Gia tăng mô hình bán lẻ thực phẩm sạch: Cơ hội và thách thức

Đối với nhóm ngành thực phẩm, vệ sinh an toàn và tươi ngon là hai yếu tố lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng hiện đại. Thời gian qua, hệ thống kinh doanh thực phẩm an toàn đã chứng kiến sự phát triển và tham gia mạnh mẽ của nhiều chuỗi phân phối hiện đại, chất lượng, uy tín.

Sự vào cuộc của các nhà bán lẻ "xanh"

Xu hướng sản phẩm sạch, tiêu dùng xanh đang phát triển mạnh mẽ và sẽ còn phát triển hơn nữa trong tương lai khi sức khỏe trở thành mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng. Vì thế, nguồn thực phẩm sạch, chất lượng, đảm bảo an toàn vệ sinh, truy xuất nguồn gốc rõ ràng… đang trở thành lợi thế cạnh tranh thu hút khách hàng giữa các nhà bán lẻ trên thị trường.

Sở hữu siêu thị bán lẻ Thực phẩm sạch tại số 27 Lương Ngọc Quyến (Văn Quán, Q.Hà Đông, Hà Nội), mỗi năm, chị Hoàng Thị Phượng thu mua khoảng 30 tấn nông sản gồm rau củ quả và trái cây các loại. Cung cấp ra thị trường, mỗi năm siêu thị này có doanh thu vào khoảng 1,5-2 tỷ đồng. Trước vấn đề cạnh tranh về các mặt hàng như hiện nay, chị Phượng đang từng ngày thực hiện việc đảm bảo các yếu tố an toàn cho sức khỏe cũng như việc cân đối về giá cả.

Đơn vị này cũng dành nhiều chi phí cho thực hiện kiểm định tuyệt đối tất cả các khâu từ khi gieo trồng đến khi thu hoạch tại các nông trại hợp tác với kim chỉ nam là "mang trái cây sạch từ vườn đến tận bàn ăn cho người tiêu dùng thông thái luôn đặt vấn đề sức khỏe của cả gia đình lên hàng đầu".

"Theo tôi trong thời gian sắp tới các cơ quan ban ngành và chức năng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác giám sát về chất lượng của các cửa hàng, chống việc bán phá giá cũng như việc bán tràn lan các mặt hàng nông sản không an toàn cho sức khỏe", chị Phượng nhấn mạnh.

Là một chuỗi cung ứng có quy mô lớn, Công ty TNHH MTV Thương mại và Dịch vụ An Phát (Đắc Nông) hoạt động theo mô hình bán hàng online, không tự mở cửa hàng riêng. Thay vào đó, đơn vị này hợp tác với nhiều cửa hàng và nhà phân phối có sẵn trên toàn quốc để đưa sản phẩm đến tay khách hàng. Bên cạnh đó, đơn vị này cũng tận dụng các kênh vận chuyển như Viettel Post để đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của người tiêu dùng trên cả nước.

Mỗi năm, An Phát thu mua vài chục tấn nguyên liệu. Các loại nông sản này được liên kết với người dân và có hợp đồng rõ ràng. Nguyên liệu được chọn lọc kỹ lưỡng từ các vùng nguyên liệu chất lượng cao, đáp ứng các tiêu chuẩn mà công ty cần.

"Trong năm 2023 đến đầu năm 2024 đến nay, doanh thu đã tăng trưởng ổn định, nhờ sự phát triển mạnh mẽ của mô hình bán hàng online và mở rộng hợp tác với các đối tác phân phối. Doanh thu vẫn duy trì mức ổn định và có sự tăng trưởng tích cực so với năm trước. Trước vấn đề cạnh tranh về các mặt hàng thực phẩm sạch, chúng tôi chú trọng thực hiện nhiều giải pháp để đảm bảo sản phẩm luôn sạch, an toàn và đáp ứng nhu cầu khách hàng", chị Trần Thị Dịu, Giám đốc doanh nghiệp, cho biết.

