pnvnonline@phunuvietnam.vn
Làm gì khi con xem “phim đen”? - Bài cuối: Cha mẹ nên là người thầy đầu tiên
04/04/2022 - 09:05
Ảnh minh họa
Mặc dù sốc, hoang mang nhưng đa số phụ huynh có con ở độ tuổi dậy thì khi được hỏi "đã bao giờ giải thích, tư vấn hoặc trò chuyện với con về vấn đề tình dục và sức khỏe sinh sản vị thành niên chưa?", đều có câu trả lời là “chưa” hoặc “ít khi vì rất khó nói chuyện trực diện”.
PGS.TS Phạm Mạnh Hà (trường Đại học Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội) từng tư vấn tâm lý cho một học sinh lớp 7 và gia đình. Cậu học trò từng là "niềm tự hào của cả dòng họ", được bố mẹ đưa đến gặp TS Hà trong tình trạng cả nhà hoang mang, thất vọng vì cậu bé giao du với một nhóm thanh niên xấu, quan hệ tình dục đồng giới. Khi đã cởi mở, câu bé kể với nhà tâm lý mình tò mò xem "phim đen" từ một trang mạng và được "mấy anh" liên lạc rủ đi chơi. Từ đó, cậu bé được cho dùng chất kích thích và "thực hành như phim" nhưng với người đồng giới. Vì chưa bao giờ trải qua, không có người tư vấn chỉ dẫn nên cậu bé cũng tưởng mình là người đồng giới… như các anh cho đến khi gia đình phát hiện.
"Có nhiều trẻ dậy thì và không hiểu rõ về thân thể, về xu hướng giới tính, không có kiến thức để bảo vệ bản thân. Nhưng mạng xã hội thì rất nhiều thông tin, phim ảnh độc hại. Nó như thứ virus xâm nhập vào trẻ khi chúng không có sức đề kháng, cũng không được tiêm vaccine để phòng vệ. Cậu bé mà tôi kể, thực ra có xu hướng tình dục bình thường nhưng đã nhầm tưởng khi tiếp cận với nhóm đối tượng xấu", ông Hà cho biết.
Câu chuyện này càng cho thấy, nỗi lo của các bậc phụ huynh không phải chuyện vu vơ. Nhưng giữa lo và hành động như thế nào cho đúng là một quá trình mà chính phụ huynh phải "tự học", "tự tỉnh ngộ" để có quyết định đúng đắn khi đồng hành với con.
PGS.TS tâm lý Lê Văn Hảo, Viện Tâm lý học (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) cho biết: Trong một tập hợp kết quả nghiên cứu tại Mỹ, cho thấy tỷ lệ trẻ nam tiếp xúc với phim ảnh sex chiếm 90%, trong khi trẻ nữ là 62% trong các trường hợp được phỏng vấn. Đa phần trẻ khi được hỏi đều cho biết chúng không biết việc xem, chia sẻ phim, ảnh sex là không an toàn.
Trong y học, tiêm vaccine để tránh dịch bệnh, thì trong câu chuyện này, trẻ cũng cần được tiêm vaccine về vấn đề xã hội để có thể đề kháng với những cám dỗ, tránh bị kẻ xấu lôi kéo hoặc biết cân bằng, điều chỉnh hành vi của bản thân để không sa đà vào những việc gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý, sức khỏe.
Giữa canh chừng và giáo dục thì hãy nên chọn cách giáo dục. Khi trẻ có thông tin đầy đủ, chúng sẽ biết cách lựa chọn cái gì cần thiết cho mình. Còn cấm đoán, dọa nạt, thậm chí làm tổn thương trẻ bằng những hành động thiếu kiềm chế của mình, chỉ mang lại kết cục xấu. Vô hình trung, chúng ta đẩy con trẻ vào tay những kẻ xấu đang muốn lợi dụng.
Đồng hành với con
Điều cần thiết mà bố mẹ phải giúp con nhận thấy, nhất là trường hợp các bé gái là để trẻ ý thức được về thân thể mình và cách bảo vệ mình. Từ đó, có những điều bố mẹ cần chỉ cho con thấy nên hay không nên làm. Nhiều bà mẹ đã thản nhiên nói với trẻ "con sinh ra từ nách", để tránh nói đúng bản chất vấn đề. Hoặc tìm nhiều cách để nói tránh.
Nhiều người thì cho rằng "cứ lớn lên đi thì sẽ biết". Nhưng khi những đứa trẻ muốn tự biết… bằng các kênh thông tin, phim ảnh không lành mạnh thì bố mẹ lại tá hỏa, lập tức "dán nhãn" hư hỏng cho con cái hoặc ít nhất cũng cảm thấy rất kinh khủng như con vướng phải một lỗi lầm kinh khủng nhất. Cách làm toáng lên, mắng mỏ con, chửi bới kẻ lôi kéo con hay cấm đoán chỉ đẩy trẻ vào những cảm xúc tiêu cực.
Cha mẹ có thể tạo những không gian sinh hoạt chung của gia đình, các ông bố có thể rủ con đi chơi thể thao, chạy bộ, còn mẹ có thể rủ con gái đi làm tóc, đi shoping, đi chụp ảnh phong cảnh vào cuối tuần… Đó là những cách khác nhau để kéo trẻ ra khỏi 4 bức tường khép kín, đó cũng là cơ hội để trò chuyện một cách tự nhiên nhất, vừa kéo trẻ lại gần, vừa tận dụng cơ hội để trẻ có những hiểu biết về thân thể, giới tính, về quan hệ tình bạn, tình yêu và quan trọng là tránh sa đà vào những việc không lành mạnh.
PGS.TS tâm lý Lê Văn Hảo
Khi đã cởi mở, nhiều phụ huynh bắt đầu bày tỏ quan điểm. Những người sợ nói về tình dục là "vẽ đường cho hươu chạy" khá nhiều, một số khác thì e ngại, không biết phải bắt đầu từ đâu. Nhưng một số phụ huynh bắt đầu có những thay đổi về tư duy. Một ông bố trẻ cho biết sau vài tuần sốc với việc "con xem phim sex" anh đã thảo luận với con để thống nhất lịch sử dụng internet để không quá sa đà, ảnh hưởng đến sức khỏe.
"Tôi bắt đầu chỉ cho con việc tìm kiếm thông tin ở kênh chính thống thay vì các trang thông tin không đáng tin cậy. Tôi phải bỏ công để tìm hiểu và gửi cho con link một số trang tư vấn về giới tính, về tình dục an toàn, về sức khỏe sinh sản vị thành niên… Tôi bảo có gì con chưa hiểu, có thể nói với bố, vì đàn ông chúng ta có thể dễ nói chuyện. Tôi nhận thấy những thay đổi tốt hơn ở con, thậm chí trong bữa ăn có hôm bố con tôi còn bàn về tiêu chí chấm điểm bạn gái. Con tôi đã nhờ mẹ tư vấn mua quà tặng một bạn gái cùng lớp… Tôi hy vọng chúng tôi đã đi đúng hướng", anh N.V.H, một phụ huynh có con học lớp 8 ,cho biết.
Trong khi vấn đề giáo dục giới tính trong nhà trường chưa được quan tâm đúng mức, không hiệu quả do những bài học, cách dạy mang nặng lý thuyết, giáo điều thì cha mẹ chính là người thầy đầu tiên quan trọng với con trong những năm tháng thay đổi tâm sinh lý nhiều nhất để trở thành người trưởng thành.
Ý kiến của bạn
(*) Nội dung bắt buộc cần có