Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng trận đầu của Hải quân Việt Nam và quân - dân miền Bắc

Trong diễn văn kỷ niệm, Phó Đô đốc Trần Thanh Nghiêm, Tư lệnh Hải quân, thay mặt Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Hải quân khái quát bối cảnh lịch sử, diễn biến, kết quả và ý nghĩa to lớn của chiến thắng ngày 2 & 5/8/1964.

Cách đây hơn 60 năm, vào đầu năm 1964, để chủ động đối phó với âm mưu, thủ đoạn "leo thang" chiến tranh của đế quốc Mỹ, bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa, Trung ương Đảng, Chính phủ, trực tiếp là Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng giao cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân khẩn trương chuẩn bị mọi mặt để chiến đấu bảo vệ vùng biển, tuyến ven bờ, các hải cảng, cửa sông và căn cứ; sẵn sàng cùng quân dân miền Bắc đánh thắng giặc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc.

Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Tổng Tư lệnh, ngày 2 và 5/8/1964, Hải quân Nhân dân Việt Nam sau 9 năm xây dựng, lần đầu tiên ra quân chiến đấu đã hiệp đồng chặt chẽ với lực lượng phòng không, công an vũ trang, quân dân các địa phương ven biển chiến đấu anh dũng, đánh đuổi tàu khu trục Ma-đốc của đế quốc Mỹ ra khỏi vùng biển của ta, bắn rơi 8 máy bay, bắn bị thương nhiều chiếc khác, bắt sống giặc lái Mỹ đầu tiên trên vùng biển, vùng trời miền Bắc; mở đầu trang sử chiến đấu, chiến thắng hào hùng của Hải quân Nhân dân Việt Nam, góp phần cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta quyết tâm chiến đấu bảo vệ miền Bắc, đẩy mạnh cuộc chiến tranh cách mạng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Chiến thắng ngày 2 và 5/8/1964 của bộ đội Hải quân, Phòng không Không quân và quân dân miền Bắc đã giáng một đòn mạnh vào uy thế của Hải quân Mỹ. Đây là chiến công tiêu biểu đầu tiên của Quân chủng Hải quân sau 9 năm thành lập - mở đầu trang sử chiến đấu và chiến thắng vẻ vang của Hải quân Nhân dân Việt Nam anh hùng; đồng thời đây cũng là chiến thắng trận đầu của quân và dân miền Bắc trong chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ.

Trong trận chiến đấu oanh liệt ấy, nhiều cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta đã anh dũng ngã xuống và bị thương. Trong đó có 78 cán bộ, chiến sĩ Hải quân đã anh dũng hy sinh.

Quân và dân cả nước mãi tự hào, ghi nhớ và biết ơn về những tấm gương chiến đấu dũng cảm, hy sinh quên mình vì Tổ quốc như: Thuyền trưởng Tàu 336 Phạm Tự; hay Thuyền trưởng Tàu 187 Lê Văn Tiếu, khi một cánh tay bị dập nát, anh đã bình tĩnh dùng băng treo tay ngang ngực, tay còn lại vẫn nắm vững tay chuông điều khiển tàu cơ động đánh trả các đợt công kích của máy bay địch và đưa tàu về bến an toàn. Đó là Hạ sĩ Hoàng Thanh Sơn, Tàu 175, bị mảnh đạn xuyên thủng bụng, ruột lòi ra ngoài, anh lấy tay nhét ruột vào và tiếp tục chiến đấu, một quả bom nổ hất anh xuống biển, anh lại bơi vào bám lấy thành tàu leo lên tiếp tục chiến đấu cho đến hơi thở cuối cùng. Đó là pháo thủ số Đặng Đình Lống, Tàu 146, bị thư­ơng gãy một chân, anh tự mình băng bó và tiếp tục chiến đấu; mấy phút sau, chân còn lại bị trúng đạn gãy nốt, anh tự lấy dây lưng cột chặt ngư­­ời vào giá súng và tiếp tục chiến đấu đến hơi thở cuối cùng.

Đó là hình ảnh chiến đấu dũng cảm, cao đẹp của nhiều cán bộ, chiến sĩ khác như khẩu đội trưởng Lê Sỹ Hằng; thợ máy Cao Viết Thao; hay nữ dân quân Tô Thị Đạo đã 5 lần chèo thuyền ứng cứu các thương binh và 3 lần xung phong hiến máu cứu sống các thương binh nặng…

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Thượng tướng Phạm Hoài Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nhấn mạnh, chiến thắng trận đầu của Hải quân Nhân dân Việt Nam và quân dân miền Bắc là chiến thắng của tinh thần chiến đấu anh dũng, hy sinh quên mình của đồng bào, đồng chí. Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng luôn ghi nhớ và tri ân các anh hùng liệt sỹ, các đồng chí thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đã tham gia chiến đấu làm nên chiến công lịch sử này.

Đại diện cho tuổi trẻ Quân chủng Hải quân, Đại úy Vũ Chí Công, Thuyền trưởng Tàu 266, Hải đội 134, Lữ đoàn 170/Vùng 1, bày tỏ tình cảm trân trọng, biết ơn những công lao to lớn của các thế hệ cha anh đi trước đã đổ biết bao mồ hôi, công sức và máu xương để đất nước có ngày hôm nay. Đồng thời hứa sẽ thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Xây dựng lối sống trong sạch lành mạnh, thương yêu đồng chí, kính trọng Nhân dân, sống có nghĩa có tình. Giữ vững và phát huy phẩm chất tốt đẹp "Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân", xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.