Giúp mọi người lắng nghe thế giới của trẻ tự kỷ qua từng nét vẽ

Điều gì có thể biến một quan sát lặng thầm thành thay đổi đầy quyền năng? Với tân sinh viên Đoàn Hùng Anh, đó là khoảnh khắc em quan sát và lắng nghe thế giới thầm lặng của cậu em họ.

Những con hạc giấy nằm vương vãi trên sàn nhà từng là biểu tượng cho niềm hy vọng mong manh của cậu bé. Được chẩn đoán mắc chứng tự kỷ, cậu bé gấp từng chú hạc với sự tập trung lặng lẽ. Mỗi nếp gấp là một dấu ấn cho sự kiên nhẫn. Nhưng đôi cánh mỏng manh, từng vươn cao đầy sức sống giờ đã rũ xuống như những cánh hoa tàn, phản chiếu tâm trạng của em sau một ngày nữa sống trong cô lập. Thế giới quanh cậu bé như một chiếc lồng đơn độc.

Tuy vậy, lớn lên cùng cậu em họ, Hùng Anh lại thấy được điều mà người khác không thể thấy.

"Em không mắc bệnh mà là một thiên tài lặng lẽ", Hùng Anh chia sẻ. "Người khác xem chứng tự kỷ là một bức tường ngăn cách, tôi lại thấy đó là một dạng ngôn ngữ khác".

Từ sự thấu hiểu đó, một sứ mệnh đã dần hình thành trong Hùng Anh - giúp thế giới lắng nghe những đứa trẻ như em họ cậu, những đứa trẻ mang tâm hồn nghệ sĩ với những câu chuyện đáng được chia sẻ.

Sứ mệnh ấy đã tượng hình thành Artism, một trang web tương tác do Hùng Anh sáng lập, nơi trẻ tự kỷ có thể đăng những bức vẽ còn dang dở. Người xem có thể "vuốt phải" để ghép đôi và hoàn thành nửa còn lại của bức tranh.

"Việc cùng nhau sáng tạo đã trở thành một hình thức đối thoại", cậu giải thích. "Họ cùng nhau tô điểm bầu trời với vô vàn vì sao, biến người que thành siêu anh hùng và điểm xuyết cho những khu vườn rực rỡ bằng sự đồng điệu trong trí tượng tượng. Khi ấy, điều còn lại không phải là lòng trắc ẩn đơn thuần, mà là niềm vui, sự thừa nhận và đồng cảm".

Hơn 200 bức tranh đồng sáng tạo đã được chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội, tiếp cận hơn 10.000 người xem. Nhưng với Hùng Anh, chuyển biến về mặt cảm xúc mới là thành công thực sự.

"Những đứa trẻ từng bị hiểu sai giờ đây trở thành bạn đồng hành trong sáng tạo nghệ thuật. Hai thế giới tưởng chừng mất kết nối bắt đầu giao thoa qua màu sắc, trí tưởng tượng và những câu chuyện", Hùng Anh chia sẻ.

Chính trải nghiệm ấy đã giúp cậu nhận ra rằng giao tiếp có thể trở thành một nhịp cầu.

"Kể chuyện có thể thay đổi cách nhìn và cả những mối quan hệ", Hùng Anh nói. "Giao tiếp không còn là công cụ để ủng hộ trẻ tự kỷ mà trở thành tấm toan kiến tạo kết nối".

Thành tích học tập của Hùng Anh cũng nổi bật như khả năng biến sự thấu cảm thành những sáng kiến tuyệt vời. Cậu từng giành giải Ba cấp quốc gia năm lớp 11 và giải Nhất cấp thành phố cả 2 năm lớp 11 và 12, tại cuộc thi Học sinh giỏi Văn.

Giáo sư Trần Nho Thìn, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, nhận xét: "Tôi hiếm khi gặp được một học sinh đa tài và là tấm gương truyền cảm hứng như vậy".

Ông chia sẻ rằng khát vọng khám phá tri thức của Hùng Anh là một trong những phẩm chất đáng quý nhất. Cậu tiếp cận văn học như một lăng kính để khám phá thế giới muôn màu muôn vẻ. Hùng Anh thường đặt ra những câu hỏi sắc sảo dấy lên các cuộc thảo luận sâu sắc, khiến cả bạn bè lẫn thầy cô phải suy ngẫm. Tinh thần cởi mở với các quan điểm đa chiều và khát khao hiểu sâu bản chất vấn đề cho thấy phẩm chất của một học giả thật sự.

Không chỉ học giỏi, Hùng Anh còn có khả năng lãnh đạo. Trong vai trò Chủ tịch CLB truyền thông Ams Wide Web của Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, Hùng Anh từng đối mặt với biến cố bất ngờ khi fanpage của CLB, với hơn 40.000 người theo dõi, bị tin tặc tấn công.

"Em ấy suýt bật khóc nhưng vẫn giữ bình tĩnh để giải quyết sự cố", cô Dương Tú Anh, Phó hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, chia sẻ, "Hùng Anh đã đề xuất thực hiện một video quảng bá mang tính tiên phong cho trường. Nỗ lực của em mang lại kết quả xứng đáng khi video thành công vượt bậc và góp phần tái sinh CLB".

Hùng Anh lãnh đạo bằng sự sáng tạo và thấu hiểu. Khi nhóm của cậu rơi vào trạng thái kiệt sức, Hùng Anh đã chủ động thiết kế một hệ thống thời khóa biểu ứng dụng AI nhằm tối ưu hóa lịch làm việc của cả nhóm.

"Chỉ trong vòng 1 tuần, em đã trình bày một giải pháp hoàn chỉnh", cô Tú Anh chia sẻ.

Kế hoạch của cậu là theo học ngành Truyền thông chuyên nghiệp tại RMIT Việt Nam. "Tôi muốn nâng cao hình ảnh của trường bằng cách thành lập một phòng thực nghiệm truyền thông hướng đến tác động xã hội để thử nghiệm và giải quyết các vấn đề xã hội bằng sức mạnh lan tỏa mạnh mẽ của truyền thông đại chúng", Hùng Anh chia sẻ.

Không chỉ giúp cậu em họ bé bỏng tìm thấy tiếng nói của mình qua nghệ thuật, Hùng Anh vẫn đang nỗ lực giúp đỡ những đứa trẻ tự kỷ khác tìm cách kết nối với thế giới xung quanh. Cậu đã biến sự thấu cảm lặng lẽ ấy thành hành động cụ thể, mang tới sự chuyển đổi và tạo ra tác động lâu dài.