Nhà ở xã hội cho thuê - "cứu cánh" cho người thu nhập thấp tại đô thị

Giá thuê nhà vượt xa thu nhập, người lao động loay hoay tìm cách

Theo số liệu báo cáo của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), giá thuê căn hộ tăng trung bình 10% - 20% chỉ trong vòng một năm. Hà Nội hiện ghi nhận giá thuê căn hộ bình dân tăng mạnh so với vài năm trước. Ở khu vực trung tâm Hà Nội, những căn hộ chung cư có giá dưới 10 triệu đồng/tháng gần như vắng bóng, nhường chỗ cho mức phổ biến 10 - 15 triệu đồng cho căn 1 phòng ngủ và 15 -20 triệu đồng cho căn 2 phòng ngủ. Một căn hộ 2 phòng ngủ khoảng 70 m² ở khu vực vành đai 3, 3,5 có giá thuê phổ biến 8–12 triệu đồng/tháng.

Ở TP. Hồ Chí Minh, giá cho thuê căn hộ cũng không ngừng tăng lên. Các báo cáo từ Công ty CB Richard Ellis Việt Nam (CBRE) và Công ty TNHH Savills Việt Nam (Savills) trong quý II/2025 cũng xác nhận xu hướng giá thuê ổn định hoặc tăng nhẹ tại các khu vực có cơ sở hạ tầng đồng bộ, dân cư đông đúc và nhiều người nước ngoài sinh sống. 

Cụ thể, trong quý II/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, cũng ghi nhận xu hướng tăng giá không ngừng. Công suất thuê căn hộ đạt mức 80% trong quý II/2025 và giá thuê trung bình tăng 4% so với cùng kỳ năm trước, chạm ngưỡng 530 – 590 nghìn đồng/m2/tháng.

Chị Nguyễn Thị Hồng (28 tuổi, nhân viên kế toán tại Hà Đông) chia sẻ: "Hai vợ chồng tôi thu nhập gộp khoảng 22 triệu đồng/tháng. Trước đây thuê một căn chung cư mini 45 m² hết 6 triệu, giờ chủ nhà đòi 8 triệu. Nếu lên chung cư thương mại thì phải trả hơn 10 triệu, không kham nổi".

Để thuận tiện công việc cũng như việc học tập của các con, năm ngoái chị Phạm Khánh Thi đã thuê một căn hộ 2 phòng ngủ tại khu đô thị Nam Trung Yên (Hà Nội) với giá 11 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, vừa rồi chủ nhà đã thông báo tăng lên 13 triệu đồng/tháng. Số tiền này chiếm tới hơn ½ thu nhập của vợ chồng, khiến chị phải tính toán lại.

Tình trạng này không chỉ diễn ra với gia đình trẻ, mà còn là nỗi lo của hàng trăm nghìn công nhân đang làm việc tại các khu công nghiệp quanh Hà Nội. Nhiều người buộc phải chấp nhận thuê nhà trọ chật chội, điều kiện kém để tiết kiệm chi phí.

Nhà ở xã hội cho thuê, chiếc phao giữa dòng nước lũ

Trước thực trạng giá căn hộ cho thuê ngày càng tăng, ngốn phần lớn thu nhập của người lao động thì giải pháp nhà ở xã hội cho thuê là cứu cánh cần thiết. Các chuyên gia đánh giá, đây là hướng đi thiết thực, nhân văn mà hiệu quả, trực tiếp giúp người thu nhập thấp tiếp cận được chỗ ở ổn định với chi phí hợp lý.

Hà Nội hiện đang tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê mua nhà 128 căn hộ thuộc dự nhà ở xã hội Phú Lãm (phường Phú Lương). Theo Sở Xây dựng Hà Nội, giá bán nhà ở xã hội tại dự án (chưa gồm 5% VAT và 2% phí bảo trì) là hơn 13,6 triệu đồng/m2. Giá cho thuê (chưa gồm VAT) là 45.396 đồng/m2/tháng. Thời gian tiếp nhận hồ sơ đến hết ngày 1/10.

Như vậy, một căn hộ 70 m² (2 phòng ngủ) chỉ rơi vào khoảng 3,1 triệu đồng/tháng - thấp hơn 60–70% so với thị trường.

Trước đó, cũng có nhiều dự án nhà ở xã hội khác ở Hà Nội đã lên kế hoạch nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê với giá rất hợp lý. Như dự án nhà ở xã hội CT3 Kim Chung do Liên danh Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội và Tổng công ty Viglacera - CTCP (gọi tắt là Liên danh Chủ đầu tư) đã chính thức khởi công xây dựng công trình nhà ở xã hội CT3, thuộc dự án Đầu tư xây dựng khu nhà ở xã hội tại ô đất CT3, CT4 - Khu đô thị mới Kim Chung (Hà Nội).

Giá bán căn hộ nhà ở xã hội tạm tính là 18,4 triệu đồng/m2, đã bao gồm thuế VAT và chi phí bảo trì. Đối với căn hộ cho thuê, mức giá tạm tính là 95.000 đồng/m2/tháng, cũng đã bao gồm thuế và phí bảo trì.

Thời gian nhận hồ sơ đăng ký dự kiến bắt đầu từ 8h ngày 1/10/2025 và kết thúc vào 17h ngày 11/11/2025.

Dự án nhà ở xã hội tại khu đô thị Hạ Đình do liên danh Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC), Công ty cổ phần Xây dựng lắp máy điện nước Hà Nội Haweicco; Công ty cổ phần Kinh doanh và phát triển nhà DAC Hà Nội làm chủ đầu tư. Tổng cộng dự án có 440 căn hộ, gồm 365 căn hộ nhà ở xã hội và 75 căn nhà ở thương mại. Trong số 365 căn nhà ở xã hội, có 255 căn để bán, 37 căn cho thuê mua và 73 căn cho thuê.

Giá bán tạm tính các căn hộ tại dự án này dự kiến là 25 triệu đồng/m2; giá cho thuê nhà ở xã hội khoảng 150.000 đồng/m2/tháng; giá thuê mua là 390.000 đồng/m2/tháng. Thời gian tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua nhà ở xã hội dự kiến vào quý IV/2025.

Dù tiềm năng rõ ràng, nhà ở xã hội cho thuê vẫn đối mặt nhiều thách thức. Các chủ đầu tư thường ít mặn mà vì lợi nhuận thấp, chỉ khoảng 10%. Thêm vào đó, thủ tục pháp lý kéo dài, chi phí đầu vào cao khiến nhiều dự án bị "nghẽn" hoặc triển khai chậm.

Dù còn không ít điểm nghẽn về thủ tục, vốn và sự tham gia của doanh nghiệp, nhưng với sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ cùng nỗ lực đồng hành của các bộ, ngành và chính quyền địa phương, những vướng mắc này kỳ vọng sẽ sớm được tháo gỡ. Khi đó, thị trường sẽ đón nhận thêm nhiều dự án nhà ở xã hội, từng bước đáp ứng mong mỏi chính đáng của người dân và giải cơn khát chỗ ở bền vững cho hàng triệu lao động tại các đô thị lớn.