Nỗi khổ “không dám ly hôn” của cô dâu Việt ở Singapore

Nhiều cô dâu nước ngoài là "người vô hình"

Sau nhiều năm chịu đựng người chồng bạo hành, không được phép ra khỏi nhà và thường xuyên bị bỏ đói, Lyly (nhân vật đã được đổi tên) - cô dâu người Việt 30 tuổi đã quyết định rời bỏ người chồng tệ bạc. Lyly cho biết, chồng cũ của cô, một tài xế khoảng 60 tuổi, thường xuyên đánh đập cô mỗi khi ông ta tức giận, say xỉn hoặc thua bạc. "Tôi không biết chợ ở đâu, bến xe bus ở đâu. Tôi không có tiền và cũng không có bạn bè. Tôi xin ông ấy tiền chi tiêu trong nhà nhưng ông ấy luôn hỏi "Cô cần tiền làm gì? Để cho thằng khác à?", cô chia sẻ về những khó khăn của mình.

Một lần, ông ta không mua chút đồ ăn nào cho cô và con trai của 2 người trong suốt 1 tuần. Lyly cho biết mình đã ít nhất 3 lần dẫn con trai bỏ trốn nhưng lại quay về vì chồng cô hứa hẹn sẽ thay đổi. Thế nhưng, Lily vẫn tiếp tục bị bạo hành. Thậm chí ông ta lại bỏ đói hai mẹ con cô. Tuyệt vọng, Lyly mới tìm đến cảnh sát. Nhờ nhà tạm trú, cô được giới thiệu tới luật sư June Lim, người đã đại diện cho cô để thực hiện các thủ tục ly hôn miễn phí. Lyly có quyền giám hộ duy nhất với con trai - người có quốc tịch Singapore, năm nay 6 tuổi.

Sau khi ly hôn, chồng cũ của Lyly đã hủy thị thực thăm thân dài hạn của cô. Tuy nhiên, cô may mắn được một người bạn bảo lãnh để có thể ở lại. Cô nói: "Nếu không có ai giúp đỡ, tôi không biết phải làm sao".

Không chỉ có Lyly, rất nhiều phụ nữ ngoại quốc lấy chồng Singapore đối mặt với hàng loạt vấn đề từ bạo lực gia đình tới nghèo đói cũng như tương lai bất định ở Singapore. Những phụ nữ này dường như "vô hình và không có tiếng nói" bởi tình trạng nhập cư, bị hạn chế nhiều quyền lợi, không được pháp luật bảo vệ và khó tiếp cận với phúc lợi xã hội. Nhiều người thiếu hiểu biết về quyền và lợi ích mà họ được hưởng, cảm thấy bất lực khi cần giúp đỡ vì không biết tìm kiếm hỗ trợ ở đâu. Nguyên nhân một phần do mạng lưới quan hệ xã hội của họ bị hạn chế ở Singapore. Họ thường phụ thuộc tài chính vào chồng. Một số người chịu đựng bạo hành hoặc mâu thuẫn trong hôn nhân vì sợ phải xa con nếu chồng hủy bỏ thị thực thăm thân dài hạn khi ly hôn.

Chính quyền trao "điểm tựa"

Một phát ngôn viên của Hiệp hội Luật sư Pro Bono cho rằng, việc Chính phủ Singapore công khai lập trường của mình về tình trạng nhập cư của người nước ngoài sau khi ly hôn là rất quan trọng. Bà cho biết, đây là một cách tiếp cận "chu đáo và khoan dung" của chính phủ nước này. Ngoài ra, phát ngôn viên của Bộ Nội vụ (MHA) chia sẻ với tờ The Straits Times rằng, những người góa vợ/chồng hoặc đã ly hôn với công dân Singapore có quyền nuôi con dưới 21 tuổi. Họ được phép sống ở Singapore bằng thị thực viếng thăm dài hạn cho tới khi đứa trẻ đủ 21 tuổi. Dù vợ/chồng cũ người Singapore hủy gia hạn thị thực, họ vẫn có thể được một công dân hoặc người thường trú tại Singapore khác trên 21 tuổi bảo lãnh.

Khi đủ 21 tuổi, con cái có thể bảo lãnh cho cha/mẹ người nước ngoài ở lại.

Từ tháng 12/2018, Hiệp hội Luật sư Pro Bono và bà June Lim - Giám đốc điều hành Công ty Luật Eden - đã bắt đầu triển khai Dự án LEAF (Trao quyền và Hỗ trợ pháp lý cho vợ/chồng người nước ngoài). Dự án LEAF hiện là một phần của chương trình Hỗ trợ Tư pháp Gia đình, giúp những người nước ngoài chưa phải công dân hay người thường trú Singapore về các vấn đề hôn nhân. Dự án nhằm mục đích trợ giúp miễn phí cho vợ/chồng là người nước ngoài đáp ứng một số điều kiện, ví dụ như có thu nhập bình quân đầu người hàng tháng từ 950 đô la Singapore trở xuống. Họ quyết định bắt đầu kế hoạch thí điểm này vì người phối ngẫu nước ngoài có con ở Singapore là nhóm "đặc biệt dễ bị tổn thương". Họ thường phải phụ thuộc vào người bạn đời của mình trong tất cả khía cạnh của cuộc sống. Họ có thể không có ai để giúp đỡ khi đối mặt với bạo lực tại nhà hoặc khi hôn nhân tan vỡ. Nhiều trường hợp cũng không có bất kỳ bạn bè hay người thân nào khác ở Singapore, họ chỉ còn cách tìm đến các tổ chức từ thiện như LEAF để được ở lại.

Để tránh những điều đáng tiếc xảy ra, Bộ Phát triển Gia đình và Xã hội Singapore đã giới thiệu chương trình hỗ trợ hôn nhân cho các đôi vợ chồng khác quốc tịch nhằm giúp họ có một nền tảng hôn nhân vững chắc. Chương trình mở các lớp dạy tiếng Anh hoặc tiếng Quan thoại cho các cô dâu, hướng dẫn cách giao tiếp, xử lý xung đột trong bối cảnh đa văn hóa, cũng như lời khuyên về cuộc sống ở Singapore.