Hưng Yên: Vấn đề vệ sinh môi trường từng thách thức tiến trình nông thôn mới

Từng là bài toán khó giải

Các khu vực nông thôn ở tỉnh Hưng Yên đang có đà phát triển kinh tế khá mạnh, nhờ đó bộ mặt nông thôn cũng có nhiều thay đổi rõ rệt, từ cơ sở hạ tầng đến đời sống kinh tế xã hội được nâng cao hơn.

Tuy nhiên, kéo theo đó là vấn đề môi trường đang gặp nhiều thách thức. Cách đây khoảng 2 thập niên, môi trường sống ở nông thôn khá trong lành, vấn đề nước thải, rác thải, ô nhiễm chưa phải là câu chuyện bức thiết như ngày nay. 

Khi đời sống nâng cao hơn, người dân đầu tư xây dựng nhà vệ sinh khép kín, nước thải được xả ra môi trường, cùng với đó là hệ thống ao hồ đã bị lấp đi nhiều. Vì nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân ao hồ không còn hữu dụng như xưa, nhiều nơi trở thành ao tù, mất vệ sinh và là nơi ẩn trú sinh sôi của ruồi muỗi. 

Khi ao hồ bị lấp đi, đồng nghĩa với hệ thống thoát nước bị tiêu giảm, hệ thống đường xá, cống rãnh được bê tông hóa, dẫn đến việc thẩm thấu xuống lòng đất bị hạn chế, khiến nguồn nước thải bị bế tắc, khó tiêu thoát.  

Bà Nguyễn Thị Hạnh, ở xã Thắng Lợi, Văn Giang, Hưng Yên, cho biết: "Nhà nào cũng xả nước thải ra cống rãnh, không còn kiểu tận dụng làm phân bón cho cây trồng nên môi trường không còn trong sạch như xưa, nếu để ao hồ thì cũng chỉ là nơi chứa nước thải bẩn. Hầu hết nhà có ao hồ đã lấp đi, dẫn đến việc nước thải đen ngòm khắp các cống rãnh trong làng, không còn sạch sẽ như trước".

Vận động thay đổi tư duy về vệ sinh môi trường

Thời điểm mới triển khai vận động xây dựng nông thôn mới, tư duy của người dân về vấn đề vệ sinh môi trường ở nông thôn cũng còn nhiều hạn chế, mang tính cố hữu. Đơn cử như việc vận động bỏ thói quen dùng túi nilon, để bảo vệ môi trường. Hội LHPN cơ sở ở các địa phương luôn kêu gọi vận động người dân từ bỏ thói quen sử dụng túi nilon, thay vào đó là dùng lá chuối, và mang theo giỏ, làn, xe kéo… khi đi chợ mua sắm, nhưng không dễ để mọi người thực hiện. Trải qua một thời gian nỗ lực vận động, người dân mới hình thành nên thói quen mới trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường. 

Bà Nguyễn Thị Hường, Hội viên Hội LHPN xã Liên Khê, Khoái Châu, Hưng Yên, chia sẻ: "Hội LHPN liên tục vận động người dân thay vì dùng túi nilon thì nên dùng các loại túi hoặc vật dụng thân thiện môi trường, như lá chuối chẳng hạn. Lúc tuyên truyền, mọi người đều ủng hộ, nhưng được vài hôm họ lại dùng nilon, vì nó tiện ích và thói quen cũng khó bỏ, nên việc sử dụng túi nilon vẫn phổ biến. Nhưng đến nay, người dân cũng hiểu ra và cũng hạn chế nhiều rồi". 

Bà Nguyễn Thị Tạo, cũng ở xã Liên Khê cho hay: "Bên cạnh đó, một số địa phương, người dân vẫn còn thói quen xả rác chưa đúng quy định, khiến cho đường làng ngõ xóm chưa thực sự vệ sinh. Đặc biệt là nhiều điểm xả rác thải sinh hoạt, rác thải xây dựng còn rất tùy tiện, thậm chí là đổ trộm vào đêm. Chính quyền địa phương đã treo biển cấm đổ rác, nhưng người ta vẫn cứ làm như một thói quen khó bỏ, gây nhiều khó khăn cho công tác vận động". 

Bà Nguyễn Thị Nhạn, ở Đông Tảo, Khoái Châu, chia sẻ: "Những năm qua, thực hiện chủ trương xây dựng nông thôn mới, Hội LHPN xã liên tục triển khai công tác tuyên truyền vận động người dân giữ gìn vệ sinh môi trường, xây dựng môi trường sống trong sạch, đảm bảo vệ sinh. Hàng tuần chị em đều tham gia dọn dẹp vệ sinh môi trường đường làng ngõ xóm. Nhờ sự nỗ lực của chính quyền và người dân, đến nay đã có những thay đổi rõ rệt suy nghĩ về vấn đề giữ gìn vệ sinh môi trường".  

Nỗ lực thúc đẩy tiến trình nông thôn mới và những thành quả 

Mặc dù con đường xây dựng nông thôn mới và duy trì tính bền vững của phong trào này còn nhiều khó khăn, nhưng nhiều năm qua, các cấp Hội phụ nữ ở Hưng Yên đã có nhiều cố gắng nỗ lực tuyên truyền vận động người dân chung tay xây dựng phong trào nông thôn mới, đặc biệt là vấn đề giải quyết, cải thiện vệ sinh môi trường sống. 

Cho đến nay, phong trào dọn dẹp vệ sinh đường làng ngõ xóm được Hội LHPN cơ sở các địa phương làm khá tốt, đã trở thành thói quen được duy trì thường xuyên ở khắp các địa phương. 

Người dân chấp hành việc đóng tiền thu gom, vận chuyển rác thải đến nơi tập kết khá đầy đủ. Nhờ đó, bộ mặt nông thôn ở Hưng Yên ngày nay khá khang trang sạch đẹp. Tính đến nay, Hưng Yên là tỉnh nằm trong tốp đầu cả nước “về đích” nông thôn mới năm 2020. Ngày 15/6/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU về Chương trình thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030 (Nghị quyết 09) đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 30% - 50% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, 195 khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu. Đây là quyết tâm lớn của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong tỉnh hướng đến mục tiêu trong giai đoạn mới.