Những đồng tiền nhỏ, những ước mơ lớn của phụ nữ vùng cao Đắk Lắk

Tiết kiệm chỉ với 10 nghìn đồng

Theo chân chị Bế Thị Ngân, Chủ tịch Hội LHPN xã Ea Knốp (tỉnh Đắk Lắk), về buôn Ea Sar, chúng tôi được nghe chị kể về "mô hình tiết kiệm" – mô hình giản dị nhưng chứa đựng nhiều tâm huyết của cán bộ Hội. Chỉ 10 nghìn đồng/người/năm, song ý nghĩa lại lớn lao, nhất là với bà con ở vùng còn nhiều thiếu thốn. Mô hình còn gắn với việc học tập và làm theo tấm gương tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Chị Ngân cho biết, buôn Ea Sar hiện có hơn 122 hộ dân, phần lớn là đồng bào Ê Đê. Tỷ lệ hộ nghèo giảm dần nhưng vẫn còn cao. Nhiều khó khăn vẫn hiện hữu: điện lưới quốc gia mới đến khu trung tâm, các hộ rải rác phải tự kéo điện đầy nguy hiểm; đường chính đã được đầu tư nhưng đường nhánh vẫn là đường đất, mùa mưa đi lại rất vất vả; việc làm tại chỗ không nhiều. Trong bối cảnh ấy, số tiền từ "mô hình tiết kiệm" đã trở thành chỗ dựa quý giá cho nhiều phụ nữ nghèo đang tìm cách vươn lên.

Rất chân tình và thật lòng, chị Ngân kể: "Làm Hội phụ nữ nhiều việc lắm em ơi, phong trào lúc nào cũng nhiều hơn các đoàn thể khác. Nếu không có tình yêu với nghề thì khó mà gắn bó lâu dài. Giờ địa bàn rộng, mỗi xã lại có mức sống khác nhau, có nơi đạt nông thôn mới, có nơi còn vùng 3 khó khăn. Nhưng chắc chắn chúng tôi sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết để lan tỏa, nâng đỡ bà con".

Chị Ngân có 11 năm gắn bó công tác Hội, từng là Phó Chủ tịch 6 năm, rồi làm Chủ tịch Hội LHPN xã Ea Sar cũ từ năm 2020. Sau khi sáp nhập 4 xã (Ea Knốp, Ea Sô, Ea Sar, Ea Tih) thành xã Ea Knốp mới từ 1/7/2025, chị được chỉ định làm Chủ tịch Hội LHPN xã Ea Knốp mới. Chị là người có đóng góp rất lớn trong việc vận động hội viên xây dựng "mô hình tiết kiệm". 

Từ năm 2018 chị đã phát động đóng góp 10 nghìn đồng/hội viên/năm tại địa bàn xã Ea Sar cũ, kết quả, từ số tiền góp vốn ban đầu chưa tới 10 triệu đồng, qua từng năm, đến tháng 6/2025, các chi hội đã đóng góp được hơn 100 triệu đồng, giúp đỡ cho 20 lượt chị em khó khăn để thực hiện phương án nuôi bò sinh sản tại 13 chi hội thôn, buôn (hình thức hỗ trợ hoàn lại, với mức hỗ trợ 10 triệu/lượt, thời hạn 3 năm không lãi suất).

Để duy trì được nguồn quỹ, đều đặn những tháng đầu năm, chị Ngân và các chi hội trưởng đến từng nhà hội viên, phụ nữ vận động đóng góp. Mỗi chi hội đều xây dựng quy chế hoạt động để huy động vốn tiết kiệm và bình xét cho mượn theo từng năm. Nếu nguồn quỹ vốn không đủ để đáp ứng cho số lượng hội viên có nhu cầu mượn vào mỗi năm, thì các chi Hội sẽ xét ưu tiên để đảm bảo tính công bằng.

Nhiều gia đình nhờ vậy đã có cơ hội cải thiện cuộc sống. Điển hình là chị H' Racel Enuôl ở buôn Ea Sar. Là mẹ đơn thân, còn chăm sóc cha mẹ già và hai con nhỏ, chị từng rơi vào cảnh khó khăn chồng chất. Được Hội LHPN hỗ trợ vốn, chị mua bò sinh sản, nay đã có thêm bê con. Tuy chưa thoát nghèo, nhưng chị đã có vốn tích lũy và cùng công việc nương rẫy, chị đang nỗ lực vươn lên. Chị bộc bạch: "Mình sẽ cố gắng làm việc, tham gia hoạt động Hội, mấy chị trong Hội tốt với mình lắm".

