Lời hứa "cuộc sống sung túc" và cạm bẫy mua bán người ở vùng cao Thanh Hóa

Những "chiếc bẫy" ngọt ngào

Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, tại các xã vùng núi cao tỉnh này, nơi sinh sống của cộng đồng dân tộc Mông, những năm qua một vấn đề xã hội nhức nhối đang âm thầm diễn ra đó là việc một số phụ nữ trẻ bị lừa bán sang Trung Quốc.

Theo thống kê, hiện nay trong vùng đồng bào dân tộc Mông của tỉnh Thanh Hóa có hơn 70 phụ nữ đang vắng mặt, trong đó có khoảng 30 phụ nữ được xác định đã kết hôn và đang cư trú trái phép tại Trung Quốc, số còn lại hiện vẫn bặt vô âm tín.

Dưới vỏ bọc của những lời hứa về việc làm, hôn nhân hay cuộc sống sung túc, các đối tượng buôn người đã lợi dụng sự nhẹ dạ và thiếu hiểu biết của người dân để thực hiện hành vi phi pháp. Các đối tượng buôn người thường giả danh người yêu, bạn bè hoặc môi giới việc làm.

Chúng tiếp cận nạn nhân qua mạng xã hội, các phiên chợ hoặc thông qua người quen. Với những lời nói ngọt ngào, chúng vẽ ra viễn cảnh về một cuộc sống tốt đẹp ở bên kia biên giới, khiến các cô gái nhẹ dạ cả tin dễ dàng bị dụ dỗ. Đây không chỉ là câu chuyện về tội phạm, mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh về sự bất bình đẳng, thiếu cơ hội và nguy cơ tổn thương của phụ nữ vùng cao.

Việc một số phụ nữ, trẻ em bị lừa bán sang Trung Quốc xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó nổi bật là sự thiếu hiểu biết và hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Phần lớn phụ nữ người Mông sống ở vùng sâu, vùng xa, nơi điều kiện giáo dục còn hạn chế, thông tin về pháp luật và các nguy cơ xã hội chưa được phổ biến rộng rãi.

Chính sự thiếu kiến thức này khiến họ dễ tin vào những lời hứa hấp dẫn từ các đối tượng xấu, như việc làm lương cao hay cuộc sống sung túc ở nước ngoài. Bên cạnh đó, nghèo đói và áp lực mưu sinh khiến nhiều người sẵn sàng rời quê hương mà không kiểm chứng thông tin, vô tình rơi vào bẫy của các đường dây buôn người.

Sự phát triển của mạng xã hội cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ, khi các đối tượng lợi dụng nền tảng như Facebook, Zalo, TikTok để tiếp cận và dụ dỗ nạn nhân một cách tinh vi. Hậu quả của việc phụ nữ, trẻ em dân tộc Mông bị lừa bán sang Trung Quốc là vô cùng nghiêm trọng, để lại những tổn thương sâu sắc cả về thể chất lẫn tinh thần.

Nhiều nạn nhân bị ép làm vợ bất hợp pháp, lao động cưỡng bức hoặc bị bóc lột tình dục trong môi trường hoàn toàn xa lạ, không có sự bảo vệ. Cuộc sống bị kiểm soát, thiếu tự do và không có quyền lựa chọn khiến họ rơi vào trạng thái tuyệt vọng kéo dài.

Khi được giải cứu và trở về, họ phải đối mặt với sang chấn tâm lý, sự kỳ thị từ cộng đồng và khó khăn trong việc tái hòa nhập xã hội. Không ít người trở về trong im lặng, sống khép kín vì mặc cảm và thiếu sự hỗ trợ. Gia đình của nạn nhân cũng chịu ảnh hưởng nặng nề: cha mẹ mất con, con cái mất mẹ, cuộc sống bị đảo lộn, tinh thần suy sụp. Về lâu dài, tình trạng này gây mất ổn định xã hội, làm suy giảm niềm tin trong cộng đồng và ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của các vùng dân tộc thiểu số.

Tăng cường tuyên truyền pháp luật

Trước tình trạng nhiều phụ nữ, em gái bị lừa qua bên kia biên giới, Công an tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt nhằm ngăn chặn và phòng ngừa tội phạm buôn người, đặc biệt là làm tốt công tác tuyên truyền pháp luật, cảnh báo thủ đoạn của tội phạm buôn người, nâng cao nhận thức cho bà con vùng đồng bào dân tộc Mông, không để các đối tượng xấu lợi dụng.

Ngoài ra, Công an tỉnh còn hỗ trợ nạn nhân sau giải cứu, bảo vệ danh tính, tư vấn tâm lý và phối hợp tái hòa nhập cộng đồng, góp phần xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ dân tộc Mông ở các xã vùng cao.

Để phòng ngừa, ngăn chặn việc bị lừa, bán sang Trung Quốc, Công an tỉnh Thanh Hóa khuyến cáo, mỗi người dân hãy tự nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật về phòng chống mua bán người, di cư lao động an toàn. Tích cực chủ động tìm hiểu thông tin và trang bị kỹ năng bảo vệ bản thân, gia đình trước nạn mua bán người, đặc biệt là tham gia phát hiện và tố giác tội phạm khi phát hiện dấu hiệu mua bán người.

Ngoài ra, gia đình cần quan tâm, chú ý đến tâm sinh lý của con em, có sự trao đổi, giáo dục để các em tránh bẫy lừa của các đối tượng. Cùng với đó, nhà trường cũng cần đẩy mạnh tuyên truyền lồng ghép vào các buổi học về các hình thức, thủ đoạn của tội phạm buôn người để các em học sinh hiểu và phòng tránh.

Thông tin từ Bộ Công an cho biết, 6 tháng đầu năm 2025, các lực lượng chức năng đã khởi tố, điều tra 120 vụ/365 bị can (trong đó: thụ lý mới 34 vụ/101 bị can; kết thúc điều tra đề nghị truy tố 90 vụ/220 bị can về tội mua bán người, mua bán người dưới 16 tuổi).

Các Tòa án nhân dân đã thụ lý 93 vụ với 292 bị cáo về các tội mua bán người và các tội liên quan (tăng 06 vụ và 103 bị cáo so với cùng kỳ năm trước); đã giải quyết, xét xử 72 vụ, 237 bị cáo, đạt tỷ lệ 77,42% về số vụ và 81,16% số bị cáo. Tội phạm về mua bán người phải giải quyết chủ yếu gồm: Tội mua bán người (chiếm 46,24%); Tội mua bán người dưới 16 tuổi (chiếm 43%); Tội mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người (chiếm 6,45%).

Qua công tác xét xử cho thấy, các vụ án về mua bán người và các tội liên quan được thụ lý và xét xử nhiều, tập trung ở một số tỉnh, thành phố như: Thành phố Hồ Chí Minh, Nghệ An, Hà Nội, Tây Ninh, Thanh Hóa…