pnvnonline@phunuvietnam.vn
Người phụ nữ góp công làm nên lịch sử Mỹ
Elizabeth Schuyler Hamilton
Bà là vợ của Alexander Hamilton - một thành viên trong Nhóm lập quốc Hoa Kỳ, là người sáng lập tờ New York Post, và cũng là người đầu tiên giữ chức vụ Bộ trưởng Tài chính ở đất nước này. Bà là người đồng sáng lập và phó giám đốc của Graham Windham, trại trẻ mồ côi tư nhân đầu tiên ở thành phố New York.
Eliza sinh ra và lớn lên tại Albany, New York, Mỹ. Bà là con gái thứ 2 của Philip Schuyler, một vị tướng trong Chiến tranh Cách mạng Hoa Kỳ, đồng thời là một địa chủ giàu có. Bà có một tuổi thơ êm đẹp và được gặp mặt nhiều nhân vật quan trọng trong lịch sử nước Mỹ từ khi còn nhỏ. Năm 22 tuổi, Eliza gặp Alexander Hamilton, lúc đó đang phục vụ cho Tướng George Washington, và dính tiếng sét ái tình với ông. Họ kết hôn 6 năm sau đó.
Eliza là một trong những người phụ nữ hiếm hoi có đóng góp trực tiếp vào việc xây dựng nước Mỹ non trẻ thời bấy giờ. Bà đã tư vấn cho Hamilton khi sự nghiệp chính trị của ông khởi sắc sau chiến tranh. Bà giúp chồng viết các bài phát biểu, nghe bản thảo ban đầu của "Diễn văn chia tay" (Farewell Adress) của Tổng thống đương thời George Washington. Eliza còn đọc các đoạn trích từ Các báo cáo của Liên bang (The Federalist Papers), một tập hợp các văn kiện quan trọng mà sau này trở thành nền tảng của Hiến pháp Hoa Kỳ.
Vợ chồng bà có với nhau 8 người con. Khi đang mang thai đứa con thứ 6, bà phát hiện chồng mình ngoại tình. Bà bỏ về nhà ngoại để sinh con và chỉ quay về nhà riêng của 2 vợ chồng sau khi nhận tin con trai cả, Philip Hamilton, qua đời trong một trận đấu súng. Với lòng vị tha vô tận, bà chấp nhận tha thứ cho chồng. 3 năm sau, bà chịu một cú sốc nữa khi biết chồng mình qua đời cùng cách với con trai, ở chính bờ sông mà cậu đã ngã xuống.
Sau cái chết của chồng, Eliza luôn đau đáu trong lòng về việc ai sẽ bảo vệ di sản của ông và bà đã đảm nhận việc đó suốt 50 năm còn lại của cuộc đời. Năm 1818, bà mở trường học Hamilton , ngôi trường miễn phí đầu tiên ở khu Washington Heights, với niềm tin rằng tất cả trẻ em đều nên được tiếp cận với giáo dục. Bà còn gây quỹ để xây dựng Tượng đài Washington, đồng thời lên tiếng phản đối chế độ nô lệ. Eliza qua đời ngày 9/11/1854 và được chôn cất tại Nhà thờ Trinity, cạnh chồng là Alexander Hamilton và chị gái là Angelica Schuyler.
Câu chuyện về nhà Hamilton thực sự nổi lên trong văn hóa đại chúng vào năm 2015, với sự ra mắt của vở nhạc kịch Broadway "Hamilton". Tác phẩm này đã tạo nên một cơn sốt và đến tận bây giờ, những buổi diễn "Hamilton" vẫn liên tục "cháy" vé. Tổng thống Mỹ Barack Obama đã mời dàn diễn viên gốc của vở nhạc kịch đến Nhà Trắng biểu diễn vào ngày cuối cùng đương chức của ông. Có thể thấy, câu chuyện của nhà Hamilton nói chung và của bà Elizabeth Schuyler nói riêng vẫn là một điểm sáng không thể bỏ qua trong lịch sử nước Mỹ.