với cây trúc sào, không ngừng duy trì và mở rộng diện tích, trung bình mỗi năm tăng thêm khoảng 2 ha trồng mới. Bí quyết thành công của Lũng Nọi không chỉ nằm ở sự cần cù, chịu khó của người dân, mà còn ở việc áp dụng các kỹ thuật trồng và chăm sóc, cũng như sự chủ động trong việc tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm. 

Ông Hoàng Văn Xướng, Trưởng xóm Lũng Nọi cho biết: “Việc trồng và khai thác trúc sào đã trở thành nguồn thu nhập chính cho nhiều hộ dân ở xóm Lũng Nọi. Nhiều hộ có thu nhập hơn 70 triệu đồng/năm từ bán trúc sào. Nguồn thu nhập ổn định từ cây trúc sào đã giúp 5 hộ dân trong xóm thoát nghèo, 21 hộ từ hộ nghèo sang hộ cận nghèo. Thu nhập bình quân đầu người tăng lên đáng kể, góp phần cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người dân”.

Mô hình trồng cây dong riềng cũng phát triển mạnh ở xã Nguyên Bình. Việc sản xuất chế biến những sản phẩm miến dong nổi tiếng của Nguyên Bình đã khẳng định được vị thế trên thị trường trong và ngoài tỉnh.

Ông Nông Văn Du, một trong những người trồng dong riềng và sản xuất miến Nguyên Bình lâu năm, chia sẻ: "Gia đình tôi đã chuyển đổi nhiều diện tích đất không hiệu quả để trồng dong riềng. Hàng năm, chúng tôi sản xuất được vài tấn miến, thu về hơn 100 triệu đồng sau khi trừ chi phí, mang lại nguồn thu ổn định. Không chỉ bán trong tỉnh, sản phẩm miến dong của gia đình tôi còn được gửi đi khắp nơi, trở thành món quà đặc sản của nhiều tỉnh, thành phố".

Những bước chuyển đổi mô hình sản xuất cây hàng hóa chất lượng cao ở Nguyên Bình bước đầu mang lại những kết quả khả quan, tạo động lực mới cho sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân địa phương vươn lên thoát nghèo bền vững.