Người phụ nữ có thận móng ngựa dạng hiếm

Trường hợp trên là nữ bệnh nhân tên Nguyễn Thị Hoa (45 tuổi, ở Hải Dương) đến bệnh viện khám trong tình trạng ngủ không sâu giấc, cơ thể mệt mỏi, khó ở vào ban ngày, ngoài ra không có dấu hiệu bất thường nào khác.

Sau khi đến bệnh viện, chị Hoa đã được tư vấn xét nghiệm máu, siêu âm ổ bụng. Kết quả máu cho thấy không có bất thường, trừ chỉ số Triglyceride (mỡ máu) tăng nhẹ. Kết quả siêu âm ổ bụng phát hiện có hình ảnh nghi ngờ thận phải lạc vị trí tại hố chậu trái, chưa loại trừ thận đôi bên trái, gan thoái hóa mỡ độ II…

Để kiểm tra kỹ lưỡng, các bác sĩ đã chỉ định chụp cắt lớp vi tính, có tiêm thuốc cản quang nhưng trên phim chụp không quan sát thấy thận phải. Thận trái có hình ảnh bất thường với tên gọi "thận móng ngựa" (thể Sigma).

Hình ảnh bất thường ở thận bệnh nhân chỉ được phát hiện khi chụp CT có cản quang. Ảnh: BSCC.

Trực tiếp kiểm tra cho bệnh nhân, ThS.BS Lê Quỳnh Sơn - Chuyên khoa Chẩn đoán hình ảnh (Bệnh viện Medlatec) cho biết với các kết quả có được, bệnh nhân được chẩn đoán có bất thường giải phẫu dạng thận Sigma bên trái.

Bác sĩ Sơn cho biết, thận móng ngựa là bệnh hiếm gặp với tỷ lệ mắc 1/400-1/500. Thận móng ngựa gồm 6 thể, trong đó thận sigma là biến thể ít gặp của thận móng ngựa. Thận sigma là do nhu mô thận cả cực trên và cực dưới hai thận dính vào nhau.

“Biến thể giải phẫu về thận móng ngựa có 6 thể thì ở bệnh nhân này là thể lạc chỗ cùng bên, dính nhau. Tức trong các thể của thận móng ngựa thì đây là thể hiếm gặp nhất, nhưng đã tình cờ gặp được ở bệnh nhân đến khám sức khỏe” bác sĩ Sơn cho biết.

PGS. TS. BS Nguyễn Đình Tuấn - Nguyên Chủ nhiệm Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, đa số các trường hợp bị thận móng ngựa đi khám tình cờ phát hiện ra, do không có triệu chứng. Ở bệnh nhân này cho thấy thận phải “câm”, hai thận lệch sang trái, đài thận, bể thận, niệu quản hai bên còn đầy đủ và bệnh nhân không có triệu chứng gì thận tiết niệu.

“Dị dạng thận thấy chủ yếu trên siêu âm, chụp CT nhưng may mắn bệnh nhân này chức năng thận bình thường nên chưa ảnh hưởng gì đến sức khỏe”, PGS Tuấn chia sẻ.

Thận móng ngựa hiếm gặp, khó phát hiện và đa số được phát hiện khi tình cờ đi khám sức khỏe. Ảnh: BSCC

PGS Tuấn lưu ý một số dấu hiệu có thể cảnh báo thận móng ngựa, mọi người cần cảnh giác như: Nóng rát, đau khi đi tiểu, đi tiểu nhiều lần, tiểu máu, đau mạn sườn, trào ngược niệu quản, nôn, sốt, đau bụng dai dẳng. Nếu có những biểu hiện trên cần đi khám ngay để được chẩn đoán kịp thời, từ đó có biện pháp điều trị nội khoa, thậm chí là phẫu thuật kịp thời, tránh để lại hậu quả.

Khi mắc thận móng ngựa người bệnh cảnh giác một số bệnh lý, biến chứng đi kèm như:

- Hẹp khúc nối bể thận niệu quản 35% gây ứ nước, sỏi thận;

- Sỏi thận chiếm tỷ lệ 20-60%;

- Trào ngược niệu quản - bàng quang chiếm 10%;

- Tử cung đôi 7%;

- Tinh hoàn ẩn, lỗ tiểu đóng thấp: 4%;

- Viêm thận bể thận 2%;

- U thận chiếm <1%.

Tất cả biến dạng về giải phẫu thận thường liên quan đến bất thường phân chia của   vỏ thận nên không ảnh hưởng đến chức năng của thận, vì vậy có thể theo dõi bằng xét nghiệm kiểm tra chức năng thận định kỳ. Hiện không có thuốc để điều trị dự phòng chức năng thận, nhưng  tất cả các bất thường về giải phẫu thận sẽ ảnh hưởng tới đường đi của niệu quản nên dễ gây tắc nghẽn, hình thành sỏi, nên cần phải theo dõi, kiểm tra định kỳ bằng siêu âm và X-quang.