Chị Bế Thị Ngân cho biết thêm: Số tiền đóng góp không nhiều nhưng rất có ý nghĩa với một vùng khó khăn. Điểm nổi bật của mô hình là vận hành đơn giản, không phải tính toán nhiều. Tiền chị em đóng góp nên không phải qua các khâu thủ tục rườm rà như vay mượn ở ngân hàng. 

Mô hình này có thể nhân rộng nhanh chóng cho nhiều chị hội trên địa bàn, rất phù hợp với điều kiện kinh tế và năng lực của phụ nữ dân tộc thiểu số, giúp cho chị em hình thành thói quen tiết kiệm, tự quản và cộng đồng hỗ trợ, giúp nhau trong những lúc khó khăn, tăng kỹ năng quản lý tài chính và sự tự tin của phụ nữ vùng cao. Sắp tới, chị sẽ nhân rộng mô hình này trên toàn địa bàn mới.

Mượn con nái để gầy đàn

Chị H'Mươn Niê, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ buôn Bling (xã Cư M'gar, tỉnh Đắk Lắk), là người tiên phong với mô hình cho mượn con nái để gầy đàn trong buôn. Mô hình giản dị nhưng thiết thực này đã giúp nhiều chị em có kế sinh nhai, vươn lên phát triển kinh tế. Từ đàn heo của mình, chị H'Mươn Niê cho 5 chị em trong buôn mượn con nái về nuôi. 

Khi đã gầy đàn thành công, họ hoàn trả lại con nái. Không chỉ dừng ở việc hỗ trợ giống, chị còn tận tình hướng dẫn phương pháp chăn nuôi từ chính kinh nghiệm thực tế. Nhờ đó, các chị em đã có thêm thu nhập và tạo dựng được vốn liếng sau mỗi lứa heo bán ra.

Ít ai biết rằng bản thân chị H'Mươn Niê cũng từng là hộ nhiều khó khăn. Năm 2019, với số vốn 4 triệu đồng mượn từ nguồn quỹ xoay vòng của Hội, chị bắt đầu mua 4 con heo. Nhờ kiên trì chăm sóc và "mát tay" trong chăn nuôi, chỉ sau 2 năm, đàn heo của chị đã phát triển lên 60 con. Từ đó, chị không chỉ trả lại đủ vốn cho Hội mà còn có tích lũy để lo cho gia đình. Giờ đây, vợ chồng chị đã ổn định cuộc sống, xây được ngôi nhà nhỏ khang trang. Chồng chị còn tham gia tổ bảo vệ an ninh tại địa phương, có thu nhập ổn định.

Hồi tưởng lại quãng thời gian khó khăn, chị chia sẻ: "Năm 2019, vợ chồng mới ra ở riêng, tay trắng, nhà cửa tạm bợ. Nhờ số vốn của Hội và đúng lúc giá heo hơi lên cao, mình gây dựng được đàn heo. Khi thấy chị em trong buôn khó khăn, mình lại cho mượn heo nái để gầy đàn, mình muốn người cũng có cơ hội vươn lên thoát nghèo như mình."

Theo chị Lục Thị Huệ, Chủ tịch Hội LHPN xã Cư M'gar, nguồn vốn xoay vòng bắt đầu từ năm 2016, do các chị em trong Ban Chấp hành Hội LHPN xã Cư M'gar cũ đóng góp, mỗi người 200 nghìn đồng. Ban đầu chỉ được 2 triệu, dần tăng lên 4 triệu đồng. Tuy nhỏ bé nhưng nguồn vốn đã tạo sức lan tỏa to lớn, phù hợp với đặc điểm địa bàn. Mô hình vừa giúp chị em nghèo có động lực vươn lên, vừa gắn kết hội viên tham gia phong trào Hội.

"Không chỉ có mô hình mượn con nái của chị H'Mươn Niê, trên địa bàn còn có chị cho mượn dê giống để nuôi rẻ. Mô hình này đã giúp hơn 30 hộ có thu nhập và thoát nghèo. Chúng tôi sẽ tiếp tục nhân rộng các mô hình đến nhiều chị em hơn trong địa bàn xã mới", chị Huệ nhấn mạnh.

Từ những chuyến đi thực tế ở Ea Knốp, Cư M'gar, chúng tôi nhận ra rằng, bằng những việc làm, mô hình của các cán bộ hội cơ sở, phụ nữ vùng sâu vùng xa đã ngày càng chủ động hơn về kinh tế. Họ biết chắt chiu, tiết kiệm, hôm khỏe thì làm lụng, dành dụm chút ít, nhiều thì góp vài trăm, ít thì vài chục. Quan trọng nhất, là họ đã biết cách chủ động đồng vốn của mình và giúp đỡ lại chị em khác vươn lên thoát nghèo theo một cách rất riêng.