Những vùng quê Nghệ An khởi sắc nhờ xây dựng nông thôn mới

Những con số ấn tượng

Được triển khai từ năm 2010 với mục tiêu nâng cao chất lượng sống cho người dân và tạo nền tảng phát triển kinh tế - xã hội bền vững, Chương trình xây dựng NTM tại Nghệ An đã đạt được những kết quả đáng khích lệ.

Tính đến cuối năm 2024, toàn tỉnh đã có 327 xã đạt chuẩn NTM, chiếm gần 80% tổng số xã. Trong đó, 127 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 25 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, cùng với 240 thôn, bản đạt chuẩn NTM. Đặc biệt, 11 huyện, thị, thành phố đã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, với các địa phương nổi bật như thành phố Vinh, thị xã Thái Hòa, Nam Đàn. Bình quân mỗi xã đạt hơn 17 tiêu chí.

Cuộc sống của người dân nông thôn cũng được cải thiện rõ rệt, thu nhập bình quân đầu người đạt 47 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 5,19%, và gần 93% người dân tham gia bảo hiểm y tế. Hơn 89% dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh. Chương trình OCOP cũng ghi nhận 739 sản phẩm đạt chuẩn từ 3 sao trở lên, khẳng định chất lượng và giá trị sản phẩm địa phương.

Một trong những thành tựu nổi bật của NTM tại Nghệ An là sự phát triển mạnh mẽ của cơ sở hạ tầng. Đến cuối năm 2024, tỉnh đã xây dựng và nâng cấp tổng cộng 11.427,4 km đường giao thông nông thôn, riêng trong năm 2024, có thêm 147 km đường được hoàn thành với tổng kinh phí hơn 227,85 tỷ đồng. Hệ thống giao thông đồng bộ giúp kết nối các vùng nông thôn với trung tâm đô thị, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, phát triển kinh tế.

Bên cạnh đó, các công trình thủy lợi cũng được chú trọng phát triển, với tổng chiều dài kênh mương đạt 3.703 km (tổng kinh phí hơn 3.588 tỷ đồng). Các công trình xã hội như trường học (118 trường mới, 158 trường nâng chuẩn), trạm y tế (hơn 90% được nâng cấp, có bác sĩ và trang thiết bị đầy đủ) cũng được đầu tư mạnh mẽ, đảm bảo an sinh xã hội cho người dân.

Trong lĩnh vực kinh tế, Nghệ An đã tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại và bền vững. Các mô hình sản xuất tiên tiến như hợp tác xã, trang trại công nghệ cao, và chuỗi giá trị đã được triển khai, giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Các sản phẩm chủ lực như cam Vinh, chè, lúa, ngô, cá, tôm... đã được chứng nhận sạch, an toàn và xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ. Đặc biệt, cam Vinh không chỉ nổi bật trong nước mà còn được xuất khẩu, gia tăng giá trị cho nông dân. Sản lượng chè của tỉnh cũng đạt khoảng 50 nghìn tấn mỗi năm, khẳng định vị thế và thương hiệu.

Việc ứng dụng công nghệ cao, phát triển cánh đồng lớn, cơ giới hóa trong canh tác đã giảm chi phí sản xuất, gia tăng năng suất đáng kể. Chương trình OCOP cũng góp phần nâng cao giá trị nông sản đặc trưng, hỗ trợ nông dân tiêu thụ sản phẩm qua các kênh phân phối hiện đại.

Đời sống văn hóa được nâng cao

Nghệ An không chỉ chú trọng phát triển kinh tế mà còn đặc biệt quan tâm đến nâng cao chất lượng đời sống văn hóa và bảo vệ môi trường. Các hoạt động văn hóa, thể thao được đẩy mạnh thông qua các phong trào "Làng văn hóa", "Gia đình văn hóa", và phát triển các câu lạc bộ cộng đồng, tạo không gian sinh hoạt phong phú, gắn kết người dân.

Việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống như dân ca Ví, Giặm, ca trù, các lễ hội, cùng với bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số như Thái, Khơ mú, Mông... đã làm phong phú thêm đời sống văn hóa của tỉnh. Hệ thống di sản văn hóa với 2.602 di tích và danh thắng, trong đó có 485 di tích được xếp hạng (gồm 6 di tích quốc gia đặc biệt), cũng được chú trọng bảo tồn.

Công tác bảo vệ môi trường được triển khai mạnh mẽ với các hoạt động xử lý rác thải, bảo vệ nguồn nước và cải thiện cảnh quan nông thôn. Các phong trào "Ngày Chủ nhật xanh", "Ngày thứ Bảy tình nguyện" đã nâng cao ý thức cộng đồng, góp phần xây dựng các tuyến đường nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp. Tỷ lệ người dân sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 89,5% vào cuối năm 2024 là minh chứng cho nỗ lực này, góp phần cải thiện chất lượng sống và phát triển bền vững.

Nhờ Chương trình NTM, Nghệ An đã tạo ra một môi trường sống xanh, sạch, đẹp và an toàn, đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Những đổi thay tích cực này không chỉ nâng cao đời sống cho người dân mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển du lịch nông thôn, thu hút du khách trong và ngoài nước, mang lại thu nhập ổn định và bền vững cho người dân địa phương.

Hướng tới nông thôn hiện đại

Để đạt được những thành tích nổi bật hơn nữa trong năm 2025, tỉnh Nghệ An tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền và phát động các phong trào thi đua xây dựng NTM, nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích của việc xây dựng NTM.

Các mô hình, sáng kiến về NTM sẽ được đưa ra và nhân rộng trên các phương tiện truyền thông đại chúng, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ đến toàn dân. Việc tăng cường chỉ đạo, giám sát và triển khai đồng bộ các nhiệm vụ của Chương trình NTM từ tỉnh đến cơ sở sẽ giúp đảm bảo tính hiệu quả và tiến độ thực hiện.

Tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa trong xây dựng NTM, khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp và người dân tham gia đóng góp cho các dự án cụ thể, từ đó phát huy vai trò của cộng đồng trong quá trình xây dựng và quản lý cơ sở hạ tầng. Đặc biệt, sẽ có các giải pháp linh hoạt để duy trì và nâng cao chất lượng các công trình hạ tầng đã xây dựng, chú trọng tiêu chí NTM ở cấp thôn, bản và hộ gia đình, đảm bảo tính bền vững và lâu dài.

Bên cạnh đó, Nghệ An sẽ tiếp tục triển khai các chương trình khoa học và công nghệ phục vụ xây dựng NTM, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, gắn với phát triển ngành nghề nông thôn và du lịch nông thôn.

Các mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến, ứng dụng công nghệ cao sẽ được đẩy mạnh, kết nối với thị trường tiêu thụ nông sản, tăng cường liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, giúp nâng cao thu nhập cho người dân…

Phát huy những thành quả đã đạt được, khắc phục những khó khăn còn tồn tại, với sự nỗ lực và quyết tâm của các cấp chính quyền cùng toàn thể nhân dân, Chương trình xây dựng NTM ở Nghệ An đã, đang và sẽ giúp bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc, đưa cuộc sống của người dân tiến lên một bước mới.