Lâm Đồng: Nâng cao chất lượng mô hình "Địa chỉ tin cậy cộng đồng" trong vùng đặc biệt khó khăn

Triển khai thực hiện Dự án 8, những năm qua, các cấp Hội Phụ nữ tỉnh Lâm Đồng đã chủ động triển khai xây dựng mô hình "Địa chỉ tin cậy cộng đồng" như một giải pháp thiết thực và kịp thời hiệu quả nhằm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em bị bạo lực. Qua đó góp phần quan trọng vào việc nâng cao nhận thức cộng đồng về quyền con người, bình đẳng giới và phòng ngừa vi phạm pháp luật.

Ở các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) thường khó tiếp cận với các dịch vụ xã hội; một số nơi vùng DTTS còn có phong tục, tập quán lạc hậu, trọng nam khinh nữ, gia trưởng... Ứng phó với thực trạng này, các cấp Hội phụ nữ trong tỉnh đã tích cực triển khai mô hình "Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng", mang lại những kết quả đáng ghi nhận.

Chia sẻ về hoạt động của mô hình Địa chỉ tin cậy cộng đồng tại Lâm Đồng, bà Nguyễn Thị Liên, Trưởng Ban Gia đình Xã hội - Kinh tế, Hội LHPN tỉnh Lâm Đồng, cho biết:

Hiện nay, toàn tỉnh Lâm Đồng có 97 mô hình "Địa chỉ tin cậy cộng đồng". Trong đó, các vùng đặc biệt khó khăn thuộc Dự án 8 đã xây dựng được 27 mô hình với 405 thành viên. Mỗi mô hình xây dựng, bước đầu các cấp Hội phụ nữ hỗ trợ mua cơ sở vật chất, thiết bị để duy trì và phục vụ công tác tạm lánh của người bị bạo lực 15 triệu đồng/mô hình.

Ngoài ra, Hội phụ nữ các cấp cũng tổ chức tập huấn cho Ban chủ nhiệm và thành viên mô hình "Địa chỉ tin cậy cộng đồng", hội viên phụ nữ tại cộng đồng về kỹ năng lên tiếng, hỗ trợ, bảo vệ nạn nhân bị bạo lực gia đình và kỹ năng vận hành mô hình "Địa chỉ tin cậy cộng đồng"; tuyên truyền về Luật Hôn nhân & gia đình, phòng chống tai nạn thương tích trẻ em, phòng ngừa xâm hại trẻ em, phòng chống bạo lực gia đình; tuyên truyền, vận động hội viên phụ nữ thay đổi "nếp nghĩ, cách làm" góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng, những tập tục văn hóa không còn phù hợp và một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em…

Cùng với đó, Hội tổ chức truyền thông phối hợp tuyên truyền các nội dung của Phong trào thi đua "Xây dựng người phụ nữ Lâm Đồng thời đại mới", những quy định của pháp luật Việt Nam về bình đẳng giới…

PV: Việc triển khai mô hình ở vùng đồng bào DTTS Lâm Động có gặp phải rào cản, khó khó khăn gì không, thưa bà?

Bà Nguyễn Thị Liên: Qua 4 năm thực hiện mô hình, chỉ có 1 trường hợp tạm lánh qua đêm tại "Địa chỉ tin cậy cộng đồng". Điều đó đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng của mô hình trong việc nâng cao công tác tuyên truyền vận động, giúp tạo dựng lòng tin giữa người dân và hệ thống hỗ trợ, khơi dậy sự vào cuộc của các tổ chức đoàn thể, già làng, trưởng bản và cộng đồng góp phần xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh cho phụ nữ, trẻ em, gắn kết cộng đồng dân cư.

Tuy nhiên, tại các vùng đặc biệt khó khăn, việc triển khai mô hình này vẫn còn gặp nhiều trở ngại, hạn chế về kỹ năng xử lý tình huống, thiếu thông tin pháp lý… Bên cạnh đó, cơ sở vật chất chưa đảm bảo vì "Địa chỉ tin cậy cộng đồng" chủ yếu vẫn đặt nhờ ở nhà những người có uy tín trong thôn nên không gian sinh hoạt còn thiếu an ninh, không đáp ứng yêu cầu. Ban chỉ nhiệm không có phòng riêng để tiếp nhận và hỗ trợ nạn nhân. Địa chỉ không có biển hiệu, bảng thông tin, tài liệu truyền thông nên khó nhận diện mô hình, khiến cho việc lưu trú tạm thời khó thực hiện. Khi tiếp nhận nạn nhân, họ lúng túng trong các khâu như bảo vệ thông tin, hướng dẫn nạn nhân khai báo, kết nối dịch vụ y tế - pháp lý.

Trong khi đó, ban chủ nhiệm mô hình đều làm việc kiêm nhiệm, không có thời gian, không có chế độ hỗ trợ nên khó duy trì nhiệt huyết lâu dài. Một số địa phương vẫn còn tư tưởng coi bạo lực gia đình là "việc riêng", nên người có uy tín dù muốn can thiệp cũng dễ bị cho là "xía vào chuyện người khác". Một số vụ việc bị xử lý theo tập tục (phạt rượu, xin lỗi…), không đảm bảo quyền lợi pháp lý của nạn nhân. Việc vận động nạn nhân đến "nhà người có uy tín" tạm lánh khi xảy ra bạo lực vẫn gặp rào cản tâm lý do sợ "mang tiếng", ngại bị dị nghị, nguồn lực hạn chế và sự phối hợp giữa các ngành liên quan còn chưa thực sự hiệu quả.

PV: Trước thực trạng này, Hội LHPN Lâm Đồng có những giải pháp gì để khắc phục những hạn chế, khó khăn trong việc triển khai mô hình "Địa chỉ tin cậy cộng đồng" trong thời gian tới?

Bà Nguyễn Thị Liên: Nhằm nắm bắt thực thực trạng, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình, phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương, Hội LHPN tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức tọa đàm, hội thảo nhằm nâng cao chất lượng mô hình Địa chỉ tin cậy cộng đồng trong vùng đặc biệt khó khăn thuộc Dự án 8. Các hoạt động này có ý nghĩa thiết thực trong việc cụ thể hóa mục tiêu của Dự án 8, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 - 2025. Đồng thời, là cơ hội, diễn đàn để các sở, ngành, đoàn thể liên quan, Hội LHPN các cập trong địa bàn Dự án 8 tăng cường liên kết, phối hợp đa ngành, phát huy vai trò của chính quyền, tổ chức đoàn thể, cá nhân tình nguyện và người dân trong công tác phòng chống bạo lực gia đình.

Đặc biệt, qua các hoạt động tọa đàm, hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm, Hội LHPN Lâm Đồng rút ra được nhiều bài học, từ đó có cơ sở đề ra giải pháp thiết thực thực hiện hiệu quả mô hình trong thời gian tới. Chúng tôi tin rằng, với sự nỗ lực của toàn thể các cấp Hội phụ nữ trong toàn tỉnh nói riêng, Hội phụ nữ ở các vùng thực hiện dự án nói riêng, mô hình "Địa chỉ tin cậy cộng đồng" sẽ ngày càng được phát huy, khẳng định vai trò trong công tác giảm thiểu bạo lực gia đình, thực hiện hiệu quả bình đẳng giới tại địa phương.

PV: Trân trọng cảm ơn bà!