"Khoác áo số" cho di tích, di sản

"Chạm" tay để tìm hiểu di tích

Nằm trong hệ thống di tích quan trọng của tỉnh Khánh Hòa, Tháp Bà Ponagar từ lâu đã trở thành điểm đến tâm linh, văn hóa thu hút đông đảo khách tham quan mỗi năm.

Không chỉ bảo tồn theo cách truyền thống, Tháp Bà Ponagar giờ đây còn được "khoác áo số" do Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hoá tỉnh thực hiện bằng cách ứng dụng công nghệ thực tế ảo VR360 đưa du khách "bước vào" di tích, khám phá từng ngóc ngách ngay trên màn hình điện thoại hay máy tính qua website https://vr360.com.vn/projects/ponagar-nhatrang

"Thật bất ngờ! Ngay cả khi đã kết thúc chuyến tham quan, tôi vẫn có thể tiếp tục khám phá, trải nghiệm Tháp Bà như đang tham quan trực tiếp một lần nữa. Bằng phương thức này, giới trẻ như tôi dễ hiểu và nhớ lâu hơn", chị Lệ Chi, du khách từ Đà Nẵng chia sẻ.

Không chỉ riêng Tháp Bà Ponagar, hệ thống di tích được số hóa thông qua Bản đồ di tích trực tuyến https://bddt.disanvanhoa.khanhhoa.vn. Đây không chỉ là bước tiến trong việc lưu giữ thông tin di tích mà còn giúp di tích đến gần hơn với du khách ngay cả khi ở xa.

Ngoài ra, tại các di tích, chỉ cần quét Mã QR Guiding du khách có thể nghe thuyết minh, tra cứu nguồn gốc hiện vật và tiếp cận thông tin mà không cần hướng dẫn viên.

Theo ông Trần Đức Hà - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hoá tỉnh Khánh Hòa, đơn vị đã số hóa hồ sơ quản lý các di tích được xếp hạng và tiếp tục cập nhật dữ liệu các di tích, nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy giá trị, quảng bá di sản và cách tiếp cận mới về quảng bá du lịch trong thời đại số.

Nhờ đó, du khách, đặc biệt là giới trẻ, có thể cảm nhận trọn vẹn giá trị di sản, từ đó nuôi dưỡng tình yêu, sự hiểu biết về văn hóa địa phương.

Xu hướng số hóa di sản gắn với du lịch

Từ góc độ của doanh nghiệp lữ hành, nhiều đơn vị cho rằng, giờ đây hầu như tất cả các khâu trong hành trình du lịch đều có thể được thực hiện trên môi trường số, như tìm kiếm thông tin, đặt tour, dịch vụ du lịch… Vì vậy, việc kết nối các di sản trở thành xu hướng tất yếu trong phát triển du lịch. Cách tiếp cận này không chỉ nâng cao giá trị của di sản mà còn góp phần thúc đẩy ngành du lịch, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số di tích lịch sử đã xuống cấp, chưa tiến hành tu bổ, làm giảm sức hấp dẫn, gây khó khăn cho việc khai thác và sử dụng hiệu quả dữ liệu giữa các đơn vị.

Ông Nguyễn Văn Thành - nguyên Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Nha Trang – Khánh Hòa nhận định: "Để số hóa thực hiện đồng bộ, hiệu quả, các địa phương, đơn vị phải có sự kiểm kê, chuẩn hóa thông tin về di tích, hiện vật, tư liệu, lễ hội… Khi đó, du khách lập tức cảm nhận được sức hút và muốn đến trải nghiệm trực tiếp ngay tại điểm đến".

Việc ứng dụng công nghệ vào di sản cũng đặt ra những thách thức. Đó là, làm thế nào cân bằng giữa yếu tố số hóa và giá trị truyền thống; để công nghệ là công cụ nâng cao trải nghiệm, thay vì làm phai nhạt bản sắc của di tích... Đây là những câu hỏi cần được cân nhắc và tìm lời giải trong hành trình thúc đẩy phát triển du lịch bền vững.