Những cách hiệu quả để thoát khỏi trạng thái nguy hiểm "Brain rot"

"Brain rot" là gì ?

Theo từ điển Cambridge , "brain rot" là sự mục nát, thối rữa… còn theo OUP "brain rot" là "thối não" hay "rối loạn não". Rối loạn não được định nghĩa là "sự suy thoái của trạng thái tinh thần hoặc trí tuệ của một người, đặc biệt là tiêu thụ quá mức tài liệu (đặc biệt là nội dung trực tuyến) tầm thường hoặc không có tính kích thích não theo chiều tích cực. Ngoài ra, "brain rot" còn được xem là một cái gì đó được mô tả là có khả năng dẫn đến sự suy thoái theo chiều hướng ngày càng tiêu cực".

Các chuyên gia của OUP cho rằng 'brain rot' đã trở nên nổi bật hơn trong năm 2024 để chỉ mối quan ngại về tác hại của việc tiêu thụ quá nhiều nội dung trực tuyến chất lượng thấp trên các phương tiện truyền thông xã hội. Cụ thể, thuật ngữ 'brain rot' đã tăng tần suất sử dụng lên tới 230% trong khoảng thời gian từ năm 2023 đến năm 2024.

Việc sử dụng ‘brain rot’ lần đầu được ghi chép là năm 1854 trong cuốn sách Walden của Henry David Thoreau người Anh: "Trong khi nước Anh nỗ lực chữa bệnh thối khoai tây (potato rot), thì liệu có nỗ lực nào để giúp con người chữa bệnh thối não (brain rot) không, căn bệnh đang lan rộng và có nguy cơ gây tử vong hơn nhiều?", Thoreau viết.

Giải pháp tình thế để ngăn chặn hội chứng ‘brain rot’

Qua khảo sát cho thấy "brain rot" được Gen Z và Gen Alpha sử dụng khá nhiều, đây là những cộng đồng chịu trách nhiệm chính trong việc sử dụng và tạo ra nội dung kỹ thuật số mà thuật ngữ này có liên quan. Những cộng đồng này đã khuếch đại cách diễn đạt thông qua các kênh truyền thông, làm lan truyền "brain rot".

Theo nghiên cứu của OUP, việc sử dụng mạng xã hội trong khi ngồi trên ghế nhà trường làm giảm hiệu suất đến 30% do "đa nhiệm ảo" gây ra. Theo đó, nếu sử dụng mạng xã hội quá nhiều, áp lực về cảm xúc tăng, thời gian và khả năng làm chủ bản thân giảm. Ví dụ, TikTok và YouTube vô hình trở thành cái bẫy thời gian, khiến nhiều sinh viên sa sút học hành để tham gia các nội dung giải trí.

Nội dung trực tuyến tầm thường, nhạt nhẽo chỉ mang tính giải trí nhất thời, như video hài ngắn, thử thách vô nghĩa hoặc nội dung câu view, mà không mang lại giá trị lâu dài về mặt tri thức hay kỹ năng nhưng lại gây "brain rot" mà người trong cuộc không nhận ra.

Theo các chuyên gia y khoa và tâm lý, để ngăn chặn hội chứng "brain rot", hay "chữa lành", mọi người, nhất là giới trẻ không thể dễ dãi với chính mình và ưu tiên thời gian cho những việc quan trọng hơn.

Trước tiên, cần "giải độc" trang mạng xã hội bằng việc thoát khỏi các hội nhóm, các trang thông tin giật tít, câu view. Nên cai nghiện áp lực hòa nhập xã hội và nỗi sợ bị bỏ lỡ (FOMO) chuyển sang theo dõi các nội dung chính thống, khoa học, các mẹo vặt cuộc sống... để dần "cách ly" với nội dung tiêu cực. Đặt giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội cho bản thân.

Nghiên cứu cho thấy, nhiều người tiếp cận liệu pháp thanh lọc với sự do dự ban đầu, nhưng lại đạt được những kết quả tích cực, bao gồm giảm sự phụ thuộc vào màn hình và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Ngoài ra, các bạn trẻ có thể đưa ra các thử thách nhóm để giám sát lẫn nhau. Thay vì tự học tại phòng, có thể lập nhóm học tập ở thư viện, công viên... nộp hết điện thoại và tập trung một khoảng thời gian chất lượng (khoảng 40 - 60 phút) để cùng nhau giải đề, tham gia các trò chơi, hoạt động nhóm…