Mừng - lo trước những quy định mới về bảo hiểm y tế

Xóa "địa giới hành chính" trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế

Sau một cơn đột quỵ cách đây 3 năm, chồng bà Nguyễn Thị Tư (55 tuổi, ở quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) bị liệt nửa người bên trái, không nói chuyện được. Mọi sinh hoạt của ông đều cần người nhà giúp đỡ. Ông bà có một con gái nhưng lấy chồng xa, nên chỉ còn 2 ông bà ở cùng nhau. Điều khiến bà Tư thấy lo lắng hơn cả là mỗi lần đưa ông đi tái khám định kỳ. 

"Nhiều khi vài ba tháng tôi mới đưa ông ấy đến bệnh viện khám được 1 lần. Dù biết tự ý uống thuốc theo đơn cũ là không nên nhưng mỗi lần đưa chồng tôi đến bệnh viện khám rất khó khăn. Khi nghe tin sắp tới bảo hiểm y tế sẽ chi trả cho việc khám chữa bệnh tại nhà, tôi thấy rất mừng", bà Tư tâm sự.

Việc chi trả bảo hiểm y tế (BHYT) cho khám chữa bệnh tại nhà, khám chữa bệnh từ xa không chỉ mang lại lợi ích cho người dân ở miền xuôi mà còn có ý nghĩa lớn đối với các tỉnh miền núi. 

Tỉnh Bắc Kạn hiện có hơn 80% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Việc đi lại của người dân gặp rất nhiều khó khăn. Do vậy, người dân rất mong đợi BHYT chi trả cho hoạt động khám chữa bệnh từ xa hay khám bệnh tại nhà.

Theo ông Tạc Văn Nam, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bắc Kạn, từ trước đến nay, nhân viên trạm y tế vẫn đến thăm khám cho người dân trong trường hợp họ không thể đến cơ sở y tế, hầu hết vẫn là hỗ trợ bởi chưa có quy định chi trả cho dịch vụ này. 

"Đối với đồng bào dân tộc thiểu số, việc khám chữa bệnh tại nhà càng đặc biệt quan trọng vì mỗi lần nhân viên y tế sẽ kết hợp tuyên truyền, vận động người dân xóa bỏ các hủ tục, nhất là đối với vấn đề chăm sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Nếu BHYT chi trả cho hoạt động này sẽ giúp cho việc chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân được tốt hơn", ông Nam nhấn mạnh.

Cần sớm rà soát các cơ sở y học gia đình đã được cấp phép

Việc chi trả BHYT cho hoạt động khám chữa bệnh tại nhà, khám chữa bệnh từ xa hay khám chữa bệnh y học gia đình, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con sẽ tạo thuận lợi hơn đối với việc nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe của người dân. 

Tuy nhiên, để làm được việc này không phải là điều đơn giản. Theo ông Nguyễn Sỹ Trường, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hà Nội, để đảm bảo tính minh bạch, cần làm rõ các cơ sở khám, chữa bệnh y học gia đình nào đã được đăng ký theo đúng quy định. 

"Việc này nhằm bảo đảm không có tình trạng cơ sở chui, hoạt động không phép. Ngành y tế cần sớm tổ chức rà soát các cơ sở y học gia đình đã được cấp phép để bảo đảm sức khỏe, an toàn của nhân dân khi tham gia khám bệnh", ông Trường kiến nghị.

Còn theo ông Tạc Văn Nam, tại Bắc Kạn, không phải trạm y tế nào cũng có đường truyền internet để kết nối khám chữa bệnh từ xa với trung tâm y tế huyện hay bệnh viện tỉnh. Do đó, việc khám chữa bệnh từ xa chưa được thực hiện thường xuyên. Bên cạnh đó, nhân lực cũng là một vấn đề cần quan tâm. 

"Hiện nay, mỗi trạm y tế chỉ có khoảng 5 nhân viên, phụ trách cả một xã mấy nghìn dân nên việc khám chữa bệnh tại nhà còn gặp nhiều khó khăn. Để những đổi mới trong Luật BHYT (sửa đổi) được phát huy hiệu quả tối đa, đảm bảo quyền lợi của người dân thì cần có sự đầu tư đồng bộ về nhân lực, vật lực tại tuyến y tế cơ sở", ông Nam nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, quy định về khám chữa bệnh từ xa, khám chữa bệnh tại nhà hoặc khám chữa bệnh y học gia đình đều thuộc nguyên tắc trong Luật khám chữa bệnh năm 2023. 

Nếu triển khai thực hiện Luật khám chữa bệnh năm 2023 thì Luật BHYT (sửa đổi) cũng buộc phải xây dựng các cơ chế nhằm đảm bảo nguồn lực thanh toán. Khám chữa bệnh tại nhà là nhu cầu từ thực tiễn, do điều kiện sức khỏe không cho phép đến cơ sở khám chữa bệnh. 

Vì thế, việc quy định thanh toán bảo hiểm cho nhóm đối tượng này là cần thiết. Về quy trình, cách thức thực hiện, Bộ trưởng Bộ Y tế cho hay, sẽ quy định cụ thể, chi tiết trong nghị định và thông tư hướng dẫn. Bộ cũng sẽ xem xét những bất cập còn tồn tại hoặc phát sinh trong quá trình triển khai để có sự điều chỉnh phù hợp.