Lấy ghép đa tạng từ người hiến chết não cứu sống 6 bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo

Hồi sinh sự sống từ nghĩa cử cao đẹp

Người hiến tạng là nam quân nhân 55 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và từng bị đột quỵ nhồi máu não hai lần. Ngày 4/11, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rối loạn ý thức, khó nói, được chẩn đoán nhồi máu não cấp hố sọ sau do tắc đỉnh động mạch thân nền và hẹp khít động mạch đốt sống hai bên. Dù được can thiệp cấp cứu lấy huyết khối và điều trị tích cực, bệnh nhân không qua khỏi.

Khi biết tình trạng của người thân không thể cứu chữa, với tấm lòng thiện nguyện và mong muốn gieo lại sự sống cho những người khác, gia đình bệnh nhân đã quyết định hiến tặng toàn bộ mô, tạng của anh. Quyết định đầy nhân văn ấy đã mở ra cơ hội sống cho nhiều bệnh nhân đang ngày đêm trông chờ nguồn tạng phù hợp.

Ngay sau khi nhận được thông tin, sáng 9/11, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (TWQĐ 108) đã khẩn trương tổ chức hội chẩn liên viện. Dưới sự chủ trì của Thiếu tướng, GS, TS Lê Hữu Song – Giám đốc Bệnh viện, các chuyên khoa thống nhất phương án phối hợp, huy động tối đa nguồn lực, sẵn sàng cho ca lấy ghép đa tạng có quy mô lớn.

"Với ca này, Bệnh viện thực hiện ghép tim cho một bệnh nhân; chia gan để ghép cho hai bệnh nhân (một ca ghép tại Bệnh viện 108, một ca vận chuyển thùy gan trái sang Bệnh viện Vinmec); ghép hai thận cho hai bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối; lấy và vận chuyển phổi cho Bệnh viện Phổi Trung ương; hai giác mạc được lấy để bảo quản, chờ ghép cho hai bệnh nhân phù hợp," Thiếu tướng, GS, TS Lê Hữu Song cho biết.

Ông khẳng định: "Tất cả các kíp được huy động tối đa, phối hợp nhịp nhàng - vì sự sống của người bệnh là ưu tiên cao nhất."

Một lá gan - 2 cuộc đời hồi sinh

Trong số các ca ghép, ca chia gan để ghép đồng thời cho 2 bệnh nhân được xem là điểm nhấn đặc biệt. Từ một lá gan của người hiến chết não, các bác sĩ đã chia thành hai mảnh ghép hoàn chỉnh - một cho người lớn, một cho trẻ em. Kỹ thuật chia gan trong bụng để ghép (In-Situ Split Liver Transplantation) là một trong những kỹ thuật phức tạp nhất của lĩnh vực ghép gan, đòi hỏi phẫu thuật viên phải đánh giá chính xác giải phẫu mạch máu và đường mật, tính toán thể tích mảnh ghép sao cho đảm bảo chức năng sau ghép.

PGS.TS Vũ Văn Quang – Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật Gan – Mật – Tụy cho biết: "Chia gan trong ổ bụng có ưu điểm lớn vì giúp bảo tồn tưới máu trong quá trình chia, giảm thời gian thiếu máu lạnh và kiểm soát tốt giải phẫu mạch máu, hạn chế tổn thương mảnh ghép".

Bệnh viện TWQĐ 108 là đơn vị đầu tiên ở Việt Nam thực hiện thành công kỹ thuật này từ tháng 4/2024. Tính đến nay, bệnh viện đã thực hiện thành công 7 ca chia gan để ghép, giúp cứu sống đồng thời cả bệnh nhân người lớn và trẻ em – minh chứng cho trình độ chuyên môn và khả năng phối hợp liên viện vượt trội.

Cùng thời điểm đó, tại các phòng mổ khác, các kíp phẫu thuật tiến hành ghép tim và ghép thận. Đến 19h30 tối 9/11, nhịp tim đập đầu tiên trên màn hình monitor báo hiệu trái tim người hiến đã hồi sinh trong cơ thể người nhận.

Bệnh nhân ghép tim là người mắc bệnh cơ tim giãn giai đoạn cuối, đã được hỗ trợ bằng thiết bị thất trái trong thời gian chờ ghép. TS Ngô Vi Hải – Chủ nhiệm Khoa Ngoại Lồng ngực chia sẻ: "Đây là ca ghép khó do dính nhiều, chúng tôi phải tính toán kỹ lưỡng để giảm tối đa thời gian thiếu máu. Cuối cùng, thời gian thiếu máu chỉ còn 80 phút – một kết quả rất tốt".

Hai ca ghép thận cũng diễn ra suôn sẻ. Ngay sau ghép, cả hai thận đều hoạt động tốt, tốc độ dòng tiểu đạt 300 ml/giờ, nước tiểu trong. Các bệnh nhân đều có diễn biến hồi phục thuận lợi.

Sau ca mổ kéo dài suốt nhiều giờ, tất cả các bệnh nhân ghép gan và ghép thận đều đang hồi phục tốt, chức năng các tạng được cải thiện rõ rệt. Bệnh nhân ghép tim tiếp tục được theo dõi, chăm sóc tích cực 24/24.