Ô nhiễm không khí trong nhà ảnh hưởng đến sức khoẻ lá phổi thế nào?

Chất lượng không khí trong nhà kém, nói cách khác là ô nhiễm không khí trong nhà có liên quan trực tiếp tới những bệnh về phổi như hen suyễn, dị ứng, phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi,... chưa tính tới những ảnh hưởng tiêu cực với các cơ quan khác.

Thử nghĩ xem, một ngày bạn có bao nhiêu thời gian hoạt động ngoài trời và bao nhiêu thời gian hoạt động trong nhà, trong phòng làm việc? Theo ERS thì thực tế chúng ta có thể dành thời gian của mình tới 90% là ở trong nhà. Do đó mà chất lượng không khí trong nhà có ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe lá phổi nói riêng và sức khỏe nói chung.

Một số người đang có tiền sử về bệnh phổi sẽ có nguy cơ nặng hơn nếu bị tác động bởi ô nhiễm không khí trong nhà. Đặc biệt, nhóm người này lại thường xuyên ở trong nhà dẫn tới nguy cơ càng cao hơn nữa!

1. Ô nhiễm không khí trong nhà là gì? Đến từ đâu?

Ô nhiễm không khí trong nhà có thể bắt nguồn từ nhiều nơi ví dụ như từ khí đốt máy sưởi, mùi nội thất, những hóa chất tẩy rửa, hệ thống làm mát, thông gió không được vệ sinh định kì, ảnh hưởng từ ô nhiễm không khí bên ngoài,...

Vậy ô nhiễm không khí trong nhà là gì?

Có thể nói tổ hợp không khí mà bạn hít thở khi ở trong nhà là hỗn hợp nhiều luồng không khí khác nhau bao gồm không khí "xâm nhập" đi từ bên ngoài vào thông qua các khe nứt trên tường, sàn, trần nhà, cửa sổ, cửa ra vào không khí "tự nhiên" khi mở cửa chính hoặc cửa sổ để không khí bên ngoài vào trong không khí "cơ học" thông qua những thiết bị thông khí như điều hoà, máy lọc,...

Những luồng không khí này vô tình có thể mang theo những chất gây ung thư, mạt bụi, phấn hoa, chất gây dị ứng, vi trùng, vi khuẩn,... tạo ra ô nhiễm không khí trong nhà.

2. Mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí trong nhà và sức khỏe lá phổi

Nếu không khí trong nhà bị ô nhiễm, biểu hiện thường thấy là khô họng, ho ngay sau một thời gian ngắn tiếp xúc với chúng, có thể là vài ngày hoặc vài tuần. Về lâu dài ô nhiễm không khí trong nhà có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư.

Dưới đây là một số loại chất gây ô nhiễm không khí trong nhà thường gặp và tác động của chúng tới sức khỏe lá phổi mà bạn cần lưu ý:

Hút thuốc

Nguyên nhân lớn va phổ biến gây ô nhiễm trong nhà có thể kể tới hút thuốc. Hút thuốc bao gồm thuốc lá, hút thuốc lào,... Khi hút thuốc, khói thuốc mang theo chất độc hại gây kích thích mũi và họng cho người hít phải, nhất là người già và trẻ em có hệ hô hấp suy giảm hoặc chưa phát triển hoàn thiện.

Ngoài ra, nếu người bị hen suyễn ngửi phải khói thuốc lá có thể khiến những triệu chứng này trở nên nặng hơn.

Điều này cũng xảy ra tương tự với người bị phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), tăng nguy cơ ung thư phổi và suy giảm chức năng lá phổi.

Hệ thống nấu nướng và sưởi ấm không thông khí

Hệ thống này bao gồm bếp lò, lò sưởi, khu vực dùng lửa đốt, nến,... Chất ô nhiễm sinh ra gây ô nhiễm không khí trong nhà bao gồm bụi nhỏ, khí CO, khí N2, SO2.

Nếu luồng khí này không được làm sạch về lâu dài sẽ gây kích thích mũi họng và suy giảm chức năng phổi. Đồng thời tăng nguy cơ mắc bệnh phổi, nếu như có tiền sử bệnh phổi sẵn sẽ tăng nặng hơn. Đặc biệt, khí CO có thể gây ngộ độc (khí CO có thể sinh ra từ khí thải của máy phát điện).

Hoá chất làm sạch, tẩy rửa

Hoá chất làm sạch, tẩy rửa có chứa các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi và nhiều chất độc hại khác. nếu tiếp xúc trong thời gian dài có thể gây ngộ độc, khó thở và kích thích niêm mạc mũi họng.

Điều hòa không khí, hệ thống lọc không khí

Nếu không được vệ sinh định kì thì các hệ thống làm ấm, làm mát không khí này có thể tồn tại nhiều siêu vị khuẩn và vi trùng gây viêm phổi và viêm đường thở.

Đồ nội thất, ga trải giường

Rất nhiều người đã biết đến việc ga trải giường có nhiều mạt bụi, đồ nội thất như thảm, bọc da, vải cũng vậy. Nếu tiếp xúc trong thời gian dài có thể làm nặng thêm triệu chứng dị ứng và hen suyễn.

Trong nhà quá nhiều độ ẩm

Nếu nhà quá ẩm ướt có thể sinh ra nấm mốc và bụi. Nấm mốc gây nguy hiểm cho phổi, tăng nặng triệu chứng hen suyễn và gây ra những bệnh dị ứng khác bên cạnh việc kích thích niêm mạc phổi.

Radon (Rn)

Radon là một chất độc hại sinh ra từ những công trình đang được xây dựng. Radon nếu tiếp xúc trong thời gian dài có thể gây ung thư phổi.

Vật liệu xây dựng

Các vật liệu xây dựng bao gồm: vật liệu lợp nóc và sàn nhà, tấm cách nhiệt, xi măng xây dựng, sơn nhà, các tấm nhựa, keo, miếng ép, ván ép,... Trong đó:

Ami-ăng: có thể gây sẹo trên mô phổi, ung thư phổi, u trung biểu mô hiếm gặp.

Sợi composite gây kích thích mũi họng.

Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi bao gồm cả formaldehyde, VOC, S-VOC gây tăng nguy cơ ung thư phổi, ung thư mũi và ung thư hầu họng. Ngoài ra nếu tiếp xúc nhiều gây kích thích niêm mạc mũi họng, khó thở, tăng nặng triệu chứng hen suyễn.

Ngoài ra lá phổi của bạn cũng có thể bị ảnh hưởng do bị dị ứng từ các dị nguyên như thú nuôi trong nhà hoặc các bệnh lây truyền của vật nuôi.