Ý tưởng được cô gái 33 tuổi Nguyễn Phương Lan lựa chọn là trồng rau trong… nhà phố. Thật ra, đó không phải là một ý tưởng mới, bởi trước đó cũng đã có một số doanh nghiệp làm và khá thành công. Nhưng, sự độc đáo mà cô mang lại chính là việc kết hợp trồng rau – nuôi cá - Aquaponic.
“Nhà mình nhỏ, đất không có, làm sao trồng được? Có cách nào trồng được rau trong diện tích nhỏ hẹp mà không cần đất?”, Lan kể về lý do chọn hướng đi cho mình. Xuất phát từ “tiêu chuẩn” không có đất mà vẫn trồng được rau, Nguyễn Phương Lan bắt đầu nghiên cứu, tìm hiểu về các yếu tố kỹ thuật.
Trước giờ, trồng rau trong nhà phố thường được nhiều gia đình áp dụng với thổ canh (trồng rau trong những hộp xốp đựng đất), thủy canh (trồng rau trong những dung dịch lỏng). Còn Aquaponic, sự kết hợp của cả hai hệ thống: nuôi trồng thủy sản và thủy canh, thì mới có ở Việt Nam được vài năm, nhưng chủ yếu dừng lại ở dáng “thú chơi công nghệ”.
Lan chọn cách thương mại hóa Aquaponic, Lan quyết định nghỉ việc ở ngân hàng để thành lập Công ty CP Enjoy Life Việt Nam, chuyên thiết kế công trình kết hợp trồng rau và nuôi cá tại nhà theo phương pháp Aquaponic. Thời gian đầu, một mình cô đảm nhiệm cùng lúc nhiều chức danh: Giám đốc, nhân viên tư vấn - thiết kế và cả… công nhân lắp đặt.
Mô hình mang tính kết hợp này mang lại lợi ích thiết thực và độc đáo. Thay vì bổ sung phân bón và các hóa chất để trồng cây, Aquaponics sử dụng chất thải từ cá nhờ sự chuyển hóa từ các loài vi sinh vật thành chất dinh dưỡng cần thiết và đầy đủ cho sự phát triển của cây. Ngược lại, thay vì xả nước ra môi trường, Aquaponics sử dụng cây trồng để làm sạch nước và trả lại cho bể cá. Nước này có thể được tái sử dụng vô thời hạn và chỉ cần thay thế khi nó bị mất do bay hơi. Đây là một hệ thống tuần hoàn khép kín hoàn hảo.
Sau khi tìm hiểu cẩn thận, Lan bắt tay vào thử nghiệm, kết quả thành công ngay vụ đầu tiên. Bạn bè thấy vậy nhờ cô tư vấn, nhiều người lại nhờ lắp luôn một hệ thống hoàn chỉnh vì nếu tư vấn không cũng khó thực hiện. “Từ chỗ giúp người thân bạn bè rồi lan dần, lan dần thành nghề lúc nào mình không biết”, Lan tâm sự.
Cũng theo Lan, mô hình trồng rau này có ưu điểm là không cần tốn nhiều công chăm sóc; sau khi gieo hạt giống chỉ cần hằng ngày cho cá ăn và theo dõi sâu bệnh. Đây là mô hình hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng hóa chất nên nó được xem là rau hữu cơ. Tuy nhiên cũng có thể sử dụng kết hợp một số loại dưỡng chất thảo mộc dành riêng cho rau hữu cơ hay các loại thuốc trừ sâu sinh học (thường được điều chế bằng tỏi và ớt). Trên hệ thống này có thể kết hợp trồng hoa thậm chí là một số loại cây ăn quả ngắn ngày như đu đủ vẫn được, nhưng cần thiết kế chậu riêng.
Sau hơn 1 năm khởi nghiệp, dự án đã tiếp cận thị trường một cách nhanh chóng. Hiện đã có hàng trăm hộ gia đình tại TPHCM áp dụng phương pháp làm nông của cô gái trẻ 8X này. Biết khách hàng phần lớn là người dân thành thị, ít am hiểu về nông nghiệp, Lan hỗ trợ tất cả các dịch vụ liên quan, từ tư vấn thiết kế, lắp đặt, hướng dẫn chăm sóc hạt giống, cá giống, thức ăn, vệ sinh vườn rau...
Ngoài khách hàng chính ở TPHCM, các địa phương lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Vũng Tàu, Cần Thơ, thậm chí một số tỉnh miền Trung, miền Bắc cũng có rất nhiều người quan tâm, đặt mua. “Từ khi thành lập doanh nghiệp đến nay chúng tôi đã cung cấp ra thị trường khoảng 600 hệ thống trồng rau. Số lượng nhân công của công ty hiện nay hơn chục người”, Lan cho biết.