Nguy cơ mất thị lực vĩnh viễn vì chủ quan với chấn thương mắt

Bị nhiễm trùng nặng vì tự điều trị

Anh Quách Văn K. (Thanh Hóa) bị tai nạn khi đang cắt dây cáp quang ở nhà. Một đoạn dây cáp inox bị đứt, bật vào mắt khiến anh đau nhói. Nghĩ chỉ là trầy xước nhẹ, anh đến hiệu thuốc gần nhà mua thuốc kháng sinh và kháng viêm về tra. “Thấy đỡ đau, tôi nghĩ không sao. Nhưng vài ngày sau, mắt đau trở lại và nhìn mờ nên tôi đến bệnh viện”, anh K. kể.

Tại Bệnh viện Mắt Trung ương, kết quả thăm khám khiến anh K. choáng váng: một mẩu dây cáp dài khoảng 8 mm xuyên thủng nhãn cầu và vẫn nằm trong mắt của anh. Các bác sĩ kết luận anh bị viêm mủ nội nhãn sau chấn thương, một biến chứng cực kỳ nguy hiểm, có thể dẫn tới hỏng mắt nếu không xử trí ngay.

ThS.BS Nguyễn Thu Hà (Khoa Chấn thương mắt, Bệnh viện Mắt Trung ương) cho biết, trường hợp của anh K. là điển hình của việc chủ quan sau chấn thương. “Thuốc tra có thể giúp giảm viêm tạm thời khiến bệnh nhân đỡ đau, nhưng vết thương xuyên nhãn cầu không được đóng sớm và dị vật còn tồn tại sẽ dẫn đến nhiễm trùng nặng. Khi bệnh nhân quay lại khám vì đau và nhìn mờ, tình trạng đã rất nặng”.

Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cấp cứu để lấy dị vật, khâu vết thương và tiêm kháng sinh nội nhãn nhằm kiểm soát nhiễm trùng. Tuy nhiên, bác sĩ Hà cho biết: “Dù cố gắng để bảo tồn nhãn cầu nhưng khả năng phục hồi thị lực của bệnh nhân rất hạn chế”.

Theo bác sĩ Nguyễn Thu Hà, nhiều người bệnh mất cơ hội điều trị sớm chỉ vì chủ quan hoặc tự điều trị. Họ thường đến bệnh viện trong tình trạng nặng như vỡ nhãn cầu, nhiễm trùng, viêm mủ nội nhãn – những biến chứng có thể gây mất thị lực vĩnh viễn.

Phát hiện sớm - Yếu tố quyết định khả năng cứu thị lực

Các bác sĩ chuyên khoa mắt cảnh báo, không ít bệnh nhân bị dị vật tác động vào mắt nhưng chịu đựng hàng tuần, thậm chí hàng tháng. Khi mắt nhìn mờ, đau nhiều mới đi khám thì gần như đã bỏ lỡ "thời điểm vàng" cứu chữa.

TS.BS Thẩm Trương Khánh Vân, Trưởng khoa Chấn thương mắt (Bệnh viện Mắt Trung ương), cho biết chấn thương mắt rất đa dạng. “Bệnh nhân có thể đến bệnh viện ngay sau chấn thương khi nhìn mờ, đau, chảy máu, chảy nước mắt. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp chủ quan, tưởng không sao nên tự điều trị ở nhà. Đến khi biến chứng xuất hiện mới đến bệnh viện, lúc đó cơ hội phục hồi rất thấp”, bác sĩ Vân cho biết.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng lưu ý tình trạng bệnh nhân đi khám ở cơ sở không chuyên khoa mắt khiến dị vật hoặc tổn thương kín không được phát hiện kịp thời. “Nhiều tổn thương ở nhãn cầu không biểu hiện ngay từ đầu. Chúng âm thầm tiến triển và chỉ bộc lộ khi biến chứng nặng đã xảy ra”, bác sĩ Vân nhấn mạnh.

Các tổn thương như rách giác mạc nhỏ, vết xuyên nhãn cầu, xuất huyết trong mắt, viêm nội nhãn có thể không gây đau dữ dội lúc đầu. Nhưng chỉ sau vài ngày, tình trạng nhiễm trùng tăng nhanh, gây mất thị lực hoặc phải bỏ mắt.

Theo các bác sĩ, phần lớn các chấn thương mắt có thể dự phòng được nếu người dân chú ý sử dụng phương tiện bảo hộ khi làm việc như: đeo kính bảo hộ khi hàn cắt kim loại, cắt dây cáp, khoan đục; sử dụng tấm chắn khi tương tác với vật dễ văng bắn; cẩn trọng khi dọn dẹp, sửa chữa trong gia đình. Bên cạnh đó, cần che bịt đầu nhọn của đồ vật ở nơi sinh hoạt. Hạn chế để trẻ tiếp xúc với vật sắc, nhọn hoặc đồ dễ gây văng bắn.

Khi xảy ra chấn thương mắt, điều quan trọng nhất là không tự ý tra thuốc, đặc biệt là thuốc có chứa corticoid. Không dụi mắt, không cố lấy dị vật. Che mắt lại bằng gạc sạch rồi đến ngay cơ sở chuyên khoa mắt để được thăm khám và xử trí kịp thời.

TS.BS Thẩm Trương Khánh Vân khuyến cáo: “Ngay cả khi người bệnh nghĩ rằng mắt đã ổn thì vẫn nên đi khám. Có những tổn thương không biểu hiện ngay mà sẽ diễn tiến xấu sau đó. Phát hiện sớm là yếu tố quyết định trong điều trị chấn thương mắt”.