"Nếu thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở thì đã không xảy ra sai phạm Việt Á"

Sáng 14/6, thảo luận tại hội trường về dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn ĐBQH Hà Nội đã nêu dẫn chứng và nhìn lại tất cả những vụ án tham nhũng nổi cộm thời gian qua.

"Trong vụ đại án kít test Công ty Việt Á, nếu chúng ta thực hiện tốt dân chủ cơ sở, công khai minh bạch để mọi người biết sẽ tránh được những vi phạm phải xử lý thời gian qua" - đại biểu nêu vấn đề.

Trong đó, giá mua kit test do công ty Việt Á tự sản xuất với mức trên 400 ngàn đồng/test. Đồng thời Tổng Cục Hải quan công bố công khai thông tin số lượng test nhanh COVID-19 mỗi lần Công ty Việt Á nhập Trung Quốc với giá khai báo 0,955 USD/test (khoảng 21,56 nghìn đồng/test) thì làm gì để lại hậu quả các cán bộ cấp cao: bộ trưởng, thứ trưởng và hàng loạt cán bộ CDC các tỉnh phải vướng vào vòng lao lý" - đại biểu Cường nói.

Cũng theo ông Cường, nếu việc mua chế phẩm 3C để xử lý ô nhiễm nước hồ ở Thủ đô được công khai thông tin loại sản phẩm, đơn vị cung cấp, giá mua ngay từ khi bắt đầu mua năm 2016 thì "làm gì có chuyện" đến năm 2020, Chủ tịch Hà Nội mới bị phát hiện sai phạm.

Nếu xem lại các vụ án tham nhũng khác, từ việc đặt máy xét nghiệm hay mua sắm vật tư thiết bị y tế trong bệnh viện, chuyển đổi đất mua bán tài sản, đất công hoặc vụ mua bán Mobifone... đều thấy có điểm giống nhau là thực hiện đúng qui trình. Các vụ việc đều có căn cứ chuyên môn như tư vấn định giá, có đầy đủ các cơ quan có chức năng tham gia để chứng tỏ là khách quan. Tuy nhiên, cũng có điều giống nhau nữa là các vụ việc đều không được minh bạch, không được công khai, không được thông tin để cho người dân biết.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, nếu chúng ta công khai dân chủ để mọi người đều biết thì tất cả những vụ này đều được ngăn chặn trước. "Qua đó cho thấy, nếu thực hiện tốt dân chủ cơ sở, công khai, minh bạch để người dân biết được thông tin, nắm được mọi hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước trong việc sử dụng các nguồn lực công trong các quyết định có liên quan đến người dân, đến cộng đồng thì chắc chắn rằng chúng ta sẽ nhận được rất nhiều ý kiến tham gia đóng góp của người dân để mang lại kết quả quyết định đó tốt hơn. Đồng thời cũng sẽ tránh được những sai phạm như thời gian vừa qua", đại biểu nêu rõ.

Thậm chí, nếu hoạt động công khai, minh bạch thì người dân sẽ thay lực lượng thanh tra để giám sát và lực lượng thanh tra chỉ cần vào cuộc khi có vụ việc mà thôi. "Với mục tiêu để quyền lực thuộc về nhân dân, đề cao trách nhiệm giải trình thì dường như quy chế dân chủ chưa đạt được sứ mệnh này" - đại biểu nhận định.

Từ thực tế trên, đại biểu Hoàng Văn Cường đề xuất 2 nội dung liên quan đến nội dung công khai và phương thức công khai. Về nội dung công khai, đại biểu cho rằng, cứ bất kể cái gì liên quan đến quản lý các nguồn lực công, liên quan đến người dân thì cần phải công khai, trừ những gì thuộc về bí mật nhà nước. Do đó, đại biểu đề nghị chúng ta không nên quy định cứng trong luật này vì trên thực tế, cuộc sống sẽ thay đổi rất nhiều, phát sinh nhiều vấn đề mới. "Chỉ không công khai những gì thuộc về bí mật nhà nước, thuộc về quy định cấm không được công khai. Trường hợp còn lại như tất cả các quyết định có liên quan đến nguồn lực công, liên quan đến người dân đều phải thực hiện công khai", đại biểu nhấn mạnh