Hành động cụ thể để ngành nông nghiệp chủ động thích ứng biến đổi khí hậu

Theo kế hoạch này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) đã xác định 170 nhiệm vụ triển khai, trong đó có 110 nhiệm vụ trọng tâm nhằm bảo vệ sinh kế và phát triển bền vững thuộc lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, giao cho các đơn vị trực thuộc nhằm cụ thể hóa ba mục tiêu lớn của Chính phủ về ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Ba mục tiêu hướng đến phát triển bền vững

Kế hoạch đặt ra ba mục tiêu trọng tâm để bảo đảm nền nông nghiệp thích ứng chủ động với khí hậu:

Thứ nhất, nâng cao khả năng chống chịu và năng lực thích ứng của hệ thống tự nhiên, kinh tế và xã hội, bảo đảm sinh kế bền vững cho người dân.

Thứ hai, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, giảm thiểu tổn thất và thiệt hại do khí hậu cực đoan gây ra.

Thứ ba, hoàn thiện thể chế, phát huy tiềm năng và nguồn lực để thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu trong dài hạn.

Đây được xem là bước cụ thể hóa quan trọng của Chiến lược quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu, hướng tới mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Tăng cường khả năng chống chịu và bảo đảm sinh kế bền vững

Đối với mục tiêu thứ nhất, Bộ NN&MT giao 50 nhiệm vụ cho các đơn vị chuyên môn như Cục Quản lý tài nguyên nước, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, Viện Chiến lược và Chính sách nông nghiệp – môi trường, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Cục Thủy sản, Trung tâm Khuyến nông quốc gia…

Các nhiệm vụ này tập trung vào việc nâng cao khả năng chống chịu của hệ thống tự nhiên và kinh tế nông nghiệp, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất, nước, rừng, ngăn chặn suy thoái môi trường và đa dạng sinh học.

Bên cạnh đó, kế hoạch nhấn mạnh phát triển nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu, áp dụng khoa học – công nghệ để tiết kiệm tài nguyên, nâng cao năng suất, đồng thời trồng mới rừng ngập mặn, củng cố hệ thống đê biển và công trình thủy lợi nhằm giảm xói lở, xâm nhập mặn tại các vùng ven biển.

"Các giải pháp thích ứng khí hậu phải đi đôi với bảo đảm sinh kế, nâng cao thu nhập và an toàn cho người dân, nhất là vùng dễ bị tổn thương", đại diện Cục Biến đổi khí hậu nhấn mạnh.

Giảm thiểu rủi ro thiên tai, nâng cao năng lực ứng phó

Với 29 nhiệm vụ thuộc mục tiêu thứ hai, Bộ NN&MT giao cho các đơn vị như Cục Khí tượng Thủy văn, Cục Biến đổi khí hậu, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn, Môi trường và Biển…

Trọng tâm của nhóm nhiệm vụ này là tăng cường năng lực dự báo, cảnh báo sớm thiên tai và điều kiện khí hậu cực đoan; cải thiện hệ thống đánh giá và quản lý rủi ro khí hậu; nâng cấp cơ sở hạ tầng phòng chống thiên tai, đặc biệt ở vùng đồng bằng và ven biển thường xuyên chịu ảnh hưởng bão, lũ, hạn hán, xâm nhập mặn.

Song song đó, các đơn vị triển khai các giải pháp giảm thiểu tổn thất và thiệt hại do tác động ngắn hạn, trung hạn và dài hạn của biến đổi khí hậu, đồng thời hỗ trợ cộng đồng nâng cao kỹ năng và nhận thức trong công tác phòng ngừa, ứng phó thiên tai.

Hoàn thiện thể chế và phát huy nguồn lực thích ứng khí hậu

31 nhiệm vụ thuộc mục tiêu thứ ba tập trung vào việc hoàn thiện khung pháp lý, cơ chế chính sách và tăng cường năng lực quản lý nhà nước về biến đổi khí hậu.

Các đơn vị được giao chủ trì gồm: Cục Biến đổi khí hậu, Vụ Pháp chế, Viện Chiến lược và Chính sách nông nghiệp – môi trường, Cục Quản lý đất đai, Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, cùng hai trường Đại học Tài nguyên và Môi trường tại Hà Nội và TP.HCM.

Nhiệm vụ nổi bật là xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật ngành nông nghiệp và môi trường thích ứng với khí hậu; nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, cập nhật, lồng ghép nội dung ứng phó khí hậu và phòng chống thiên tai trong chương trình đào tạo.

Ngoài ra, kế hoạch cũng chú trọng tăng cường truyền thông, huy động nguồn lực tài chính, hợp tác quốc tế và phát triển công nghệ xanh, nhằm hỗ trợ việc thực hiện các chương trình, dự án thích ứng khí hậu trong toàn ngành.