Để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng "xanh" tới các nhà bán lẻ, cung cấp đến khác hàng, đơn vị đã hợp tác trực tiếp với các vùng nguyên liệu đạt tiêu chuẩn, chọn lọc kỹ càng từng loại hạt như mắc ca, gạo lứt, hạt điều... để đảm bảo độ tươi, sạch và không có hóa chất bảo quản. Các nhà cung cấp nguyên liệu đều phải đáp ứng các yêu cầu khắt khe về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Cùng đó, công ty áp dụng dây chuyền công nghệ tiên tiến và quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Tất cả sản phẩm đều tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm và được kiểm định, công bố trước khi đưa ra thị trường.

Động lực và thách thức

"Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường thực phẩm sạch, chúng tôi phải cạnh tranh với rất nhiều nhà bán lẻ, từ các thương hiệu lớn đến các cửa hàng nhỏ lẻ và bán hàng online. Tuy nhiên, điều này không chỉ là thách thức mà còn là động lực để chúng tôi không ngừng cải tiến sản phẩm và dịch vụ. Thay vì tập trung so sánh trực tiếp với các đối thủ, chúng tôi chú trọng vào việc phát triển thế mạnh riêng, như chất lượng sản phẩm, mô hình kinh doanh linh hoạt, tập trung vào phân khúc riêng.

Thực tế, ngành thực phẩm sạch vẫn đang phát triển không ngừng, nhu cầu của khách hàng cũng ngày càng cao, và chúng tôi tin rằng sự tập trung vào chất lượng cùng sự khác biệt sẽ giúp chúng tôi đứng vững và tiếp tục phát triển trong thị trường đầy tiềm năng này", chị Dịu chia sẻ.

Đại diện An Phát cũng kiến nghị các cơ quan chức năng tăng cường kiểm soát thị trường, xây dựng và thực thi các quy định chặt chẽ hơn về tiêu chuẩn thực phẩm sạch, kiểm tra định kỳ và xử lý nghiêm các vi phạm để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Cùng đó là hỗ trợ xây dựng và áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc đồng bộ trên cả nước, giúp khách hàng dễ dàng xác minh nguồn gốc sản phẩm.

Theo Báo cáo về hành vi và xu hướng tiêu dùng do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao công bố năm 2023, tại các tỉnh thành, những hệ thống phân phối nông sản thực phẩm an toàn với sản lượng lớn, có độ phủ cao có thể kể đến như chuỗi bán lẻ WinMart/VinMart+/WIN, thu mua và tiêu thụ khoảng 83 nghìn tấn nông sản một năm, trong đó 54% là rau củ quả và 46% trái cây thu mua từ các nhà cung cấp địa phương. Central Retail vận hành hơn 340 cửa hàng bán lẻ trên 40 tỉnh thành tại Việt Nam, doanh thu của hệ thống cũng chủ yếu đến từ mảng kinh doanh nông sản thực phẩm với con số gần 22 nghìn tỷ đồng trong 9/2023.

Liên hiệp HTX Thương mại TP.HCM (Saigon Co.op) có trên 1 nghìn điểm bán tại hơn 40 tỉnh thành. MM Mega Market Việt Nam với 21 trung tâm bán sỉ và siêu thị trên toàn quốc, cùng với 5 trạm cung ứng hàng hóa và 2 nghìn đối tác cung ứng nông sản thực phẩm. Chuỗi siêu thị mini Bách Hoá Xanh với số lượng cửa hàng tính đến tháng 8/2023 là 1.706 cửa hàng...

Cùng với sự phát triển của các chuỗi siêu thị, các kênh hiện đại, các chợ truyền thống cũng từng bước có sự thay đổi, nâng cấp để phù hợp với xu hướng phát triển. Với sự hỗ trợ và đồng hành của Bộ Công Thương, trong thời gian qua, tại 63/63 tỉnh, thành phố đã xây dựng và nhân rộng mô hình thí điểm chợ kinh doanh thực phẩm. Tới nay, trên cả nước đã có gần 200 mô hình chợ thí điểm bảo đảm an toàn thực phẩm.