Năm 2018, từ sự kiện bé Hải An hiến tặng giác mạc, đã có hàng ngàn người đến Trung tâm đăng kí sẵn sàng hiến mô, tạng sau khi chết não. Hàng loạt trường hợp như Thiếu tá Lê Hải Ninh, bé Vân Nhi, anh Nguyễn Ngọc Khiêm hay kỹ sư Nguyễn Xuân Hải… ra đi và gia đình đã trao tặng lại mô, tạng của họ để cứu sống nhiều người bệnh đang mắc bệnh hiểm nghèo.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do hiện nay số người hiến mô tạng khi chết não vẫn còn rất thấp. GS.Trịnh Hồng Sơn, Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia cho biết, trong thời gian qua, nhận thức của người dân về hiến và ghép tạng đã nâng lên. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người chưa ủng hộ. Hơn nữa, quan niệm “chết toàn thây” đã ăn sâu vào người dân nên không thể thay đổi trong ngày một ngày hai. Cũng vì thế, trong 3 tháng qua chưa có trường hợp nào chết não hiến tạng.
Cũng theo GS. Trịnh Hồng Sơn, trong quá trình hoạt động, các cán bộ trung tâm thấy còn nhiều bất cập. Ví như, trong gia đình, chỉ một người không đồng ý hiến tạng người chết não thì các bác sĩ cũng phải ‘dừng lại”. Bởi thực tế, việc kiện cáo do một vài thành viên trong gia đình không đồng ý khiến các bác sĩ rất mệt mỏi.
“Một người làm thợ hồ bị ngã giàn giáo được đưa vào BV cấp cứu nhưng đã chết não. BV đã vận động gia đình hiến tạng và được bố mẹ, cô dì chú bác đồng ý. Tuy nhiên, còn người anh trai thì gia đình không liên lạc được. Gia đình cam kết rằng người anh trai nạn nhân sẽ đồng ý nên BV đã làm các xét nghiệm cho những bệnh nhân đang chờ tạng. Khi BV lựa được những người ghép tạng phù hợp và chuẩn bị lên bàn mổ, thì anh trai nạn nhân bất ngờ xuất hiện. Người này cho biết trước đó đã giận nhau với em trai nên tuyên bố cắt đứt tình nghĩa. BV giải thích cần anh đồng ý nữa thì thủ tục lấy và ghép tạng mới tiến hành được nhưng người này bảo không còn liên quan. Cuối cùng, các ca ghép đành phải hủy, người phụ hồ qua đời sau đó còn các bệnh nhân mất cơ hội sống”, bác sĩ Sơn kể.
Theo thống kê của Bộ Y tế, đến nay cả nước đã có 19.300 người đăng ký hiến tặng mô/tạng sau khi chết hoặc chết não. Các cơ sở y tế trong cả nước đã thực hiện được 3.378 ca ghép tạng, trong đó có 3.223 ca ghép thận, 125 ca ghép gan, 26 ca ghép tim, 1 ca ghép khối thận - tủy, 1 ca ghép khối tim- phổi và 3 ca ghép phổi. Đặc biệt, đã có 6 ca điều phối ghép tạng xuyên Việt.
Phát biểu tại Chương trình Kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia ngày 29/11, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết, năm 2013, trung tâm ra đời trong bối cảnh nền y học nước nhà đã đạt được nhiều thành tựu về ghép tạng. Tuy nhiên, quan điểm về hiến mô, tạng tại Việt Nam còn hạn chế, nhiều người vẫn hồ nghi và sợ hãi khi nhắc đến lĩnh vực này. Sau 1 năm hoạt động, Trung tâm vận động được hơn 200 người hiến mô, tạng sau khi chết não, trong đó chủ yếu là lãnh đạo, cán bộ Trung tâm, bạn bè, người thân và một số y, bác sĩ. Năm 2017, Trung tâm đã vận động được thêm nhiều người tiếp cận với câu chuyện hiến tặng mô, tạng với số người đăng ký hiến là 12.000 người.
Trước những khó khăn của ngành ghép tạng, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cho rằng, ghép tạng là một ngành nhân văn, bởi nhiều bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo có cơ hội được sống và cống hiến. Tuy nhiên, để đảm bảo cho ngành ghép tạng phát triển không chỉ là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, ngành Y tế mà là cả xã hội và mọi người dân.
|
Tại Lễ Kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia vào ngày 29/11, Thủ tướng Chính phủ đã tặng bằng khen cho 2 cá nhân và Tập thể cán bộ Trung tâm. Cũng trong chương trình, Ban Tổ chức đã giao lưu với một số trường hợp đã được nhận tạng từ người cho chết não. Đặc biệt, một số người được nhận tạng đã có cơ hội gặp gỡ người thân của người cho tạng chết não. |