Kyrgyzstan đề xuất khôi phục án tử hình với tội xâm hại phụ nữ và trẻ em nghiêm trọng

Vụ sát hại Aisuluu Mukasheva, 17 tuổi, đã gây ra làn sóng phẫn nộ trên toàn quốc tại Kyrgyzstan, khi người dân yêu cầu thay đổi hệ thống tư pháp hình sự. Các nhà điều tra xác định nạn nhân đã bị bắt cóc, xâm hại tình dục và sát hại.
Tổng thống Kyrgyzstan vừa kêu gọi áp dụng án tử hình cho các tội giết người, hiếp dâm trẻ em hoặc phụ nữ nếu gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng - đề xuất này gây tranh cãi lớn trong nước và quốc tế.
Tổng thống dân túy của Kyrgyzstan Sadyr Japarov đã ra lệnh soạn thảo dự luật khôi phục án tử hình đối với những tội ác nghiêm trọng nhất chống lại trẻ em và phụ nữ.
Động thái này diễn ra sau vụ sát hại một cô gái 17 tuổi, gây phẫn nộ trong dư luận tại quốc gia cộng hòa thuộc Liên Xô cũ với khoảng bảy triệu dân này. Thi thể cô được tìm thấy vào ngày 27/ 9/2025 và một nghi phạm đã bị bắt giữ.
Theo Chỉ số Phụ nữ, Hòa bình và An ninh toàn cầu, Kyrgyzstan được xếp hạng là quốc gia nguy hiểm nhất đối với phụ nữ ở Trung Á trong 2 năm trước.
Theo chính quyền, dự luật được đề xuất sẽ khôi phục án tử hình đối với tội hiếp dâm trẻ em và tội hiếp dâm sau đó giết phụ nữ.
Kyrgyzstan đã tạm dừng áp dụng án tử hình kể từ năm 2007, nghĩa là việc khôi phục án tử hình lần này sẽ đòi hỏi những thay đổi lớn về mặt hiến pháp và pháp lý.

Tổng thống dân túy của Kyrgyzstan Sadyr Japarov
Trong một bài đăng trên Facebook, thư ký báo chí của ông Japarov cho biết, Tổng thống ủng hộ dự luật này nhằm đáp trả vụ sát hại bé gái, được biết đến với cái tên Aisuluu. Ông Japarov tin rằng "tội ác chống lại phụ nữ và trẻ em không thể không bị trừng phạt".
Theo hãng truyền thông độc lập Kloop của Kyrgyzstan, mỗi năm ghi nhận 20–30 vụ giết phụ nữ do định kiến giới (femicide), với tổng cộng 1.109 phụ nữ bị sát hại trong giai đoạn 2010-2023.
Theo tổ chức nhân quyền Ân xá Quốc tế (Amnesty International), đến cuối năm 2024, có 113 quốc gia đã bãi bỏ án tử hình, trong khi 1.518 vụ hành quyết vẫn được ghi nhận trên toàn cầu trong năm đó.